Artykuł
Ważne orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Warszawie dot. ubezpieczeń z UFK
Biuletyn prawny dla branży finansowej | wrzesień 2019 r.
W ostatnim czasie zapadł wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 maja 2019 r. (sygn. akt V ACa 451/18) o nieważności umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Wyróżnić można dwa argumenty, które determinowały takie rozstrzygnięcie sądu.
Po pierwsze, zdaniem sądu próżno było szukać w umowie będącej przedmiotem sporu ryzyka dla ubezpieczyciela, a sama umowa w związku z przewagą elementu inwestycyjnego, pozbawiona została swojego ochronnego celu. Brak ryzyka po stronie ubezpieczyciela spowodował zaś oczywistą (zdaniem sądu) sprzeczność z charakterem umowy ubezpieczenia.
Po drugie, sąd stwierdził, że świadczenie ubezpieczyciela nie jest określone w sposób precyzyjny i jasny. Wartość świadczenia ubezpieczyciela na wypadek śmierci osoby ubezpieczonej była bowiem ustalana w sposób arbitralny przez ubezpieczyciela. Sąd zgodził się również z sądem I instancji wskazując, że „zawyżenie opłaty likwidacyjnej i jej niezgodność z interesem konsumenta jest tylko kolejnym argumentem przemawiającym za uwzględnieniem powództwa”. Warto również podkreślić, że stwierdzenie nieważności niesie za osobą obowiązek zwrotu pobranych kwot (np. opłata likwidacyjna), a także zwrotu wpłaconych przez klientów składek ubezpieczeniowych.
Można przypuszczać, że wyrok ten będzie powoływany przez konsumentów w sporach sądowych, lecz nie zawsze skutecznie. Po pierwsze, inne sądy nie są związane tym orzeczeniem. Po drugie, umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym skonstruowane są w różny sposób, więc argumentacja warszawskiego sądu nie zawsze będzie znajdowała zastosowanie. Choć nie jest to pierwszy wyrok stwierdzający nieważność umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (tak np. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 27 listopada 2018 r., sygn. akt V Ca 1951/18), to zaznaczyć należy, że przedstawia on argumenty odmienne od dotychczasowo wskazywanych przez sądy.
Autorzy:
Łukasz Szymański, Radca prawny, Partner Associate
Patrycja Sikorska, Associate