Przegląd zmian w prawie podatkowym

Zapraszamy do zapoznania się z informacjami dotyczącymi procesowanych zmian w prawie podatkowym. Dla Państwa wygody, wyselekcjonowaliśmy poniżej najnowsze akty prawne, projekty ustaw i rozporządzeń, które pojawiły się w ostatnim czasie. Pozostałe, wszystkie obecnie procedowane projekty oraz zmiany w prawie podatkowym znajdują się w pliku PDF „Przegląd zmian w prawie podatkowym”.

VAT

Rozporządzenie weszło w życie z dniem 3 grudnia 2022 r.

Celem rozporządzenia jest czasowe (w okresie do 31 grudnia 2022 r.) objęcie 0% stawką VAT nawozowych produktów mikrobiologicznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 10a znowelizowanej ustawy o nawozach i nawożeniu wpisanych do wykazu nawozowych produktów mikrobiologicznych prowadzonego przez ministra właściwego do spraw rolnictwa lub upoważnioną przez niego jednostkę organizacyjną, jak i ich unijnych odpowiedników (biostymulatory mikrobiologiczne).

Link

Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Rozporządzenie zawiera:

1. kontynuację obecnego zakresu stawek obniżonych VAT przewidzianych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r.
2. wprowadzenie stawki obniżonej 0% dla środków spożywczych wymienionych w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT , tj. objętych przed 1 lutego 2022 r. stawką w wysokości 5%, a następnie w ramach tarczy antyinflacyjnej – do 31 grudnia 2022 r. stawką 0%,
3. przedłużenie do 30 czerwca 2023 r. okresu obowiązywania stawki 0% dla nieodpłatnych dostaw towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz: Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotów leczniczych, jednostek samorządu terytorialnego – na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych w Ukrainie,
4. czasowe obniżenie (od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2024 r.) stawki VAT do wysokości 8% na następujące towary wykorzystywane w produkcji rolnej:

• środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu oraz podłoża do upraw, o których mowa w ustawie o nawozach i nawożeniu, z wyłączeniem podłoży mineralnych i towarów wymienionych w poz. 12 załącznika nr 3 do ustawy.
• polepszacze gleby, środki wapnujące, biostymulatory, podłoża do upraw, produkty nawozowe mieszane składające się wyłącznie z nawozu i środka wapnującego – o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającym przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniającym rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 2003/2003, z wyłączeniem podłoży mineralnych i podłoży do upraw grzybów.
• nawozowe produkty mikrobiologiczne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 10a ustawy o nawozach i nawożeniu, wpisane do wykazu nawozowych produktów mikrobiologicznych, o którym mowa w rozdziale 4a tej ustawy.

Link

Projekt przewiduje zmiany ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, z późn. zm.) wprowadzające:
Obligatoryjne e-fakturowanie

Model obligatoryjny e-fakturowania obejmie zasadniczo czynności, które obecnie wymagają udokumentowania fakturą wystawioną zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwaną dalej: „ustawą o VAT”).

Wprowadzenie obligatoryjnego e-fakturowania jest możliwe na podstawie decyzji wykonawczej Rady (UE) 2022/1003 z dnia 17 czerwca 2022 r. upoważniającej Rzeczpospolitą Polską do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 218 i 232 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Odstępstwa od art. 218 dyrektywy 2006/112/WE dotyczy akceptowania przez Polskę wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej, natomiast odstępstwo od art. 232 dyrektywy 2006/112/WE, polega na tym, że faktury elektroniczne nie będą musiały być akceptowane przez odbiorców, tak jak miało to miejsce obecnie.

Obligatoryjne e-fakturowanie obejmie czynności podlegające VAT w Polsce, w tym krajowe dostawy towarów i świadczenie usług dokonywane pomiędzy przedsiębiorcami (B2B), na rzecz organów publicznych (B2G) lub konsumentów (B2C). Obowiązek wystawiania e-faktur przy użyciu KSeF będzie miał zastosowanie do podatników wykonujących czynności objęte wymogiem fakturowania według polskich regulacji VAT, którzy posiadają siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności w Polsce. Pozostali podatnicy zasadniczo będą mogli korzystać fakultatywnie z tego systemu.

