Przegląd podatkowy: VAT

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

Umowa w wyjątkowej sytuacji może być uznana za fakturę (opinia Rzecznika Generalnego z 12 maja 2022 r., C-235/21).

W stanie faktycznym sprawy włoscy podatnicy zawarli umowę leasingu zwrotnego. Leasingodawca nie udokumentował swojego świadczenia fakturą VAT. Jednakże zawarta umowa pomiędzy stronami wyraźnie przewidywała przedmiot świadczenia oraz wskazywała kwotę VAT wynikającą z rat leasingowych. Organy podatkowe uznały, że taka umowa zawiera wszystkie niezbędne elementy faktury, a w konsekwencji, że faktura została wystawiona w postaci dokumentu umowy.

Rzecznik Generalny w swojej opinii zgodził się z takim podejściem. Uznał on, że wyjątkowo umowa może być uznana za fakturę.

Sprzedaż dokumentowaną paragonami należy korygować metodą „w stu” (wyrok NSA z 18 maja 2022 r., I FSK 2113/21).

Spółka złożyła korekty deklaracji VAT wraz z wnioskiem o stwierdzenie i zwrot nadpłaty oraz zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Korekta wynikała z przyjęcia przez Spółkę w odniesieniu do dokumentowanej paragonami fiskalnymi sprzedaży karnetów do klubów fitness stawki VAT w wysokości 8%, zamiast stosowanej dotychczas błędnej stawki w wysokości 23%.

Złożona przy wniosku o nadpłatę korekta deklaracji zawierała podwyższenie podstawy opodatkowania i obniżenie wartości podatku należnego. Spółka nie korygowała wartości brutto sprzedaży, lecz korygowała kwoty podatku oraz wartości netto. Organ podatkowy stanął jednak na stanowisku, że skoro przyczyną korekty sprzedaży było obniżenie stawki VAT, to Spółka powinna była zmienić stawkę VAT, bez modyfikacji ceny netto. Tym samym powinna zastosować niższą stawkę VAT do dotychczasowej podstawy opodatkowania i to od niej obliczyć należny podatek. W konsekwencji cena brutto powinna ulec zmniejszeniu.

Sprawę rozstrzygnął NSA, który przyznał rację Spółce. Jego zdaniem w przypadku sprzedaży paragonowej korekta powinna być dokonywana z wykorzystaniem metody „w stu”. Sąd powołał się na rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, z którego wynika, że na paragonie powinna być wskazana cena brutto. W związku z tym korekta powinna być przywiązana do tej kwoty. Jeśli stawka VAT w cenie brutto uległa obniżeniu, to podstawa opodatkowania ulega podwyższeniu.

Dla powstania FE liczy się faktyczne władztwo nad zapleczem kontrahenta i miejsce odbioru usług (wyrok NSA z 19 maja 2022 r., I FSK 968/20).

Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła polska spółka współpracująca z niemiecką spółką powiązaną. We wniosku wyjaśniła, że jej kontrahent z Niemiec zajmuje się sprzedażą online towarów, natomiast ona świadczy na jego rzecz usługi polegające na ich składowaniu, przygotowaniu do wysyłki, wysyłaniu do nabywców, a także przyjmowaniu zwrotów i nadzorowaniu asortymentu w magazynie.

Spółka wskazała m.in., że podczas realizacji zamówień korzysta z systemu informatycznego należącego do spółki niemieckiej, która ma dostęp do magazynowanych towarów i może dokonywać kontroli ich przechowywania. Z drugiej strony spółka zwróciła uwagę, że jej kontrahent nie sprawuje nadzoru nad jej pracownikami, a wszelkie decyzje dotyczące jego działalności podejmowane są w Niemczech.

Spółka uważała, że jej kontrahent nie posiada w Polsce wystarczającego zaplecza technicznego i personalnego dla powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Innego zdania był dyrektor KIS, który argumentował, że choć spółka niemiecka nie ma w Polsce pracowników i własnej infrastruktury technicznej, to sprawuje faktyczne władztwo nad tymi strukturami należącymi do spółki polskiej.

NSA przyznał rację polskiej spółce. Zauważył, że spółka niemiecka nie posiada kontroli nad działaniem pracowników spółki polskiej. Podkreślił też, że dla stwierdzenia powstania stałego miejsca prowadzenia działalności kontrahent musiałby dysponować w Polsce nie tylko strukturą charakteryzującą się wystarczającą stałością, lecz struktura ta powinna umożliwiać odbiór i wykorzystanie usług świadczonych przez spółkę polską do potrzeb działalności gospodarczej tego stałego miejsca prowadzenia działalności. Innymi słowy, konsumpcja nabytych usług powinna mieć miejsce w Polsce. Tymczasem to samo zaplecze personalne i techniczne nie może być wykorzystywane jednocześnie do odbioru i świadczenia tych samych usług.

Zmiany w prawie

Faktury ustrukturyzowane najwcześniej w 2024 r.?

Na stronach Rady Unii Europejskiej ukazała się najnowsza wersja projektu decyzji derogacyjnej dotyczącej tzw. u-faktur. Projektowana decyzja ma teraz wejść w życie dopiero 1 stycznia 2024 r., co w praktyce będzie oznaczało późniejsze od dotychczasowych zapowiedzi wejście w życie obowiązkowego stosowania nowych zasad fakturowania.

Obniżone stawki VAT zostaną na dłużej

9 czerwca 2022 r. Sejm przyjął ustawę o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Przedmiotowa ustawa przewiduje m.in. przedłużenie do 31 października 2022 r. obowiązywania tzw. tarczy antyinflacyjnej 2.0, w ramach której tymczasowo zostały obniżone stawki VAT m.in. na:

• olej napędowy, biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, benzynę silnikową, gaz skroplony LPG – do stawki 8%;
• energię elektryczną – do stawki 5%;
• nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej objęte stawką 8% - do stawki 0%;
• żywność i napoje objęte stawką 5% - do stawki 0%.

 
Obecnie ustawa będzie rozpatrywana przez Senat.

Działania obronne w ramach UE i NATO z preferencją w VAT

W Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, która przewiduje m.in. ujednolicenie opodatkowania VAT działań obronnych w ramach Unii Europejskiej i NATO.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej przedłużone

Wspomniana powyżej ustawa przewiduje również przedłużenie do 31 lipca 2022 r. obowiązywania wyłączenia od opodatkowania sprzedaży detalicznej podatkiem od sprzedaży detalicznej określonych benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa oraz gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych.