Görüşler

Danışmanlık Hizmeti: Bir İç Denetim Rolü

Şükrü Gölbaşı

Danışmanlık hizmeti: 

Bir iç denetim rolü

Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü’nün (The Institute of Internal Auditors-IIA) kabul etmiş olduğu iç denetimin tanımı incelendiğinde aslında iç denetim faaliyetinin temelde “güvence sağlama” ve “danışmanlık” şeklinde iki fonksiyonunun olduğu görülmektedir.

 

Bu fonksiyonlardan “danışmanlık” hizmetleri; herhangi bir idari sorumluluk üstlenmeden, bir kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer katmak amacını güden, niteliği ve kapsamı müşteri/denetlenen ile birlikte kararlaştırılan istişari faaliyetler ve bununla bağlantılı diğer hizmetler olarak tanımlanmıştır. Usul ve yol göstermek, tavsiyede bulunmak, işleri kolaylaştırmak ve eğitim vermek bu kapsamdaki faaliyet örnekleridir. Danışmanlık hizmetleri bu anlamda iç denetim fonksiyonlarının katma değer yaratan ve önem arz eden hizmetlerinden biri olarak değerlendirilmelidir.

 

Ekonomik, sosyal, kültürel ve teknolojik değişimle birlikte iç denetimin rolü de yeni risklerin oluşması ile giderek değişmektedir. Geleneksel görev tanımı varlıkların korunması ve uygunluk sağlamak olan iç denetimin, artık üst düzey kararların alınmasında, organizasyonun risklere karşı korunmasında ve kontrol sistemlerinin geliştirilmesinde daha etkin rol aldığı gözlenmektedir. İç denetimin değişen rolü ile birlikte amacı sadece hata ve hileleri ortaya çıkarmak değil, aynı zamanda kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda gerekli danışmanlık desteğini vermektir.

 

Kurum çalışanlarının sürekli açıklarını arayan, noksanlarını tespit eden “hata avcısı” rolünden uzaklaşmak iç denetim fonksiyonlarının kaçınılmazıdır. Bu noktada iç denetim fonksiyonunun bir yönetim aracı olduğu göz ardı edilmemelidir. İç denetimin süreç sahiplerinin hatalarını bulmaya yönelik değil, bu hataların oluşmasını önlemeye yönelik bir mekanizma olduğu dikkate alındığında ve kurum hedeflerine ulaşabilmek adına süreç sahiplerine destek olmak ve kuruma katma değer sağlamak için “aynı geminin yolcusu” olunduğu hissettirildiğinde denetlenen-denetleyen işbirliği ve aralarındaki bilgi paylaşımı seviyesi de artacaktır.

Bununla birlikte yoğun rekabet koşullarında, maliyetlerin aşağıya çekilmeye çalışıldığı bir konjonktürde, iç denetim fonksiyonları kurumlar için tasarruf sağlayabilecek alanların ortaya çıkarılmasına destek olmalıdır. Ayrıca çalışmalar esnasında denetlenen süreçte tespit edilen hatalardan ziyade sürecin iyileştirilmesine yönelik öneriler getirilmesi iç denetim fonksiyonunu kurum içinde daha etkin hale getirecektir.

 

Sonuç olarak; iç denetim fonksiyonu, kurum içinde uygunluk, verimlilik, muhtemel hata ve risklere karşı uyarıcı ve tespit edici bir görev tanımına sahip olsa da; usul ve yol göstermek, tavsiyede bulunmak, işleri kolaylaştırmak ve eğitim vermek gibi hizmetlerde de bulunmalıdır. Zira hizmet verdiği kurum hakkında önemli bilgi birikimine sahip olan iç denetim fonksiyonları, danışmanlık faaliyetleriyle kuruma ilave katma değer sağlamalıdır. İç denetimin fonksiyonelliğinin artması ve güncellenmesi; iç denetim fonksiyonunun teminatı olarak değerlendirildiğinde değişen koşullarda değişen/gelişen roller üstlenmesi kaçınılmazdır. Danışmanlık faaliyetleri de iç denetim fonksiyonunun çok önemli bir alanını oluşturan, etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi zaruri bir faaliyet olduğu da dikkate alınmalıdır.

Şükrü Gölbaşı

Müdür

KURUMSAL RİSK HİZMETLERİ

Şükrü Gölbaşı
Faydalı buldunuz mu?