Zmiany w przepisach dot. raportowania schematów podatkowych (MDR)

Jednym z najważniejszych założeń nowelizacji jest nałożenie obowiązku na promotorów, korzystających i wspomagających do ponownego zaraportowania wszystkich schematów transgranicznych, jeśli pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu dokonano w okresie od 26 czerwca 2018 roku do 30 czerwca 2020 roku. 

Raportowanie schematów podatkowych (MDR) - szczegółowe założenia nowelizacji przepisów

1. Ponowne raportowanie schematów transgranicznych

Nowelizacja przewiduje nałożenie na promotorów, korzystających i wspomagających obowiązku zaraportowania wszystkich schematów transgranicznych, jeśli pierwszej czynności wdrożeniowej dokonano w okresie od 26 czerwca 2018 r. do 30 czerwca 2020 r.

Terminy na ponowne przekazanie informacji o schematach transgranicznych są następujące:

• dla promotora termin na takie raportowanie to 31 lipca 2020 r.,
• dla korzystającego – 16 sierpnia 2020 r.
• dla wspomagającego – 31 sierpnia 2020 r.

Wskazane powyżej terminy, najprawdopodobniej ulegną jednak wydłużeniu na mocy rozporządzenia Ministra Finansów, ze względu na przyjęte na szczeblu Unii Europejskiej wydłużenie terminów na implementacje postanowień dyrektywy DAC6 w związku z pandemią COVID-19. Projekt stosownego rozporządzenia w tej sprawie został już opublikowany przez MF.

Obowiązek zaraportowania schematów transgranicznych dotyczy również schematów, w stosunku do których uprzednio została przekazana stosowana informacja do Szefa KAS  (wydany dla takiego już zaraportowanego transgranicznego schematu NSP staje się nieważny z dniem 1 lipca 2020 r.). Dodatkowo do 31 sierpnia 2020 r. konieczne będzie również doraportowanie / dodatkowe raportowanie kwartalne udostępnień takich schematów dokonanych od 26 czerwca 2018 do 30 czerwca 2020, jeśli stanowią one schematy standaryzowane.

Powyższe raportowanie ma odbywać się na podstawie nowej schemy (XML – „struktury logicznej”). Oznacza to więc konieczność ponownego zaraportowania (na nowej schemie) powyższych schematów, jak również w praktyce nałożenie na wspomagających obowiązku retrospektywnego „doraportowania” schematów, których wdrażanie rozpoczęto od 26 czerwca 2018 r. do 31 grudnia 2018 r.

W odniesieniu do korzystających, obowiązek raportowania powstanie również w sytuacjach objętych raportowaniem na MDR-3, w których podawane są pełne dane schematu (tj. brak NSP / odbieganie danych posiadanych przez korzystającego od danych z potwierdzenia nadania NSP / informacji o schemacie niestandaryzowanym od promotora związanego tajemnicą zawodową).

W przypadku gdy więcej niż jeden podmiot jest obowiązany do przekazania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym, którego wdrożenie rozpoczęto od 26 czerwca 2018 do 30 czerwca 2020, a informacja o tym schemacie już została zaraportowana do 30 czerwca 2020 r. - obowiązek ponownego raportowania ma wykonywać „podmiot, który uprzednio przekazał tę informację do Szefa KAS”.

2. Złagodzenie wymogów dot. podpisywania MDR-3

W wyniku wejścia w życie przepisów nowelizacji, zmianie ulegnie również krąg osób uprawnionych do podpisywania informacja MDR-3.

Docelowo, informacja ta będzie mogła być podpisana przez:

1) Osobę fizyczną – w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną,

2) Osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podatnika będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

3) Osobę uprawnioną do reprezentacji – w przypadku pozostałych podatników – przy czym nie jest dopuszczalne podpisanie tej informacji przez pełnomocnika.

Powyższe zmiany docelowo mają ułatwić podatnikom niebędącym osobami fizycznymi składanie MDR-3.

Jednocześnie, w nowelizowanych przepisach wykreślono również zdanie „Dowód złożenia podpisów przez te osoby przekazywany jest za pomocą środków komunikacji elektronicznej do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej przez jedną z osób, które podpisały te dokumenty” – nie jest przy tym jasne, czy oznacza to możliwość „papierowego” składania MDR-3 w wyjątkowych przypadkach.  

