Rozliczanie usług oświatowych wciąż budzi wątpliwości z perspektywy VAT

Nieco ponad 13 miesięcy, które minęły od wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej, dotyczącej opodatkowania VAT świadczeń z zakresu edukacji publicznej oraz pomocy społecznej, pozwalają na nieszczególnie zaskakujący wniosek. W obszarze edukacji publicznej, świadczeniami, które bez żadnych wątpliwości można uznać za niepodlegające VAT, są te literalnie wymienione w interpretacji ogólnej, tj. opieka nad dziećmi ponad podstawę programową, wyżywienie dla wychowanków placówek, wydawanie duplikatów legitymacji lub świadectw oraz organizacja tzw. „zielonych szkół”.

Jeśli chodzi o usługi towarzyszące ww. świadczeniom, interpretacje indywidualne, wydane na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy, są w przeważającej mierze wynikiem prawomocnie zakończonych postępowań sądowo-administracyjnych. W rezultacie, zmiana uprzedniego stanowiska przez DKIS dotyczy zazwyczaj tylko tej części świadczeń, które sądy rozstrzygnęły na korzyść podatników - nie są to zatem stanowiska jednolite.

Przykładowo, usługi wyżywienia pracowników pedagogicznych i administracyjnych uznane zostały za niepodlegające opodatkowaniu VAT w interpretacji indywidualnej z 25 maja 2021 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.262.2018.7.S/SKJ, natomiast za podlegające rozliczeniu dla celów VAT w interpretacji z 24 czerwca 2021 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.606.2018.9.DS.

Interesująco prezentuje się również analiza rozstrzygnięć dotyczących usług w zakresie opieki i wyżywienia dzieci do lat 3 w żłobkach. Na pierwszy rzut oka interpretacje wydane w ostatnim czasie wydawałyby się prowadzić do wniosku, że DKIS uznał w końcu racje podatników w kwestii wyłączenia tych świadczeń z opodatkowania VAT (np. interpretacja z 21 lipca 2021 r., sygn. 0112-KDIL2-3.4012.272.2018.11.PG, interpretacja z 15 czerwca 2021 r., sygn. 0112-KDIL2-3.4012.49.2018.11.ST). Co warto jednak podkreślić – są to bez wyjątku rozstrzygnięcia wydane po prawomocnym zakończeniu postępowań sądowo-administracyjnych. Co więcej, kilka dni po wydaniu przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej DKIS wydał interpretację, w której uznał świadczenia w zakresie opieki oraz wyżywienia dzieci w żłobku za realizowane w ramach działalności gospodarczej i w konsekwencji – podlegające rozliczeniom dla celów VAT (interpretacja z 19 czerwca 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.281.2020.2.MWJ).

Innym świadczeniem, będącym nierzadko przedmiotem zapytań podatników, jest wypożyczanie instrumentów uczniom szkoły muzycznej. DKIS konsekwentnie uznawał je w przeszłości za usługi realizowane w ramach działalności gospodarczej; co więcej, uważał, iż należy je rozliczać przy zastosowaniu podstawowej stawki VAT (np. interpretacja z 20 stycznia 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.552.2020.2.JM). Na szczęście (dla podatników) sądy administracyjne zajmują w tym zakresie konsekwentne stanowisko, twierdząc, że stanowią one element niezbędny dla usługi edukacyjnej (wyrok WSA we Wrocławiu z 16 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Wr 39/19) tudzież realizację zadań własnych JST w zakresie edukacji publicznej (wyrok WSA w Lublinie z 16 lipca 2021 r., sygn. I SA/Lu 120/21). Jest mimo wszystko pewna nadzieja na to, że DKIS uzna racje podatników o wyłączeniu omawianych świadczeń z opodatkowania VAT bez konieczności angażowania w tym celu sądu administracyjnego, na co wskazywałaby interpretacja z 16 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.88.2021.1.AK.

Konkludując, kontrowersje związane z prawidłowym rozliczaniem świadczeń w zakresie opieki nad dziećmi oraz edukacją są wciąż aktualne. Osiągnięcie pożądanego rezultatu wciąż nierzadko wymaga podjęcia długotrwałego postępowania sądowo-administracyjnego. Pozostaje mieć nadzieję, że kolejne miesiące i lata ugruntują korzystne dla podatników rozstrzygnięcia sądów administracyjnych i doprowadzą w końcu do przyjęcia przez organy podatkowe generalnej zasady, że działania w omawianym obszarze nie stanowią wykonywania działalności gospodarczej przed jednostki samorządu terytorialnego.