Polski Ład – kto zyska a kto straci na podatkowym restarcie?

Te oraz inne kwestie poruszaliśmy podczas cyklu webinarów: Polski Ład - kto zyska a kto straci na podatkowym restarcie? Poniżej odpowiadamy na wybrane oraz najcześciej pojawiające się pytania.

Polski Ład przewiduje szereg nowych ulg podatkowych, w tym również dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Część z proponowanych rozwiązań będzie możliwa jedynie dla tych przedsiębiorców, którzy są opodatkowani stawką progresywną. Poniżej przedstawiamy planowane ulgi:

• Ulga dla klasy średniej - ulga, która ma na celu zniwelowanie negatywnych skutków wprowadzonych zmian dla części podatników. Ulga ma spowodować, że likwidacja odliczalności składki na ubezpieczenie zdrowotne nie wpłynie negatywnie na podatników osiągających określony przychód / dochód, w tym na rozliczających się według skali progresywnej przedsiębiorców z dochodem od 5 701 zł do 11 141 zł miesięcznie. Będzie ona obejmować jedynie osoby osiągające roczny dochód w przedziale 68 412 zł 133 692 zł rocznie. Ulga będzie wyliczana według specjalnego wzoru i ma stanowić dodatkową kwotę odliczaną od podstawy opodatkowania, aby zapewnić neutralność wprowadzonych zmian dla tej grupy podatników (oprócz wskazanej grupy przedsiębiorców będą to również pracownicy). Co ważne do ulgi nie będą uprawnione osoby wynagradzane na podstawie umów cywilnoprawnych (zleceniobiorcy, menadżerowie na kontraktach menadżerskich), Członkowie Zarządu wynagradzani na podstawie powołania oraz przedsiębiorcy rozliczający się liniowo lub ryczałtem.
• Ulga na nabycie terminala płatniczego lub wydatki z tytułu opłat za korzystanie z takiego terminala - Podmiot uzyskujący przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej będzie mógł odliczyć od podstawy obliczenia podatku wydatki na nabycie terminala płatniczego oraz wydatki związane z obsługą transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego poniesione w roku podatkowym, w którym rozpoczął przyjmowanie płatności przy użyciu terminala płatniczego, i w roku następującym po tym roku, do wysokości:
  • 2 500 zł w roku podatkowym w przypadku podatników zwolnionych z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przy zastosowaniu kas rejestrujących, zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług
  • 1 000 zł w roku podatkowym w przypadku innych podatników
  • Mali podatnicy - nie więcej niż 2 000 zł w roku podatkowym odliczenie przysługuje w każdym roku podatkowym, w którym podatnik poniósł wydatki.
• Ulga na robotyzację - możliwość odliczenia od dochodu kwoty kosztów kwalifikowanych do 50% kwoty poniesionych kosztów kwalifikowanych, przy czym kwota odliczenia nie może przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych. Za koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację uznaje się m.in.:
  • koszty nabycia fabrycznie nowych robotów przemysłowych, maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy, funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi,
  • koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych,
  • koszty nabycia usług szkoleniowych,
  • opłaty leasingowe.
• Ulga na start – zwolnione z opodatkowania są jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej przyznane na podstawie art. 46 ust. 1b ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy absolwentom centrum integracji społecznej oraz absolwentom klubów integracji społecznej.
• Ulga za wsparcie - podatnik prowadzący działalność gospodarczą może odliczyć od podstawy obliczenia podatku kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność:
  • sportową,
  • kulturalną w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,
  • wspierającą szkolnictwo wyższe i naukę

- kwota odliczenia nie może przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z pozarolniczej działalności gospodarczej.

• Ulga badawczo-rozwojowa – ulga istnieje już obecnie w porządku prawnym jednak Polski Ład przewiduje jej rozszerzenie poprzez m.in. możliwość rozliczenia kosztów pracowniczych w wysokości 200% lub łączenie z ulgą IP-Box.

Polski Ład w art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wprowadza nowe pojęcie „roku składkowego” w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Jest to okres od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego w którym to okresie obowiązuje podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości ustalonej zgodnie z ww. art. 81 ust. 2. Podstawą tą jest dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów).