3. Pełnomocnictwa szczególne dot. MDR

Nowelizacja wprowadza pełnomocnictwa rodzajowe dotyczące MDR. Zgodnie z nowo wprowadzonym art. 86na: „Pełnomocnictwo szczególne do działania w sprawie z zakresu stosowania art. 86b–86ia upoważnia również do działania w innych sprawach z tego samego zakresu, chyba że w pełnomocnictwie zastrzeżono inaczej”. Dodatkowo, przepis przejściowy przewiduje że „Pełnomocnictwa szczególne do działania w sprawie z zakresu stosowania art. 86b–86i [OP], w brzmieniu dotychczasowym, złożone i nieodwołane do dnia 30 czerwca 2020 r. stają się pełnomocnictwami szczególnymi, o których mowa w art. 86na [OP]”. Zmiana ta powinna uporządkować kwestię pełnomocnictw do spraw MDR (w oparciu o obecne przepisy, Ministerstwo Finansów wystosowywało bowiem wezwania do przedłożenia pełnomocnictwa do poszczególnego, konkretnego raportowania).

4. Delegacja ustawowa dla Ministra Finansów do odraczania raportowania MDR w drodze rozporządzenia

Minister Finansów będzie mógł, w drodze rozporządzenia, przedłużać terminy związane z przekazywaniem informacji o schematach podatkowych lub wymianą informacji podatkowych z innymi państwami, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z COVID-19 oraz skutki nimi wywołane lub treść ustaleń w tym zakresie podjętych przez UE, OECD lub państwa uczestniczące w wymianie tych informacji. Przepis ten wszedł w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw.

5. Cecha szczególna dot. płatności do rajów

Część szczególnej cechy rozpoznawczej dot. płatności do rajów podatkowych (tiret drugie) otrzyma brzmienie „odbiorca płatności posiada miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wskazanych w aktach wykonawczych wydanych na podstawie przepisów o [PIT] i [CIT] oraz w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej”.

Zgodnie z nowymi przepisami, Minister Finansów będzie ogłaszał obwieszczeniem w „Monitorze Polskim” listę krajów i terytoriów wskazanych w ww. wykazie, które nie zostały ujęte w wykazie wydawanym na podstawie przepisów o PIT i CIT.

Pierwsze obwieszczenie ma zostać ogłoszone do 7 lipca 2020 i zawierać będzie listę wg stanu na 1 lipca 2020 r. Ww. znowelizowane brzmienie cechy szczególnej (zgodnie ze stanem listy „rajów” na 1 lipca 2020 r. ) musi być uwzględnione w ramach ponownego raportowania/„doraportowania” schematów transgranicznych, o którym mowa powyżej.

6. Wymiana informacji

W oparciu o planowane nowe przepisy ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, Szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie zobowiązany do przekazywania właściwym organom innych państw członkowskich UE informacji o schematach transgranicznych (w terminie miesiąca od końca kwartału w którym otrzymał te informacje), jednocześnie do Komisji Europejskiej będzie przekazywał „roczną ocenę skuteczności automatycznej wymiany informacji o schematach podatkowych transgranicznych oraz jej praktyczne wyniki”.

Schemat transgraniczny będzie otrzymywał również nadawany przez Szefa KAS NZSPT (numer zgłoszenia schematu podatkowego transgranicznego).

Zgodnie z przepisami przejściowymi, pierwsze przekazanie informacji o schematach transgranicznych przez Szefa KAS w ramach wymiany informacji ma się odbyć do 31 października 2020 r. i obejmować informacje otrzymane do 30 września 2020 r.