Ponadto w KSeF fakultatywnie będą mogły być wystawiane faktury VAT RR. Zasady wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (zwany dalej: KSeF) będą również skierowane do podatników
stosujących tzw. zwolnienie podmiotowe (drobni przedsiębiorcy). Dostawy towarów i świadczenie usług B2C, a także sprzedaż objęta zwolnieniem z VAT będą również dokumentowane fakturą ustrukturyzowaną.

W tym przypadku pozostaje niezmieniona zasada, że faktura wystawiana będzie na żądanie nabywcy/usługobiorcy zgłoszone w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dana czynność została dokonana. Zatem wraz z wejściem w życie powszechnego e-fakturowania zmianie ulegnie jedynie sposób wykonywania istniejącego obowiązku dotyczącego fakturowania takich transakcji.

Wdrożenie KSeF wpłynie na dotychczasowy system obsługi fakturowania elektronicznego w zamówieniach publicznych przy wykorzystaniu tzw.: Platformy Elektronicznego Fakturowania (PEF). Proponowane rozwiązania zapewnią współdziałanie tych dwóch systemów.

Realizując zasadę powszechności stosowania KSeF przewiduje się, że od 2025 roku, zostanie wycofana możliwość wystawiania faktur przy zastosowaniu kas rejestrujących. Nie będzie także uznawany za fakturę paragon z NIP do 450 zł. W miejsce tych regulacji zostanie wprowadzony system fakturowania w KSeF.

Wprowadzenie docelowego KSeF uprości w przyszłości rozliczenia między przedsiębiorcami, ułatwi dostęp do faktur i faktur korygujących poprzez łatwość wyszukania w systemie, bez zagrożenia że dokumenty te ulegną zniszczeniu lub zaginięciu. Objęcie obowiązkiem wystawiania przy zastosowaniu KSeF generalnie faktur wpłynie w dłuższej perspektywie na dalszą możliwość wprowadzania uproszczeń w rozliczaniu VAT przez przedsiębiorców.

Dzięki objęciu obowiązkowym fakturowaniem w KSeF generalnie faktur, istnieje możliwość usprawnienia i przyspieszenia weryfikacji zasadności zwrotów VAT w urzędach skarbowych. W związku z tym projekt zakłada generalne skrócenie podstawowego terminu zwrotu VAT o 1/3, z 60 do 40 dni.

Objęcie podmiotów zwolnionych z VAT obowiązkiem wystawiana faktur w KSeF przyczyni się do wyrównania warunków prowadzenia działalności przez te podmioty. Będzie istniała bowiem możliwość automatycznej weryfikacji faktur ustrukturyzowanych, które zostały wystawione w celu generowania kosztów w podatkach dochodowych u innego podmiotu, a które nigdy nie zostały ujęte w zeznaniach rocznych podmiotu wystawiającego takie faktury. Wyłączenie z KSeF podmiotów zwolnionych z VAT skutkowałoby brakiem możliwości automatyzacji procesów weryfikacyjnych oraz systemowej identyfikacji podmiotów generujących „fikcyjne” faktury na potrzeby podatków dochodowych.

Powszechne fakturowanie w KSeF w szczególności przez podmioty zwolnione z VAT przyczyni się do walki z nieprawidłowościami nie tylko w podatku VAT ale w dużej mierze również w podatkach dochodowych. Podatnicy objęci modelem obligatoryjnym lub korzystający z KSeF fakultatywnie tj. podmioty zagraniczne (tj. nieposiadające siedziby w Polsce) lub nabywcy produktów od rolników ryczałtowych w celu wystawiania i procesowania faktur ustrukturyzowanych będą mogli korzystać z nieodpłatnych narzędzi oferowanych przez Ministerstwo Finansów.

