Dit zijn de belangrijkste factoren in het voorkomen van ziekenhuisopnames onder ouderen

In Nederland worden jaarlijks ongeveer 800.000 ouderen opgenomen. Eerder uitgevoerd onderzoek wijst uit dat het langer zelfstandig thuis wonen van ouderen leidt tot grotere druk op ziekenhuiszorg en spoedeisende hulp zorg (SEH)¹. Zo’n opname heeft een grote impact: in de eerste plaats op de opgenomen oudere zelf maar ook op de verzorgingsstaat.

Verschillende onderzoeken laten zien dat veel van deze opnames vermijdbaar zijn, wat betekent dat de SEH-opname voorkomen had kunnen worden met een ander behandelplan, betere zorg in een eerder stadium of met eventuele aanpassingen in gedrag of omstandigheden. Deloitte’s State of the State deed onderzoek naar deze vermijdbare opnames, in samenwerking met Goudenhart, onderdeel van het Fundis netwerk, en GGD GHOR Nederland.

Gezonde levensstijl loont

In het volledige rapport worden de onderzoeksmethoden en uitkomsten van de data analyse besproken. Op basis van inzichten uit de Gemon 2016, de Gezondheidsmonitor Volwassen en Ouderen, en twee CBS-datasets over specifieke behandelingen binnen de medisch specialistische zorg zijn er enkele significante relaties gevonden tussen de opnames op de SEH en determinanten van de levensstijl. De factoren mentale gezondheid, hoeveelheid beweging en hoe goed iemand kan rondkomen zijn het meest significant. Ook bij verschillende andere persoonlijke omstandigheden, zoals wanneer een oudere alleenstaand is, eenzaam is en/of rookt, werd een duidelijke relatie gevonden.

De in dit onderzoek aangetoonde relaties bieden concrete handvatten voor verder onderzoek naar innovatieve oplossingen zoals modellen die met meer nauwkeurigheid kunnen voorspellen wie wel of niet in aanraking komen met de spoedeisende hulp. De onderzoekers openen zo de deur naar meer datagedreven oplossingen in de zorg en hopen daarmee bij te dragen aan meer focus op preventie en een verbeterd welzijn van ouderen.

Regionale inzichten

Het onderzoek laat zien dat er relaties zijn tussen de levensstijl en persoonlijke omstandigheden van ouderen en een eventuele vermijdbare opname op de spoedeisende hulp. Zorginstellingen zoals Fundis kunnen de data analyse gebruiken om vermijdbare ziekenhuisopnames van kwetsbare ouderen te voorkomen door in de eerste plaats te signaleren en vervolgens op tijd de juiste preventieve zorg te bieden. Daarvoor moeten de data inzichtelijk worden gemaakt voor (thuis)zorgmedewerkers, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van ‘persona’s’ en scorekaartjes.

Daarnaast is het waardevol om te kijken naar lokale of regionale implicaties. Wonen er in een gemeente of regio relatief veel ouderen die in een hoog-risicogroep vallen, dan kan die gemeente of regio daar bijvoorbeeld samen met zorgaanbieders en het sociale domein gericht actie op ondernemen. In het onderstaande dashboard zijn per gemeente de indicatoren in te zien.

Over State of the State

Deloitte voerde dit onderzoek uit in het kader van State of the State: een actuele data-analyse van ons land op basis van open data. Het doel is beleidsmakers en organisaties van bruikbare inzichten te voorzien op het gebied van maatschappelijke kwesties als onderwijs, zorg, woningmarkt, arbeidsmarkt en (cyber)criminaliteit.