De digitale snelweg van intermediaire verzekeringsdistributie

Met de introductie van het Assurantie Data Netwerk (ADN) in 1989 en het vooruitlopende protocol van samenwerking tussen intermediairs en verzekeraars (1987) was de Nederlandse verzekeringsindustrie haar tijd ver vooruit. Het was de tijd van mainframes en internet stond nog in de kinderschoenen. Toch was er met het ADN al een elektronisch postbussensysteem waarmee verzekeraars en intermediairs zonder tussenkomst van de posterijen gegevens konden uitwisselen. Dit systeem bleek zo succesvol dat het concept 35 jaar later nog steeds bestaat. De maandelijkse prolongaties lopen nog steeds in groten getale via dit toen bedachte postbussensysteem.

Splitsing in verantwoordelijkheid

De wereld heeft in die 35 jaar echter niet stilgestaan. Dit geeft aanleiding tot een belangrijke vraag: is de digitale intermediaire verzekeringsdistributie een voorbeeld van de wet van de remmende voorspong? En zo ja: hoe krijgt een volgende stap in versnelling de komende tijd vorm? Digitalisering in de intermediaire keten is gecompliceerder dan voor directe distributie. In de intermediaire distributie bestaat immers een splitsing in verantwoordelijkheid tussen productie en verkoop & service. Dit leidt tot een logistiek vraagstuk bij verzekeraars die op verschillende manieren kan worden opgelost: hoe zorg ik dat de levering van mijn product via het intermediair zo efficiënt mogelijk verloopt?

Centrale hub minder nodig

Het logistieke vraagstuk is in Nederland in eerste instantie opgelost met het eerdergenoemde postbussensysteem (eerst ADN, daarna ABZ en vervolgens TIME). Dit systeem kan worden gezien als een infrastructuur gebonden monopolie, vergelijkbaar met een elektriciteitsnetwerk. Uit efficiencyoverwegingen heeft het weinig zin om er meer dan één van aan te leggen. Als de gebruiksprijs redelijk en de continuïteit gegarandeerd blijft, is er ook geen enkele reden om dat te doen.

In de intermediaire verzekeringsdistributie is echter iets anders aan de hand. De exploitant(en) in de intermediaire verzekeringsdistributie staan niet onder toezicht en er ontstaan nieuwe technische oplossingen die een centraal postbussensysteem (deels) overbodig maken. Tegenwoordig is een centrale hub in steeds mindere mate nodig voor gegevensuitwisseling en kan gebruik worden gemaakt van point to point-verbindingen via internet, in combinatie met een ‘gespreksprotocol’ en gegevensstandaard (zoals beschikbaar gemaakt door stichting SIVI).

Markttrends die impact hebben

Het lijkt erop dat de digitale intermediaire distributie zich langzaam heeft ontdaan van haar remmende voorspong en dat de versnellende achterstand haar invloed gaat uitoefenen waar de wensen van consument- en ketenpartijen om snelheid, data en verbindingen toeneemt. Een aantal markttrends ondersteunt deze ontwikkeling:

1. Technologie
   Nieuwe technologieën zijn veelal gebaseerd op data en het verbinden van die data. Denk daarbij aan algoritmes op basis van Kunstmatige Intelligentie of technologie die de klantinteractie en het advies persoonlijker maakt. Maar ook worden machines steeds meer uitgerust met ‘slimme’ functies en verbonden met internet waardoor zij zelfstandig ook weer data genereren.
2. Markt
   De afgelopen jaren is de markt van verzekeringsadviseurs al aanzienlijk geconsolideerd. De verwachting is dat deze schaalvergroting zal toenemen en daarmee ook de (digitale) professionalisering van het intermediair. Ook het intermediair heeft de mogelijkheden van data ontdekt en breidt de dienstverlening uit naar bijvoorbeeld preventie of vitaliteit.
3. Regelgeving
   Naast bekende compliance vereisten als de ‘provisie transparantie’, ‘zorgplicht’ en ‘customer due diligence’ heet de grote olifant in de (verzekerings)kamer ‘Open Insurance’. Vorig jaar is er vanuit de Europese Unie een consultatienota geschreven met als doel verzekeringsdata toegankelijk te maken voor ‘derden’ vergelijkbaar met de PSD2-regelgeving onder banken.

Grip houden

Er zijn een aantal belangrijke aspecten die we niet uit het oog moeten verliezen wanneer wordt afgestapt van een centraal systeem. Ten eerste de grip op veiligheid en betrouwbaarheid. Het decentraliseren van berichtenverkeer leidt tot minder zicht op de veiligheid van gekozen oplossingen waardoor standaarden en normeringen (nóg) belangrijker worden.

Ten tweede is de grip op efficiency belangrijk. Een centrale oplossing kent immers beduidend minder verbindingen dan een decentrale oplossing. En ten derde zijn er volumebeperkingen. De beschikbare point-to-point protocollen zijn niet toegerust op het uitwisselen van grote volumes berichten op dezelfde tijd. Een verzekeraar zal volumineuze prolongatiebatches klaar moeten zetten en wachten tot de intermediair deze in zijn software ophaalt waardoor het verkeer niet tegelijk plaatsvindt.

Fundamentele keuzes in kaart brengen

De digitale snelweg van intermediaire distributie in Nederland is de afgelopen 35 jaar van grote nut gebleken voor de verzekeringsketen. Iedere verzekeraar dient nu voor zichzelf te bepalen hoe de gewenste digitale snelweg van intermediaire distributie voor de komende jaren er voor hen uitziet. Een drietal vragen kunnen behulpzaam zijn om de fundamentele keuzes in kaart te brengen.

1. Met wie wil ik gegevens uitwisselen?
   Bepalend voor de keuze van de juiste digitale snelweg zijn het aantal partijen met wie data wordt uitgewisseld, de urgentie van de data-uitwisseling (real-time of batch) en de richting van de data-uitwisseling (eenrichtingsverkeer of meerdere kanten).
2. In hoeverre heb ik grip nodig op de digitale snelweg?
   Ook wanneer gegevensuitwisseling wordt uitbesteed moet de verzekeraar in controle zijn. Wanneer het aantal verbindingen tussen organisaties (en objecten) groeit, stijgt ook het gevaar van systeemrisico. Het niveau van controle hangt af van afhankelijkheid van de organisatie van de digitale gegevensuitwisseling en het potentiële (systeem)risico.
3. Is het de investering waard?
   Als de digitale gegevensuitwisseling bedrijfskritische processen betreft dan is de investering in de digitale snelweg noodzakelijk. Zonder de investering geen business. Maar veelal zijn er opties waaruit gekozen kan worden waardoor een bedrijfseconomische overweging gemaakt kan worden. En in sommige gevallen kan de investering in een digitale snelweg ook een kostenbesparing opleveren.

De uitwisseling van gegevens in de verzekeringsketen zal de komende jaren toenemen in aantal deelnemers en in complexiteit. Dit zet druk op de uitwisseling van digitale gegevens van de deelnemende organisaties en objecten. Investeren en onderhouden van een goede digitale snelweg is belangrijk om grote (verkeers)ongelukken te voorkomen en de groei van de industrie te kunnen faciliteren. Nu en in de toekomst.