Technologicznie projekt docelowego KSeF opiera się na rozwiązaniach wypracowanych dla opcjonalnego KSeF. Mając to na uwadze należy wskazać, że przejście z faktury tradycyjnej na system e-fakturowania nie wpłynęło na ilość informacji przekazywanych na fakturze. Struktura faktury ustrukturyzowanej składa się bowiem z elementów obowiązkowych wynikających z przepisów ustawy o VAT oraz Dyrektywy 2006/112/WE (w tym m.in. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, NIP podatnika, NIP nabywcy – o ile działa on w charakterze podatnika – towarów lub usług, datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, kwotę należności ogółem) i fakultatywnych. Wprowadzenie elementów fakultatywnych umożliwia zawarcie w fakturze ustrukturyzowanej danych specyficznych dla poszczególnych branż, a także elementów powszechnie występujących w obrocie gospodarczym, w szczególności warunków zawarcia transakcji. Elementy fakultatywne zostały wprowadzone w odpowiedzi na postulaty rynku, zgłaszane w trakcie szerokich konsultacji i spotkań. Zakres danych (tych obligatoryjnych) na fakturze ustrukturyzowanej nie ulega zmianie, natomiast zmianie ulegnie sposób dostępu do nich. W obligatoryjnym KSeF administracja będzie miała dostęp do danych z faktury praktycznie w czasie rzeczywistym oraz będzie mogła przetwarzać te dane w ujęciu indywidualnym (wobec konkretnego podatnika), jak i globalnym (na całej bazie danych e-Faktur). Obecnie nie istnieje tak szybki dostęp do danych z faktury. JPK_VAT zapewnia tylko dostęp częściowy oraz z opóźnieniem. Obecnie chcąc zweryfikować dane z faktur organy KAS są zmuszone wezwać podatnika, aby okazał konkretne faktury – jeśli podatnik wystawia faktury w postaci elektronicznej będzie wezwany o przedstawienie faktur w formie pliku JPK_FA, tj. informacji z faktur w postaci ustrukturyzowanej. Wymaga to jednak zaangażowania podatnika w proces przetwarzania i agregowania danych z faktur nawet wystawianych w dotychczasowej postaci elektronicznej – w celu przedstawienia danych w formie ustrukturyzowanej, a w przypadku faktur wystawianych w innej postaci - weryfikacji (nawet wstępnej) poprawności danych zawartych w fakturze. W opcjonalnym KSeF jedną z zachęt dla podatników jest wyłączenie konieczności przekazywania, na żądanie organów podatkowych, faktur ustrukturyzowanych. Organy mają w ściśle określonych sytuacjach dostęp do danych szczegółowych faktur ustrukturyzowanych. W obligatoryjnym KSeF, w kontynuacji koncepcji opcjonalnego KSeF, organy KAS także będą miały bezpośredni dostęp do szczegółowych informacji zawartych w fakturach – bez konieczności dodatkowego angażowania podatnika. Dostęp do danych szczegółowych z faktur ustrukturyzowanych będzie możliwy w ściśle określonych sytuacjach – tj. w toku czynności kontrolnych, sprawdzających, w trakcie postępowania podatkowego oraz w celu prowadzenia działalności analitycznej, prognostycznej i badawczej dotyczącej zjawisk pozostających we właściwości Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), jak również dla efektywniejszej analizy ryzyka, do których KAS zobowiązana na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2021 r., poz. 422 z późn. zm.). Należy zaznaczyć, że dostęp do danych KSeF będzie reglamentowany i każdorazowo poprzedzony koniecznością złożenia wniosku o nadanie określonych uprawnień w systemie dla wskazanego pracownika KAS. Akceptacja dostępu do tego rodzaju danych będzie wymagała zgody przez kierownika jednostki wnioskującej i warunkowana będzie realizacją określonych zadań służbowych przez pracownika. Każdorazowy wgląd do danej faktury przez uprawnionego pracownika będzie na bieżąco monitorowany w systemie, opatrzony dodatkowo wyraźnymi zgodami przełożonych – po uprzednim uzasadnieniu celu poboru danych oraz będzie cyklicznie audytowany. W szczególności KSeF posiada funkcjonalność pozwalającą na weryfikowanie czy dany podmiot lub osoba fizyczna jest uprawniona do wystawiania faktur.

