ILMT w praktyce

IBM PVU

Zasady licencjonowanie oprogramowania IBM na tle innych producentów oprogramowania są dość jasne, natomiast wymagają szczególnej dokładności. Produkty licencjonowane w oparciu o autorski model IBM nazwany Procesorową Jednostką Wartości (Processor Value Unit), czyli popularne PVU są szczególnie ciekawe, gdyż większość licencji IBM sprzedaje się w tym modelu. PVU to w uproszczeniu wartość, którą IBM przypisuje konkretnym rdzeniom procesorów wykorzystywanym przez systemy, na których działa jego oprogramowanie w zależności od typu procesora i architektury komputera. W teorii wydaję się to proste.
 

Full-capacity i sub-capacity

Na to nakładają się jeszcze warunki licencjonowania według pełnej (full-capacity) i ograniczonej mocy obliczeniowej (sub-capacity). I znowu, w uproszczeniu full-capacity to pełna moc obliczeniowa maszyny lub maszyn, na których działa oprogramowanie IBM, podczas gdy sub-capacity to moc zwirtualizowanej części systemu, jaka może być wykorzystana przez produkt IBM. Ten drugi model wydaje się korzystniejszy, ponieważ wymaga mniej licencji. IBM pozostawia swoim klientom decyzję, który model licencyjny będą stosować. Należy zauważyć, że ten korzystniejszy dostępny jest po spełnieniu pewnych warunków. Jednym z nich jest zainstalowanie i skonfigurowanie najnowszej wersji ILMT i monitorowanie wykorzystania licencji IBM PVU.

ILMT

IBM License Metric Tool (ILMT) to darmowe narzędzie, choć lepszym określeniem będzie system, który pozwala na monitorowanie i generowanie raportów zużycia licencji typu PVU. Obecnie zasady licencjonowania produktów IBM biorą pod uwagę mnogość technologii procesorowych i wirtualizacyjnych oraz dostarczają szczegóły wyliczania wymogów licencyjnych dla każdej z nich. Reguły te zakładają gromadzenie bieżących informacji o sprzęcie i konfiguracji procesorów na każdym z poziomów wirtualizacji. To w połączeniu z koniecznością dokładnej identyfikacji zainstalowanego oprogramowania IBM czyni ten z pozoru wygodny proces skomplikowanym.

Architektura

System ILMT składa się z trzech komponentów: Agenta Platformy BigFix oraz właściwej aplikacji ILMT. Rolą Agenta jest regularne przeprowadzanie skanowania serwerów pod kątem zainstalowanego oprogramowania IBM oraz wartości metryk sprzętowych przypisanych do danego urządzenia oraz wirtualizacji. IBM wymaga instalacji ILMT na wszystkich komputerach z oprogramowaniem licencjonowanym per PVU sub-capacity. W przypadku braku instalacji organizacja ryzykuje wyliczeniem wartości zobowiązania licencyjnego dla pełnej mocy obliczeniowej. Różnice mogą być kilkudziesięciokrotne i kosztować w skrajnym przypadku nawet kilkaset milionów złotych. Niestety znaczna część klientów IBM nie jest świadoma konieczności instalacji agenta również na systemach, które nie zawierają bezpośrednio oprogramowania IBM, a służą jako kontrolery zasobów i wirtualizacji. Wymienić tu można systemy Solaris Global Zone lub Control Domain w przypadku technologii Oracle Virtualization for SPARC (LDOM). W praktyce część organizacji decyduje się na instalację Agenta na każdym systemie serwerowym redukując ryzyko wystąpienia instalacji oprogramowania IBM, które nie jest raportowane przez ILMT.

Bundling

Instalacja ILMT to tylko część sukcesu. Aby uzyskać oszczędności ILMT wymaga pewnego nakładu pracy na konfigurację oraz sprawdzenie ze stanem faktycznym w środowisku serwerowym.

Oprogramowanie IBM jest często sprzedawane w postaci tak zwanych pakietów (Bundle), czyli pakietów oprogramowania dających możliwość wykorzystania pewnych komponentów takich jak IBM DB2 Workgroup Server Edition czy IBM WebSphere Application Server Network Deployment bez dodatkowej opłaty w ramach licencji programu głównego np. IBM Websphere Portal. Jednocześnie często to samo oprogramowania występuję w środowisku w wersji licencjonowanej osobno, co powoduje konieczność kategoryzacji i przypisania każdej instancji wykrytego oprogramowania do odpowiedniej licencji. ILMT dostarcza mechanizmy wspierające użytkownika w podejmowaniu decyzji oraz stosuje domyślne przypisanie komponentów do licencji, jednakże niejednokrotnie skutkuje ono niepoprawnym raportowaniem wartości PVU.

Kluczem do sukcesu w przypisaniu komponentów do licencji jest zrozumienie środowiska serwerowego i architektury zainstalowanych rozwiązań IBM. Wiedza ta pozwala na efektywną kategoryzację wykrytych komponentów oraz na stworzenie automatycznych reguł w ILMT, które, odpowiednio użyte, redukują nakład pracy konieczny do potwierdzania/przypisywania komponentów standardowych aplikacji.

Generowanie poprawnego raportu ILMT jest związane ze zrozumieniem typu oraz ilości posiadanych licencji IBM. ILMT pozwala na import danych zawierających numery części (Part Number) zakupionych produktów IBM i używa ich do usprawnienia domyślnego przypisania komponentów do licencji. Przygotowanie takiej listy możliwe jest w oparciu o dane z historii zakupów dostępnej na portalu IBM Passport Advantage oraz własnych źródeł danych o zakupach oprogramowania.

Kolejnym krokiem, tym razem już opcjonalnym, jest wprowadzenie do ILMT ilości zakupionych licencji. Pozwala to na zamienienie ILMT w prosty system do zarządzania oprogramowaniem SAM (Software Asset Management) dla produktów IBM i kontrolę wykorzystania licencji wraz z automatycznymi powiadomieniami w przypadku wykrycia braków licencyjnych.  

Deloitte oferuje pomoc dla firm w przygotowaniu ILMT do realizacji zysków z licencjonowania według ograniczonej mocy obliczeniowej, a dodatkowo zwiększenia wartości narzędzia poprzez działania w 6 kluczowych obszarach:

1. Instalacja i Konfiguracja – Zainstalowanie agentów oraz serwera ILMT wraz z ustawieniem kluczowych parametrów oraz dostosowaniem do specyficznego środowiska klienta.
2. Gromadzenie danych i Raportowanie – Analiza zebranych danych pod kątem ich kompletności, weryfikacja raportowanych konfiguracji sprzętowych i wykrytego oprogramowania.
3. Weryfikacja statusu produktów – Identyfikacja nieużywanego lub źle skonfigurowanego oprogramowania, która to potencjalnie może zmniejszyć wymagania licencyjne.
4. Raport Audytowy– Porównanie listy wykrytego oprogramowania IBM do liczby posiadanych licencji. Zidentyfikowanie potencjalnych ryzyka licencyjnych jak również znalezienie oprogramowania, które jest nieużywane i może być przedmiotem redukcji kosztów.
5. Utrzymanie ILMT w ciągłej gotowości do audytu – Zaprojektowanie i wdrożeniu procesu oraz procedur zarządzania oprogramowaniem IBM oraz ILMT, aby przy zmieniającym się środowisku IT ciągle usprawniać wyczytanie licencji.
6. Całościowe utrzymanie ILMT - Usługi zarządzane na infrastrukturze klienta lub poprzez ILMT w infrastrukturze Deloitte.