Tym samym za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczana jest od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Zgodnie z przepisami przejściowymi do stycznia 2022 roku zastosowanie znajdą dotychczas obowiązujące przepisy.

Członkowie zarządu na podstawie powołania

Wraz z wejściem w życie zmian przewidzianych w Polskim Ładzie Członkowie Zarządu, którzy pełnią funkcję na podstawie powołania w drodze uchwały będą zobowiązani ponosić dodatkowe obciążenie w postaci obowiązkowej składki zdrowotnej. Dotychczas wynagrodzenie otrzymywane przez Członka Zarządu na podstawie uchwały nie stanowiło podstawy obowiązkowego objęcia ubezpieczeniem społecznym lub zdrowotnym. Zgodnie z planowanymi zmianami Członek Zarządu będzie ponosił koszt składki zdrowotnej w wysokości 9%, która będzie odprowadzana z wynagrodzenia Członka Zarządu przez płatnika. Efektywnie spowoduje to wzrost obciążeń publicznoprawnych dla tej grupy podatników z 32% do 41% (co do zasady Członkowie Zarządów są w grupie podatników najlepiej zarabiających, stąd porównanie dokonane zostało zgodnie z wyższą stawką podatkową).

Tak jak w przypadku wszystkich pozostałych podatników podlegających opodatkowaniu podatkiem progresywnym, Nowy Ład nie przewiduje możliwości odliczenia części składki zdrowotnej od podatku co miało miejsce dotychczas i pozwalało znacznie obniżyć wysokość zobowiązania podatkowego. Dla Członków Zarządu nie znajdzie również zastosowania specjalna ulga dla klasy średniej mająca na celu zniwelowanie obciążeń po likwidacji odliczalności części składki zdrowotnej.
 

Umowy cywilnoprawne

Zmiany przewidywane przez Polski Ład nie ominęły również umów cywilnoprawnych, w tym przede wszystkim umowy zlecenia. Wraz z wejściem nowelizacji będą one nadal podlegały obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne (m.in. emerytalne i rentowe) i ubezpieczenia zdrowotnemu (dotychczas już obowiązkowemu przy umowie zlecenia) – z uwzględnieniem ewentualnych zbiegów tytułów do ubezpieczenia.

Jednocześnie również w przypadku umów cywilnoprawnych część składki zdrowotnej nie będzie odliczalna od podatku. Niestety umowy cywilnoprawne nie będą korzystały z tzw. ulgi dla klasy średniej, która pozwoliłaby zniwelować ciężar finansowy związany z wprowadzeniem nowych przepisów dla osób otrzymujących wynagrodzenie od pewnego poziomu.

Umowy zlecenia są rozliczane poprzez skalę podatkową dlatego znajdą do nich zastosowanie też takie zmiany jak podwyższenie kwoty wolnej od podatku (do 30 tys. zł) oraz podwyższenie drugiego progu podatkowego (do 120 tys. zł).

Powyższe działanie ma na celu ograniczenie atrakcyjności tej kategorii umów (zwanych śmieciowymi) z rynku pracy i zastąpienie ich umowami o pracę. Z pewnością wraz z wejściem w życie planowanych zmian umowy takie będą się wiązały z koniecznością poniesienia większych kosztów w przypadku zleceniobiorców osiągających dochody powyżej określonego pułapu.

Po wprowadzeniu przepisów Polskiego Ładu pracowników czekają następujące zmiany:

• Podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł. - zmiana dotyczyć będzie również innych podmiotów rozliczających się za pośrednictwem stawki progresywnej. Nowa kwota będzie wynosiła tyle samo dla wszystkich, bez względu na wysokość ich zarobków i będzie co roku waloryzowana. W praktyce osoby zarabiające poniżej PLN 2,500 dochodu nie zapłacą podatku.
• Podwyższenie wysokości drugiego progu podatkowego - drugi próg podatkowy zostanie podwyższony do kwoty 120 tys. zł. Dotychczas podatnicy podlegający opodatkowaniu podatkiem progresywnym płacili 17% stawkę podatku od podstawy opodatkowania (w przypadku pracowników na umowie o pracę podstawę opodatkowania stanowi przychód brutto minus składki na ubezpieczenia społeczne minus zryczałtowane koszty uzyskania przychodów) nieprzekraczającej kwoty 85 528 PLN oraz 32% stawkę podatku od podstawy opodatkowania powyżej tego limitu.
• Likwidacja odliczalności części składki zdrowotnej - Polski Ład likwiduje możliwości odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z projektem, składka ta w dalszym ciągu będzie wynosić 9% podstawy wymiaru składki (tj. przychodu brutto pomniejszonego o kwotę składki na ubezpieczenie społeczne pracownika). Obecnie jednak znacząca część kwoty składki (7,75% podstawy jej wymiaru) podlega odliczeniu od podatku, co efektywnie powoduje bezpośrednie obniżenie zobowiązania podatkowego, podczas gdy planowana likwidacja możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku spowoduje realny wzrost wartości podatku o 7,75%. Zmiana dotyczyć ma zarówno pracowników jak i przedsiębiorców.
• Wprowadzenie ulgi dla klasy średniej -  ulga ta ma na celu zmniejszyć obciążenie finansowe po wprowadzeniu Polskiego Ładu i m.in. wyeliminowaniu odliczalności części składki zdrowotnej (tj. 7,75% jej podstawy). Będzie ona obliczana według specjalnego wzoru. Według projektu przyjętego przez Sejm i przekazanego Prezydentowi do podpisu będzie ona miała zastosowanie również w przypadku pracowników rozliczających 50% koszty uzyskania przychodu. Efektywnie będzie ona obejmować jedynie osoby osiągające roczny przychód w przedziale między 68 412 zł a 133 692 zł rocznie. Ulga nie będzie dotyczyła przedsiębiorców rozliczających się liniowo, ryczałtowo bądź w formie karty podatkowej (choć obejmie tych rozliczających podatki według skali progresywnej), ani osób zatrudnionych na umowie o dzieło/umowie zlecenia, kontrakcie menedżerskim, członków rad nadzorczych czy członków zarządu wynagradzanych z tytułu samego powołania do organu. Ulga ma być rozliczana miesięcznie przez płatnika (tj. pracodawcę) jednak pracownik może złożyć pracodawcy oświadczenie zgodnie, z którym nie chce aby ulga była w jego przypadku niego stosowana. Z ulgi dla pracowników mogą również skorzystać pracownicy osiągający przychody z zagranicznej umowy o pracę.

Wzór obliczenia ulgi zgodnie z projektem ustawy (odliczenie od dochodu) w skali roku przez podatnika:

1) (A x 6,68% 4566 zł) ÷0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68 412 zł i nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł,

2) (A x 7,35%) + 9829 zł) ÷0,17, dla A wyższego od 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł

A = uzyskane przez podatnika w roku podatkowym przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielcze go stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia działalności z wyłączeniem z tych kosztów odliczalnych składek na ubezpieczenia społeczne, podlegające progresywnemu opodatkowaniu.

Wzór obliczenia ulgi zgodnie z projektem ustawy (odliczenie od dochodu) w skali miesiąca przez płatnika:

1) (A x 6,68% 380,50 zł) ÷0,17, dla A wynoszącego co najmniej 5 701 zł i nieprzekraczającego kwoty 8 549 zł,

2) (A x 7,35%) + 819,08 zł) ÷0,17, dla A wyższego od 8 549 zł i nieprzekraczającego kwoty 11 141 zł

A = uzyskane w ciągu miesiąca przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, które podlegają progresywnemu opodatkowaniu.

• Zmiany w ryczałcie na samochód służbowy do celów prywatnych – dotychczas ryczałt wynosił 250 lub 400 zł w zależności od pojemności silnika samochodu służbowego. Polski Ład wprowadza regulację, która będzie odnosiła się nie do pojemności skokowej, lecz do mocy silnika liczonej w kilowatach. Dla samochodów elektrycznych, z napędem wodorowym i o mocy nieprzekraczającej 60 kW (czyli ok 80 KM) wartość ryczałtu samochodowego wyniesie 250 zł. Dla pozostałych samochodów miesięczny ryczałt wzrośnie do 400 zł.

W razie dodatkowych pytań – zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.