Podatnik będzie miał możliwość nadania uprawnień do wystawiania faktur za pośrednictwem KSeF w swoim imieniu (np. dla swojego pracownika). W przypadku próby wprowadzenia do systemu faktury przez podmiot nieuprawniony, zostanie ona automatycznie odrzucona wraz z odpowiednim komunikatem. Jak w opcjonalnym KSeF, faktury ustrukturyzowane będą przechowywane w KSeF przez okres 10 lat, licząc od końca roku, w którym zostały wystawione. Ten sposób przechowywania faktur spowoduje zmniejszenie kosztów i obciążeń dla podatników, ponieważ nie będą oni musieli osobno przechowywać i archiwizować faktury ustrukturyzowane we własnym zakresie. Z drugiej strony funkcjonalność ta ułatwi kontrolę dokumentacji podatkowej przez organy skarbowe, dzięki czemu podatnicy nie będą obciążeni koniecznością jej udostępniania na żądanie organu.

Założenia docelowego fakturowania w KSeF zostały rozszerzone o ustalenie postępowania podatników na wypadek awarii (przejściowej niedostępności) systemu, a także w sytuacji braku możliwości wystawienia faktur przy użyciu KSeF na wypadek zdarzeń powodujących zaprzestanie funkcjonowania systemów IT.

Jako narzędzie pomocnicze dla podatników, a także dla administracji podatkowej, w celu weryfikacji podmiotów zobowiązanych do wystawiania faktury w KSeF, proponuje się wprowadzenie zmian do wykazu podatników (White Lista). Prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w postaci elektronicznej wykaz podmiotów będzie zawierał dodatkowo informację, czy podmiot jest lub nie jest obowiązany do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur. Szacuje się, że obligatoryjny system KSeF będzie obsługiwał ponad 2,5 mld ustrukturyzowanych e-faktur rocznie.

Przewiduje się, że podatnicy poniosą pewne koszty wprowadzenia obowiązkowego KSeF, związane głównie z koniecznością dostosowania ich systemów księgowych, natomiast koszt wystawienia faktury z wykorzystaniem KSeF będzie bardzo niski. Niezależnie od tego, planuje się wprowadzenie szeregu środków mających na celu złagodzenie ewentualnych kosztów jakie mieliby ponieść podatnicy w związku z przejściem na e- fakturowanie, wśród których wymienić można:

• usługa przechowywania oraz archiwizacji faktur zapewniona przez administrację;
• brak konieczności drukowania faktur oraz ich ręcznego wprowadzania do systemów księgowych;
• brak możliwości zgubienia faktury; § zwiększenie szybkości wymiany danych w kontaktach między kontrahentami – wystawiona faktura będzie udostępniona dla odbiorcy przez administrację praktycznie w czasie rzeczywistym;
• ustrukturyzowany jednolity wzór faktury pozwoli na automatyzację procesów księgowych, co w konsekwencji przełoży na oszczędność czasu pracowników, który można wykorzystać w innych obszarach prowadzenia działalności;
• wprowadzenie automatyzacji w procesie księgowania zredukuje liczbę pomyłek przy ręcznym wprowadzaniu danych;
• obowiązki podatkowe oraz sprawozdawcze zostaną znacząco uproszczone (np. rezygnacja z wystawiania duplikatów faktur czy posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie warunków korekty podstawy opodatkowania);
• zmniejszenie liczby czynności sprawdzających oraz kontroli prowadzonych przez administrację skarbową;
• szybsze zwroty podatku VAT wpłyną korzystnie na płynność finansową, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw;
• wzrost pewności nabywcy, że faktura została wystawiona przez podmiot uprawniony.