7. Pozostałe zmiany:

• Ochrona danych osobowych:
  • W przypadku gdy raportującym jest osoba fizyczna, potwierdzenie nadania NSP ma zawierać wyłącznie imię i nazwisko oraz NIP / PESEL tej osoby
  • W przypadku, gdy korzystającymi / podmiotami uczestniczącymi / innymi podmiotami zobowiązanymi do przekazania informacji o schemacie są osoby fizyczne, dane tych osób będą wskazywane wyłącznie w załącznikach do potwierdzenia nadania NSP (jeden załącznik = dane jednej osoby).
  • Promotor będzie przekazywał korzystającemu NSP z załącznikiem zawierającym wyłącznie dane identyfikujące tego korzystającego (przepis ten będzie stosowany odpowiednio w odniesieniu do wspomagających)
• Doprecyzowanie dot. raportowanych danych:
  • Nowe brzmienie pkt 11 art. 86f par. 1: „wskazanie danych identyfikujących, o których mowa w pkt 1, znanych przekazującemu informację podmiotów uczestniczących, mających uczestniczyć w schemacie podatkowym lub na które może mieć wpływ schemat podatkowy, oraz państw i terytoriów, w których podmioty te posiadają miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd lub których schemat ten może dotyczyć”; (obecnie: „wskazanie znanych przekazującemu informację danych identyfikujących, o których mowa w pkt 1, dla podmiotów uczestniczących, (…)”).
  • Nowe brzmienie pkt 12 art. 86f par. 1: „wskazanie danych identyfikujących, o których mowa w pkt 1, znanych przekazującemu informację innych podmiotów obowiązanych do przekazania informacji o schemacie podatkowym, jeżeli występują”; (obecnie: „wskazanie innych znanych podmiotów (…)”).
  • Nowe brzmienie pkt 13 art. 86f par. 1: „adres elektroniczny, na który będą doręczane potwierdzenie nadania NSP oraz inne pisma w zakresie związanym ze stosowaniem art. 86g-86i, przy czym wskazanie tego adresu traktuje się na równi z wyrażeniem zgody na ich doręczanie wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej” (obecnie przepis mówi o doręczaniu na ww. adres elektroniczny wyłącznie potwierdzenia nadania NSP). Dodano również nowy art. 86ia zgodnie z którym Szef KAS „doręcza potwierdzenie nadania NSP oraz inne pisma w zakresie związanym ze stosowaniem art. 86g-86i, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, na adres elektroniczny wskazany przez przekazującego w informacji o schemacie podatkowym”.
  • Dodany nowy pkt 14 art. 86f par. 1: „wskazanie NSP nadanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej w odniesieniu do schematu podatkowego transgranicznego – w przypadku gdy NSP został nadany temu schematowi przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej”.
• Zmiany dotyczące kompetencji organów podatkowych w zakresie MDR:
  • W nowelizacji doprecyzowano, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zwrócić się do raportującego o uzupełnienie informacji/wyjaśnienie wątpliwości „zarówno przed jak i po nadaniu NSP, w szczególności w celu automatycznej wymiany informacji o schematach podatkowych transgranicznych”, jak również doprecyzowano, że „uzupełnienie informacji” polega na przekazaniu pełnego raportu.
  • Od decyzji w sprawie nałożenia kary pieniężnej za brak wdrożenia procedury ma przysługiwać odwołanie do Ministra Finansów (do postępowania w sprawie nałożenia kary stosowane będą przepisy Działu IV OP, przy czym w mocy pozostaje przepis mówiący o stosowaniu przepisów KPA). Przy okazji, uzasadnienie wskazuje, że postępowania w tym przedmiocie „nie są prowadzone”.
  • Minister Finansów będzie mógł w drodze rozporządzenia upoważnić inny organ Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej dotyczących MDR. Zgodnie z uzasadnieniem, chodzi tu przede wszystkim o umożliwienie innym organom wydawania potwierdzeń nadania NSP, postanowień o odmowie nadania NSP czy o unieważnieniu NSP. Jednocześnie, jak wskazują materiały konsultacyjne, nie przewiduje się upoważnienia innych organów niż Szef Krajowej Administracji Skarbowej do nakładania kar za brak procedury wewnętrznej.
  • Do zakresu przepisów, które stosowane są odpowiednio w sprawach określonych w art. 86b-86ia, dodany został art. 208 (dot. decyzji o umorzeniu postępowania podatkowego), wykreślono za to art. 144a par. 1b (czyli wyłączono możliwość rezygnacji strony z doręczania pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej).

W razie pytań prosimy o kontakt z naszymi specjalistami.