Standaryzacja i „industrializacja” technologii budowlanych

Na całym świecie odczuwa się silną presję na marże budowlane, spowodowaną brakiem wykwalifikowanych pracowników, problemami łańcuchów dostaw, łatwością wejścia na rynek i słabym wzrostem wydajności. Dodatkowo polityka proklimatyczna wymusza weryfikację stosowanych technologii i materiałów (konieczność osiągnięcia poziomu neutralności węglowej). Dążenie do zwiększenia wydajności i przewidywalności, kontroli łańcuchów dostaw, zwiększenia marż i przezwyciężenia niedoborów kadrowych spowodowała rozwój technologii budowlanych, obserwowany w ostatniej dekadzie. Niedawne przyspieszenie procesu innowacji i digitalizacji sektora budowlanego spowodowało zapotrzebowanie na metody przemysłowe.^1,2 Jakie zatem możliwości ma tradycyjne przedsiębiorstwo budowlane, jeżeli chodzi o wypracowanie pozycji strategicznej na rynku i rentownego modelu działalności?

Standaryzacja i „industrializacja” technologii budowlanych

Czynnikiem sprzyjającymi większemu uprzemysłowieniu sektora jest połączenie standaryzacji i prefabrykacji materiałów budowlanych. Umożliwia to elastyczne dostosowanie do potrzeb i sekwencjonowanie procesu budowy, dzięki czemu można zaoszczędzić do 50% kosztów i czasu.

• Standaryzacja procedur z wykorzystaniem rozwiązań cyfrowych obniża koszty, eliminuje problemy związane z przepływem informacji i tolerancją, podnosi poziom pewności wyników, redukuje margines błędu i zwiększa możliwości odzysku materiałów, poprawia ekonomię skali i efekty uczenia się.
• Prefabrykacja, zarówno elementów płaskich, jak i przestrzennych, poprawia sprawność działania, zmniejsza utrudnienia występujące na placu budowy (pogoda, bezpieczeństwo pracowników), umożliwia szerszą automatyzację, skraca czas realizacji i zmniejsza orientacyjny poziom kosztów, a także pozwala na wykorzystanie nowych typów materiałów.

Proekologiczne cele sprzyjają uprzemysłowieniu budownictwa

Budynki i procedury budowlane są łącznie źródłem 39% emisji CO2 na całym świecie (11% przypada na procedury budowlane, zaś 28% na emisje operacyjne).³ Dzięki uprzemysłowieniu firmy budowlane mogą znacząco (o 50%) zmniejszyć poziom odpadów i poprawić jakość. ^{3, 6, 7} Zwiększenie możliwości odzysku, zmniejszenie produkcji odpadów i zużycia energii, umożliwiające ograniczenie do minimum obróbki materiałów na placu budowy i transportu powinny zmniejszyć poziom emisji CO₂ o 40% w porównaniu do tradycyjnie stosowanych metod budowlanych.^{5, 8}
Wykorzystanie materiałów naturalnych, takich jak drewno, poprawia opłacalność technologii budowlanych eliminujących emisje. Tego rodzaju materiały idealnie nadają się do fabryk. Powszechnie wyznaczane cele zrównoważonego rozwoju mogą przyczynić się do wzrostu konkurencyjności modularnych metod budowania.

Pozycja strategiczna w przemysłowym łańcuchu wartości budownictwa

Tradycyjny łańcuch wartości w branży ulegnie w nadchodzących latach znaczącym zmianom. Przedsiębiorstwa muszą wypracować sobie pozycję w nowym łańcuchu wartości, by móc przekształcić się w firmy korzystające z produkcji przemysłowej. Łańcuch wartości przedstawiony poniżej obejmuje trzy podstawowe elementy:

1. Zintegrowane firmy produkują we własnych zakładach przemysłowych elementy płaskie lub przestrzenne, które następnie montuje się na placu budowy. Dodatkową korzyścią jest kontrola łańcucha dostaw. Zintegrowani uczestnicy procesu ponoszą niższe koszty dzięki ekonomii skali, automatyzacji i standaryzacji, a wykorzystanie zakładu jest podstawą zwiększenia zysku.
2. Firmy nieposiadające własnych aktywów pozyskują płaskie lub przestrzenne elementy konstrukcyjne od różnych dostawców, odnosząc korzyści z digitalizacji i parametryzacji wzorców. Koordynacja i standaryzacja wzorców są źródłem wartości dodanej.
3. Dostawcy produkują elementy płaskie lub przestrzenne zarówno dla przedsiębiorstw zintegrowanych, jak i nieposiadających własnego zaplecza produkcyjnego. Specjalizacja i / lub redukcja kosztów umożliwia zróżnicowanie działalności. Co istotne, nie ma jednego uniwersalnego przepisu na rentowność. Każda firma musi określić swoją pozycję strategiczną i tak prowadzić działania, by ją konsekwentnie wzmacniać.

Zmienna dynamika rynku

Poziom uprzemysłowienia technologii budowlanych zależy od regionu. Dlatego też należy analizować trendy i zmiany industrializacyjne w odniesieniu do dynamiki rynku lokalnego. Na przykład japoński rynek budowlany osiągnął już dojrzałość industrializacyjną.³ W Europie na czele stawki znajduje się Szwecja, gdzie 80% elementów dla budownictwa mieszkaniowego - to wytwarzane przemysłowo prefabrykaty.⁴ W bardziej tradycyjnych krajach procent ten jest znacznie niższy - na przykład w Holandii wynosi około 14%.⁴ Gwałtowny wzrost cen materiałów, brak rąk do pracy i nasilający się trend proekologiczny sprzyjają uprzemysłowieniu sektora na bardziej tradycyjnych rynkach. W Europie północno-zachodniej tradycyjne firmy budowlane włączają dostawców w łańcuch wartości i wspólnie opracowują koncepcje konstrukcji modułowej na bazie drewna.⁵ Na europejski rynek budowlany usiłują wejść firmy japońskie, które przejmują rodzime przedsiębiorstwa i wnoszą duże doświadczenie w dziedzinie skalowania produkcji dla potrzeb budownictwa mieszkaniowego.⁶
 

Czas się zmienić!

Mimo przyspieszenia procesów industrializacyjnych i - co za tym idzie - poprawy przewidywalności, wprowadzania nowych materiałów i redukcji kosztów, tradycyjne technologie budowlane są w wielu miejscach normą i często okazują się bardziej opłacalne. Nie opracowano jeszcze uzasadnienia biznesowego dowodzącego bezwzględnej opłacalności nowych rozwiązań. Niemniej tradycyjne przedsiębiorstwa budowlane powinny uwzględniać w swojej strategii nowe technologie, by nie stracić pozycji na rynku budownictwa mieszkaniowego i wysokościowego. Aby skutecznie wykorzystać możliwości, jakie daje industrializacja, należy rozważyć następujące możliwości:

• opracowanie własnej opinii na temat uprzemysłowienia sektora - zbadanie rynku konkurencyjnego w skali lokalnej i globalnej oraz możliwości redukcji emisji,
• opracowanie strategii i jej konsekwentną realizację - sporządzenie listy priorytetów, wskazującej, gdzie i jak należy działać, by osiągnąć sukces, jaka jest pozycja firmy w łańcuchu wartości i przestrzeganie zgodności z podjętymi decyzjami strategicznymi,
• tworzenie wartości - wdrażanie i poznawanie zwinnych metod działania, poszerzenie działań optymalizacyjnych i tradycyjnej analizy opłacalności i dodawanie wartości zarówno po stronie firmy, jak i jej klientów.