Polska konsultuje wprowadzenie tzw. grup VAT

Podstawowe założenia grup VAT

Modelowo, VAT grouping polega na przyjęciu, że:

• Dla celów VAT kilka podmiotów tworzy wspólnie jednego podatnika;
• Dostawy towarów i świadczenie usług pomiędzy podmiotami z grupy uznaje się za niestanowiące czynności opodatkowanych;
• Wszystkie podmioty należące do grupy występują wobec władz skarbowych oraz kontrahentów spoza grupy jako jeden podatnik;
• Czynności opodatkowane wykonywane przez każdy podmiot z grupy na rzecz podmiotów spoza grupy uznaje się za wykonane przez grupę;
• Prawo do odliczenia VAT grupy ustala się z uwzględnieniem czynności wykonywanych przez wszystkie podmioty należące do grupy na rzecz podmiotów spoza grupy.

Stworzenie grupy VAT i możliwość wspólnego rozliczania podatku jest rozwiązaniem szczególnie korzystnym z perspektywy grup kapitałowych, które prowadzą działalność zasadniczo zwolnioną z podatku, ponosząc przy tym wysokie koszty nabycia towarów i usług opodatkowanych. Zatem, dla sektora finansowego czy też medycznego, które ze względu na brak prawa do odliczenia podatku ponoszą znaczący ekonomiczny ciężar VAT, stworzenie grupy VAT będzie bardzo interesującym rozwiązaniem przynoszącym realne oszczędności. Co ważne, także podmioty z innych branż mogą efektywnie korzystać z grup VAT i usprawnić w ten sposób swoje procesy a także ograniczyć i ujednolicić kwestie raportowania oraz dokumentowania na potrzeby VAT.

Polski pomysł na wspólne rozliczenie VAT

Przedstawiony Komisji Europejskiej przez Polskę projekt zakłada, m.in. że:

• Grupę VAT będą mogły tworzyć jedynie spółki wchodzące w skład jednej podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy o CIT (co oznacza jednocześnie, że spółka dominująca musi mieć siedzibę na terytorium Polski);
• W przypadku utraty przez PGK statusu podatnika dla celów CIT, przestaje istnieć także grupa VAT;
• Spółki należące do grupy VAT muszę prowadzić odrębną, elektroniczną ewidencję transakcji wewnątrz grupy;
• Spółki należące do grupy odpowiadają solidarnie za VAT nierozliczony przez grupę.
   

Jak wynika ze sprawozdania Komitetu ds. VAT, Polska zamierza implementować grupy VAT już z początkiem 2021 r. Trudno jednak spodziewać się przyjęcia odpowiedniej nowelizacji ustawy o VAT w tym terminie, ponieważ Komitet ds. VAT wskazał, że niektóre z proponowanych przez Polskę warunków stoją w sprzeczności z konstrukcją grupy VAT wypracowaną w prawie wspólnotowym. W szczególności, możliwość utworzenia i istnienia grupy VAT nie powinna być warunkowana innymi krajowymi rozwiązaniami legislacyjnymi, ponieważ VAT grouping jest autonomiczną instytucją wspólnotowego systemu VAT, której utworzenie powinno opierać się jedynie na przepisach Dyrektywy VAT. Tym samym, Komisja Europejska krytycznie podeszła do proponowanego przez Polskę bezpośredniego skorelowania prawa do utworzenia grupy VAT z posiadaniem przez spółki z grupy statusu podatnika CIT jako PGK.

Ostateczny kształt legislacji wprowadzającej w Polsce grupy VAT może zatem ulec jeszcze istotnej korekcie, niemniej jednak wydaje się, że przyjęcie do krajowego porządku prawnego tej instytucji jest jedynie kwestią czasu i być może już w przyszłym roku polscy podatnicy będą mieli możliwość korzystania z opcji rozliczania VAT wspólnie z innymi podmiotami z grupy kapitałowej.