Za sprawą powyższych funkcjonalności w dłuższej perspektywie korzystanie z KSeF przyczyni się do zmniejszenia kosztów przedsiębiorców związanych z obsługą procesu fakturowania. Projekt zawiera również zmiany w innych aktach prawnych. Zmiany te będą miały charakter dostosowujący.

Stan: 1.12.2022 – projekt znajduje się na etapie opiniowania.

Planuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.

Link

Podatki dochodowe

Zmiana w projektowanym rozporządzeniu w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych ma charakter dostosowujący i związana jest z uchyleniem przepisu odnoszącego się do wykazywania okoliczności dotyczących tzw. pośrednich transakcji rajowych, o których mowa w art. 23za ust. 1a ustawy (dotychczasowy § 2 pkt 5 lit. a rozporządzenia). W projektowanym rozporządzeniu w § 2 w pkt 5 w lit. a skreśla się z mocą wsteczną odwołanie do ust. 1a ustawy, określającego obowiązki dokumentacyjne względem tzw. pośrednich transakcji rajowych.

Stan: 5.12.2022 – projekt znajduje się na etapie opiniowania.

Przepisy rozporządzenia wejdą w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2021 r.

Link

Zmiana w projektowanym rozporządzeniu w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych ma charakter dostosowujący i związana jest z uchyleniem przepisu odnoszącego się do wykazywania informacji dotyczących tzw. pośrednich transakcji rajowych, o których mowa w art. 11o ust. 1a ustawy (dotychczasowy § 2 pkt 5 lit. a rozporządzenia). W projektowanym rozporządzeniu w § 2 w pkt 5 w lit. a skreśla się z mocą wsteczną odwołanie do ust. 1a ustawy, określającego obowiązki dokumentacyjne względem tzw. pośrednich transakcji rajowych.

Stan: 5.12.2022 – projekt znajduje się na etapie opiniowania.

Przepisy rozporządzenia wejdą wżycie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2021 r.

Link

Uchylenie obecnie obowiązującego rozporządzenia i wydanie nowego rozporządzenia oraz przedłużenie na 2023 rok okresu obowiązywania wyłączenia w stosowaniu mechanizmu pay & refund względem wypłat należności i świadczeń, o których mowa w art. 41 ust. 4d i 10 ustawy o PIT.

Stan: 2.12.2022 – projekt znajduje się na etapie konsultacji publicznych.

Planowane jest wejście rozporządzenia w życie w dniu 1 stycznia 2023 roku.

Link

Pozostałe

Rozporządzenie weszło w życie z dniem 6 grudnia 2022 r.

W rozporządzeniu upoważnia się organ Krajowej Administracji Skarbowej – Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie – do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej dotyczących informacji o schematach podatkowych. Celem wydania przedmiotowego rozporządzenia jest usprawnienie wykonywania przez Krajową Administrację Skarbową obowiązków związanych z obsługą przekazanych informacji o schematach podatkowych. Upoważniony organ Krajowej Administracji Skarbowej będzie wykonywać zadania określone art. 86g–86ia ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, z późn. zm.), w tym związane przede wszystkim z nadawaniem NSP, nadawaniem technicznego NZSPT, przekazywaniem potwierdzenia nadania NSP, zwracaniem się do przekazującego informacje o ich uzupełnienie lub wyjaśnienie wątpliwości co do ich treści, wydawaniem postanowień o odmowie nadania NSP, unieważnianiem NSP, pozostawieniem informacji o schemacie podatkowym bez rozpatrzenia, doręczaniem potwierdzenia nadania NSP oraz innych pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, wydawaniem postanowień o odmowie wszczęcia postępowania i umarzaniem postępowania.

Link