Q&A po webinarze: Dokumentacja cen transferowych za rok 2022

Zgodnie z przepisami ustawy o CIT obowiązującymi od 1 stycznia 2023 r., zasadniczo termin na przygotowanie dokumentacji (tj. tzw. local file i analiz danych porównawczych) za rok obrotowy, który rozpoczął się w dniu 1 stycznia 2022 r. lub po tym dniu wynosi 10 miesięcy po zakończeniu roku obrotowego, z kolei na złożenie formularza TPR, zawierającego w sobie oświadczenie zarządu jest to 11 miesięcy od zakończenia roku obrotowego.

Równocześnie przepisy przejściowe określają, że dla roku podatkowego innego niż kalendarzowy, rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2022 r., a zakończonego po 31 grudnia 2021 r. do końca roku podatkowego stosuje się przepisy w brzmieniu przed zmianą ustawy o CIT. W związku z tym termin na przygotowanie dokumentacji cen transferowych oraz złożenie TPR dla roku obrotowego rozpoczętego 1 października 2021 r., a kończącego się 30 września 2022 r. jest odmienny i będzie przypadał z końcem czerwca 2023 r., tj. 9 miesięcy po zakończeniu roku obrotowego. Należy zwrócić uwagę, że termin ten wynosi 9 miesięcy (a nie 12 miesięcy), gdyż w takim przypadku nie znajdują zastosowania przedłużenia terminów wynikające z tzw. ustaw covidowych.

Obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych mają podmioty powiązane (powiązane zgodnie z brzmieniem art. 11a pkt 4 ustawy CIT), a także podmioty niepowiązane w przypadku zawarcia transakcji z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, tj. raju podatkowym (przy czym należy zaznaczyć, że dotyczy to tylko bezpośrednich transakcji z podmiotami w rajach podatkowych).

W przypadku dokumentacji cen transferowych obowiązują różne progi kwotowe, powyżej których dana transakcja musi zostać udokumentowana. Wysokość progu zależna jest od charakteru transakcji kontrolowanej, który musi być jednorodny dla danego rodzaju transakcji.

Jeśli chodzi o podmioty powiązane to dla transakcji towarowych i finansowych próg dokumentacyjny wynosi 10 mln PLN, natomiast dla transakcji usługowych oraz tych, których nie da się przyporządkować do żadnej z poprzednich kategorii próg wynosi 2 mln PLN. Odmienne progi obowiązują w odniesieniu do transakcji z podmiotem z raju podatkowego. Wówczas próg zobowiązujący dla przygotowania dokumentacji dla transakcji finansowej wynosi 2,5 mln PLN, a dla transakcji każdego innego rodzaju 500 tys PLN.

Aby skorzystać ze zwolnienia krajowego przewidzianego w art. 11n pkt 1 ustawy CIT należy spełnić łącznie trzy powoływane w tymże przepisie przesłanki:

• żaden z podmiotów, które są stronami transakcji, nie może ponosić za dokumentowany rok straty podatkowej,
• nie może również podlegać zwolnieniom przedmiotowym z art. 6 CIT oraz
• zwolnieniom dotyczącym nowych inwestycji i specjalnych stref ekonomicznych z art. 17 CIT.

Równocześnie nie ma obowiązku dokumentowania w szczególny sposób spełnienia powyższych przesłanek. Należy jednak zwrócić uwagę, że zwolnienie dotyczy wyłącznie przygotowania dokumentacji (tj. tzw. local file oraz analiz porównawczych), a co za tym idzie, nadal konieczne jest przygotowanie TPR, w którym należy zaznaczyć, że korzysta się ze zwolnienia.

Wypłata dywidendy nie stanowi transakcji kontrolowanej w rozumieniu ustawy o CIT, w związku z tym nie podlega obowiązkowi dokumentacyjnemu. Takie stanowisko zostało zaprezentowane między innymi przez Ministra Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 20 sierpnia 2020 r. o sygnaturze DCT2.054.1.2020.

Zgodnie z ustawą o CIT w przypadku transakcji pożyczki próg dokumentacyjny wynosi 10 mln PLN, przy czym wartość transakcji stanowi wartość kapitału. Przez lata przepis ten rozumiany był jako konieczność odwoływania się do wartości kapitału wynikającej z umowy, bez względu na wysokość jego rzeczywistego wykorzystania. W ostatnim czasie pojawiły się jednak stanowiska organów wskazujące na zmianę dotychczasowego sposobu rozumienia przepisów. Dla ustalenia obowiązku dokumentacyjnego wartość kapitału za dany rok podatkowy powinna być ustalana na podstawie najwyższej wartości rzeczywiście udostępnionego kapitału pozostającego do spłaty. Jest to niewątpliwie korzystne podejście, przy czym w sytuacji, gdyby zmiana podejścia miała u podatników wpływ na rozpoznanie obowiązku dokumentacyjnego rekomendowane jest wystąpienie o interpretację indywidualną – szanse na uzyskanie pozytywnego rozstrzygnięcia wydają się obecnie wysokie.

Tak, w tej sytuacji należałoby odnieść się do limitów wskazanych w ustawie o CIT, uwzględniając odpowiednie określenie wartości transakcji kontrolowanej – czyli przykładowo w przypadku nieodpłatnego poręczenia wartością transakcji będzie suma gwarancyjna, a nie wartość przychodu rozpoznanego w związku z otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia.

Local file może zostać przygotowany przez grupę, również w języku obcym, ale powinien spełniać wymogi formalne, przewidziane w polskich przepisach dotyczących jego zawartości. W przypadku, jeżeli został przygotowany w języku obcym, powinien zostać przetłumaczony na język polski – mimo, iż brakuje precyzyjnej regulacji w samych przepisach o cenach transferowych to wynika to z odpowiednich przepisów ordynacji podatkowej.

Należy zwrócić uwagę, że art. 11r ustawy o CIT wskazuje, że analiza porównawcza oraz analiza zgodności podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 3 lata, chyba że zmiana otoczenia ekonomicznego w stopniu znacznie wpływającym na sporządzoną analizę uzasadnia dokonanie aktualizacji w roku zaistnienia tej zmiany. Tym samym obowiązek aktualizacji analiz danych porównawczych wynika wprost z przepisów, które wskazują przesłanki dla jego dokonania, i jest niezależny od praktyki instytucji finansowych.

Zgodnie z przepisami ustawy o CIT, obowiązującymi w odniesieniu do dokumentacji cen transferowych za rok 2022, formularz TPR-C zawierać będzie oświadczenie o tym, że dokumentacja została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe nią objęte są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Zmianie uległy również przepisy dotyczące podpisywania formularza TPR-C, który obecnie w odniesieniu do spółek powinien zostać podpisany przez kierownika jednostki w rozumieniu regulacji ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład organu. Równocześnie w ustawie o CIT zaznaczono, że wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego do podpisywania TPR-C nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji. Biorąc pod uwagę powyższe, można twierdzić, że w przypadku zarządu wieloosobowego spółki, podpisanie TPR-C będzie niezależne od zasad reprezentacji i powinna go dokonać jedna, wyznaczona osoba spośród członków zarządu. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że obecnie (tj. 18 kwietnia 2023 r.) nie jest jeszcze do końca jasne w jaki sposób ma zostać przeprowadzone złożenie TPR-C za 2022 r., to jest czy będzie ono dokonywane jak dotychczas, wyłącznie za pośrednictwem systemu e-Deklaracje.

Niestety, techniczna kwestia związana ze złożeniem TPR-C za 2022 r. w nowej formie (o której piszemy w odpowiedzi na pytanie powyżej) w tej chwili (tj. 18 kwietnia 2023 r.) nie została jeszcze do końca wyjaśniona. Wydaje się jednak, że jeżeli składanie TPR-C będzie dokonywane analogicznie jak w latach poprzednich, za pośrednictwem systemu e-Deklaracje, wymóg wcześniejszego złożenia przez członka zarządu podpisującego formularz UPL-1 wydaje się bardzo prawdopodobny.