Przegląd podatkowy: VAT

Informujemy, że w związku z zagrożeniem spowodowanym wirusem SARS-CoV-2 odwołane zostały zaplanowane rozprawy, a Sąd kontynuuje działalność orzeczniczą w ograniczonym zakresie na posiedzeniach niejawnych. W związku z ograniczeniem działalności NSA w niniejszym wydaniu wyjątkowo publikujemy jedynie orzeczenie TSUE.

Wybrane orzeczenia TSUE i NSA

Wspólnota mieszkaniowa jest podatnikiem wykonującym działalność gospodarczą, a odsprzedaż przez nią energii cieplnej dla jej członków jest czynnością opodatkowaną VAT (wyrok TSUE z 17.12.2020 r., C-449/19)

Sprawa rozstrzygana przed Trybunałem dotyczyła niemieckiej wspólnoty mieszkaniowej, która sprzedawała energię elektryczną oraz cieplną wygenerowaną w agregacie kogeneracyjnym. Energię elektryczną sprzedawała dla zewnętrznych podmiotów zajmujących się jej dystrybucją, a energię cieplną sprzedawała dla swoich członków zajmujących lokale mieszkaniowe.

Organy podatkowe stały na stanowisku, że sprzedaż przez wspólnotę dla swoich członków energii cieplnej jest zwolniona z VAT (zgodnie z przepisami niemieckimi), a zatem wspólnota nie ma pełnego prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT od zakupu agregatu.

Trybunał Sprawiedliwości przyznał rację wspólnocie uznając, że wspólnota jest podatnikiem VAT, a sprzedaż ciepła dla jej członków nie może korzystać ze zwolnienia. Sąd unijny poświęcił wyjątkowo dużo uwagi rozważaniom, czy wspólnota mieszkaniowa prowadzi działalność gospodarczą, a zatem czy jest podatnikiem VAT. Sąd unijny wskazał m.in., że definicja działalności gospodarczej ma szeroki zakres zastosowania i jest uznawana za taką, gdy ma charakter stały i wykonywana jest w zamian za wynagrodzenie. Fakt, że sposób działania wspólnoty regulują przepisy prawa nie ma tutaj znaczenia, a jej działalność ma cel zarobkowy – nawet, jeżeli jej celem nie jest osiągnięcie zysku.

W odniesieniu do kwestii ewentualnego zwolnienia sprzedaży ciepła dla swoich członków Trybunał nie miał wątpliwości: Dyrektywa VAT nie przewiduje zwolnienia takich świadczeń, a więc jest ono niedopuszczalne.

Zmiany w prawie

Nowe regulacje dotyczące m.in. korekt VAT – „Slim VAT” wszedł w życie

Nowelizacja ustawy o VAT, która weszła w życie z początkiem 2021 r., wprowadza wiele rozwiązań mających wpłynąć na uproszczenie systemu rozliczeń VAT. Zmiany dotyczą m.in. momentu ujmowania faktur korygujących in minus.

W tym zakresie w pierwszej kolejności warto wskazać, że warunkiem do ujęcia faktury korygującej w rozliczeniu nie jest już posiadanie przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę. W nowym stanie prawnym, jeśli z posiadanej przez podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania określone w fakturze korygującej, warunki te zostały spełnione, a wystawiona faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją – obniżenie podstawy opodatkowania jest możliwe w okresie rozliczeniowym, w którym wystawiono fakturę korygującą. Jeśli podatnik uzyska powyższą dokumentację później, będzie mógł dokonać obniżenia podstawy opodatkowania za okres rozliczeniowy, w którym uda mu się ją zgromadzić.

Pochodną powyższych uregulowań są również odpowiednie zmiany w zakresie korekty podatku naliczonego. W myśl nowych zasad jego kwota powinna zostać pomniejszona w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione. Dla nabywcy nie jest już zatem istotny moment otrzymania faktury korygującej, ponieważ moment ujęcia korekty przestał być skorelowany z posiadaniem tego dokumentu. W praktyce może więc dojść do sytuacji, w której nabywca będzie musiał rozliczyć podatek naliczony jeszcze przed wystawieniem faktury korygującej przez sprzedawcę.

Warto więc, żeby podatnicy przeanalizowali sytuacje w jakich wystawiają i otrzymują faktury korygujące in minus aby uniknąć potencjalnych nieprawidłowości w rozliczaniu takich faktur dla celów VAT.

Ponadto pakiet „Slim VAT” znowelizował także inne wybrane regulacje ustawy o VAT. Warto wskazać m.in. na:

• możliwość wybrania dla celów VAT zasady przeliczania kursu walut analogicznej jak w CIT,
• zmiany w zakresie mechanizmu podzielonej płatności (np. obowiązek stosowania MPP został wyłączony również w przypadku potrąceń „pozakodeksowych”),
• zmiany dotyczące wiążących informacji stawkowych (np. wprowadzenie daty ważności tych decyzji – 5 lat od daty wydania),
•  wydłużenie terminu do odliczenia VAT naliczonego z 2 do 3 kolejnych miesięcy,
• podwyższenie limitu dla „prezentów o małej wartości” – z 10 zł do 20 zł,
• wydłużenie terminu na wywóz towarów w przypadku zaliczek na poczet eksportu towarów,
• możliwość odliczenia VAT od nabycia usług noclegowych, jeśli zostały nabyte w celu odsprzedaży,
• uchylenie art. 7 ust. 8 ustawy o VAT (dotyczącego transakcji łańcuchowych).

Pakiet VAT e-commerce

Trwają prace nad ustawą, za sprawą której do polskiego porządku prawnego zostaną implementowane przepisy unijne dotyczące tzw. Pakietu VAT e-commerce.

Rozwiązania ujęte w pakiecie obejmują m.in. nowe obowiązki dla platform pośredniczących w internetowych zakupach, uproszczenia rozliczeń VAT dzięki nowemu systemowi VAT-OSS (One Stop Shop), czy też ujednolicenie progu rejestracji dla celów VAT w państwach UE.

Państwa UE, w tym Polska, powinny zaimplementować unijne przepisy w tym zakresie do 1 lipca 2021 r.