Analizy

Umowa leasingu - ważne rozstrzygnięcie sporu

Uchwała NSA w składzie 7 sędziów

Alert podatkowy 11/2016 | 23 maja 2016 r.

Zmiany podmiotowe w umowach leasingu zawartych przed 1 stycznia 2013 r. nie powinny mieć wpływu na kwalifikację podatkową.

Uchwała NSA w składzie 7 sędziów 

W dniu dzisiejszym Naczelny Sąd Administracyjny w poszerzonym składzie 7 sędziów podjął uchwałę w odpowiedzi na zgłoszone zagadnienie prawne w zakresie ustalenia, czy w świetle art. 17a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2013 r., w przypadku zmiany jednej ze stron umowy leasingu, dokonanej w trakcie trwania podstawowego okresu umowy, przy niezmienionych pozostałych jej postanowieniach, zachodzi konieczność oceny na nowo warunków umowy, co do zgodności z kryteriami wymienionymi w art. 17b ust. 1 tej ustawy, czy też zmiana taka pozostaje bez wpływu na dotychczasową kwalifikację stosunku prawnego, a w konsekwencji i na skutki podatkowe wynikające z umowy pierwotnej.

W ocenie składu 7 sędziów NSA, omawiana zmiana pozostaje bez wpływu na dotychczasową kwalifikację stosunku prawnego, a w konsekwencji i na skutki podatkowe wynikające z umowy pierwotnej. Na obecny moment dostępne jest jedynie ustne uzasadnienie uchwały.

Przepisy mające zastosowanie w sprawie umowy leasingu

Do 31 grudnia 2012 r. kluczowy dla analizowanej sprawy przepis art. 17a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowił, iż przez podstawowy okres umowy leasingu rozumie się czas oznaczony, na jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który może być przedłużona lub skrócona.

Natomiast z dniem 1 stycznia 2013 r. treść przepisu zmieniono ustawą z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. z 2012 r., poz. 1342) poprzez dodanie, iż w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.

Na skutek tej zmiany narosły wątpliwości, a co za tym idzie, spory pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, czy jej wprowadzenie miało charakter doprecyzowujący (na co wskazywali podatnicy oraz część sądów administracyjnych, w tym NSA w niektórych swoich orzeczeniach), czy też stanowiło nową normę prawną.

Rozstrzygnięcie składu 7 sędziów

Skład orzekający, jak wskazano powyżej, przychylił się do stanowiska, w myśl którego, w przypadku zmiany jednej ze stron umowy leasingu, dokonanej w trakcie trwania podstawowego okresu umowy, przy niezmienionych pozostałych jej postanowieniach, nie zachodzi konieczność oceny na nowo warunków umowy, co do zgodności z kryteriami wymienionymi w art. 17b ust. 1 tej ustawy, a zatem zmiana taka pozostaje bez wpływu na dotychczasową kwalifikację stosunku prawnego, a w konsekwencji i na skutki podatkowe wynikające z umowy pierwotnej.

Sąd podkreślił wprawdzie, iż omawiana uchwała oparta jest o określony stan faktyczny wynikający z zapytania o wydanie interpretacji indywidualnej Ministra Finansów (której zaskarżenie doprowadziło w efekcie do skierowania sprawy do rozpatrzenia przez skład 7 sędziów), a co za tym idzie dotyczy przedstawionego w niej stanu faktycznego, który obejmował sytuację zmiany podmiotowej po stronie finansujacego w umowie tzw. leasingu operacyjnego.

Skład orzekający podkreślił jednak, iż w jego ocenie zmiany wprowadzone od 1 stycznia 2013 r. mają charakter doprecyzowujący, należy zatem założyć, iż treść uchwały powinna mieć zastosowanie również do umów, w których zmienia się strona korzystającego oraz/lub umów tzw. leasingu finansowego.

Rozstrzygnięcie istotne zarówno dla firm leasingowych, jak i ich klientów

Mimo, że analizowany spór dotyczył umów leasingu zawartych przed 1 stycznia 2013 r. (zmiany podmiotowe w umowach leasingu zawartych od tej daty nie rodzą już sporów), na rynku nadal funkcjonuje wiele takich umów, zaś w odniesieniu do części z nich, tak finansujący, jak i korzystający bywają zainteresowani dokonywaniem zmian podmiotów w nich występujących, najczęściej ze względów biznesowych. Wydaje się zatem, iż zapadła w dniu dzisiejszym uchwała NSA powinna uwolnić przedsiębiorców korzystających z umów leasingu zawartych przed 1 stycznia 2013 r. od wątpliwości, co do dopuszczalności zmian podmiotowych w tych umowach.

Subskrybuj "Alerty podatkowe"

Subskrybuj na e-mail powiadomienia o nowych wydaniach tego biuletynu.

Subskrybuj
Czy ta strona była pomocna?