Przedsiębiorcy strefowi przed i po 2026 r.

Instrument zwolnienia podatkowego w ramach Specjalnych Stref Ekonomicznych („SSE”) zasadniczo został zastąpiony nowym programem wsparcia tj. Polską Strefą Inwestycji. Jednakże przedsiębiorcy którzy uzyskali zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE i na ich podstawie korzystają ze zwolnienia z PDOP/PDOF powinni mieć na uwadze odpowiednie regulacje prawne dotyczące bieżącego rozliczania uzyskiwanej pomocy, nieustannie zmieniające się tendencje interpretacyjne organów podatkowych i sądów administracyjnych, jak również obowiązki związane z okresem utrzymania inwestycji – stąd wskazana tematyka wciąż pozostaje aktualna i niezwykle ważna dla inwestorów strefowych, również po 2026 r.

Specjalne Strefy Ekonomiczne – informacje ogólne

W 1994 r. weszła w życie ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych. Zgodnie z tą ustawą, SSE to wyodrębniona zgodnie z przepisami ustawy, niezamieszkała część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na której terenie może być prowadzona działalność gospodarcza na zasadach określonych ustawą. Podstawową zaletą prowadzenia działalności gospodarczej na terenie SSE była możliwość uzyskania zwolnienia z podatku dochodowego w związku z planami przeprowadzenia nowej inwestycji. Aby uzyskać prawo do tego zwolnienia dany inwestor musiał ubiegać się o wydanie odpowiedniego zezwolenia. Podkreślić trzeba, że obszar SSE jest limitowany ustawowo i na mocy obecnych przepisów nie może przekroczyć 25 tys. ha.

Należy zaznaczyć, że zgodnie z obecnymi regulacjami SSE będą funkcjonować do końca 2026 r. Co istotne, obecnie nie jest możliwe uzyskanie nowych zwolnień podatkowych (tj. nie można ubiegać się o wydanie zezwolenia) w ramach SSE, ponieważ zostały one zastąpione przez tzw. Polską Strefę Inwestycji. Rzecz jasna, przedsiębiorcy, którzy uzyskali zezwolenia nadal mogą korzystać ze zwolnień podatkowych, przy czym z uwagi na treść obecnych przepisów jest to możliwe jedynie do końca 2026 r. W związku z powyższym w dalszej części artykułu zostaną omówione kwestie związane z możliwością korzystania z uzyskanych zwolnień podatkowych, jak również obowiązki, do których spełnienia zobowiązani są przedsiębiorcy.

Sytuacja przedsiębiorcy strefowego po 2026 r.

Ze względu na termin funkcjonowania SSE (do końca 2026 r.) obecnie jednym z głównych wyzwań jest wykorzystanie w całości zwolnienia podatkowego na bazie wydanych zezwoleń. W sytuacji, kiedy przedsiębiorca będzie posiadał limit zwolnienia podatkowego, po złożeniu deklaracji CIT/PIT za 2026 r. to kwota niewykorzystanego zwolnienia nie będzie mogła zostać wykorzystana w przyszłości. Istnieją rozwiązania, które powinny przyczynić się do bardziej efektywnego wykorzystania zwolnienia podatkowego tj. np. obniżenie stawek amortyzacyjnych (w tym nawet wstecznie, tj. za lata, kiedy były już złożone deklaracje podatkowe), przy czym należy pamiętać, że przed ich wdrożeniem zasadnym jest uzyskanie odpowiednich interpretacji indywidualnych, czy opinii zabezpieczających.

Ponadto należy pamiętać, że co prawda już od 2027 r. nie będzie możliwe korzystanie ze zwolnień podatkowych w SSE, jednak z uwagi na terminy przedawnień zobowiązań podatkowych jeszcze przez wiele lat prawidłowość rozliczeń strefowych będzie mogła podlegać weryfikacji. Zapewne przedmiotem szczególnego zainteresowania organów podatkowych może być m.in. określenie możliwości uznawania przychodów z danej działalności jako zwolnionych z opodatkowania, w tym przychodów niezwiązanych bezpośrednio z podstawową działalnością gospodarczą danego przedsiębiorcy. Należy również zwrócić uwagę, że termin przedawnienia roszczeń związanych ze zwrotem pomocy publicznej wynosi aż 10 lat, liczonych od końca roku kalendarzowego, kiedy przedsiębiorca skorzystał z pomocy strefowej.

Obowiązki przedsiębiorców strefowych wynikające z przepisów unijnych i krajowych.

Niezależnie od powyższego inwestorzy, którzy uzyskali zezwolenia strefowe, są zobowiązani do spełnienia szeregu obowiązków wynikających z treści samego zezwolenia, jak również z przepisów unijnych i krajowych. Podkreślić należy, że naruszenie tych zobowiązań może prowadzić do cofnięcia zezwolenia strefowego, co może wiązać się z bardzo poważnymi konsekwencjami, szczególnie w przypadku przedsiębiorców, którzy skorzystali z pomocy publicznej na podstawie więcej niż jednego zezwolenia lub decyzji o wsparciu. Stąd przedsiębiorcy powinni zwracać szczególną uwagę na spełnienie warunków, zawartych w odpowiednich przepisach i zezwoleniu, nawet po przeprowadzeniu kontroli przez Zarządzającego daną SSE. W tym kontekście szczególnie ważny jest obowiązek utrzymania inwestycji w regionie przez minimum 5 lat w przypadku dużych przedsiębiorców i 3 lata w przypadku MŚP, liczonych od terminu zakończenia inwestycji.

Wnioski

Podsumowując, pomimo tego, że obecnie nie ma możliwości uzyskania zwolnienia podatkowego w ramach SSE i mają one funkcjonować jedynie do końca 2026 r. to przedsiębiorcy, korzystający ze zwolnień podatkowych na podstawie odpowiednich zezwoleń, są cały czas zobowiązani do prowadzenia odpowiednich rozliczeń podatkowych i wypełniania zobowiązań związanych z pomocą publiczną, która została uzyskana w ramach SSE.