Q&A: Kontrole podatkowe w zakresie cen transferowych w praktyce

Ograniczenie ryzyka w zakresie cen transferowych powinno stanowić pewien ciągły proces, który nie może się ograniczać wyłącznie do przygotowania dokumentacji cen transferowych. Proces ten powinien bowiem obejmować zarządzanie całością zagadnień związanych z transakcjami zawieranymi z podmiotami powiązanymi, w tym zasadności, poprawności i spójności stosowanych modeli cen transferowych.

W pierwszej kolejności konieczne jest krytyczne podejście do zawartości ujawnianych publicznie (np. w sprawozdaniach finansowych, raportach giełdowych, itp.) oraz przekazywanych wyłącznie organom podatkowym (w deklaracjach CIT, TPR bądź CbC) danych podatnika, na które należy patrzeć z perspektywy uzyskiwanych w ten sposób informacji przez organy podatkowe. Co więcej, niezbędna jest weryfikacja adekwatności stosowanego modelu i metody cen transferowych. W tym kontekście należy także na bieżąco kontrolować zawierane transakcje, w tym przede wszystkim całokształt związanych z nimi okoliczności biznesowych (m.in. angażowanych w ich ramach przez podatnika i inne podmioty aktywów, pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk, itd.) pod kątem ich zgodności ze stosowanym modelem, przyjętą polityką cen transferowych, profilami funkcjonalnymi bądź po prostu regulacjami w zakresie cen transferowych. W tym kontekście warto również weryfikować sposób ujęcia tychże transakcji w umowach, tak aby nie dopuszczać do powstawania niezgodności ze stanem rzeczywistym, jak również eliminować ewentualne odstępstwa od przyjętych założeń w stosowaniu tych umów w praktyce. Z tej perspektywy warto również znać łańcuch wartości dodanej transakcji grupowych i rolę podatnika w tymże łańcuchu. Wreszcie, warto rozważyć zabezpieczenie kluczowych pod względem wartości lub istotności transakcji za pomocą uprzedniego porozumienia cenowego (APA).

Wedle naszych obserwacji organy podatkowe starają się typować podatników do kontroli poprzez analizę danych dostępnych publicznie (np. w sprawozdaniach finansowych) oraz tych, które podatnicy przekazują bezpośrednio organom w obowiązkowych deklaracjach takich jak CIT-8, TPR czy CBC. Czynnikami ryzyka są tutaj np. wykazywane straty, zyskowność niższa niż typowa dla branży, istotne zmiany w dochodowości podatnika rok do roku (sugerujące dokonanie restrukturyzacji bądź zmiany modelu cen transferowych), wysoki udział grupowych obciążeń z tytułu usług niematerialnych, należności licencyjnych bądź odsetek, zwłaszcza z podmiotami powiązanymi w jurysdykcjach oferujących preferencyjne opodatkowanie tego typu należności, istotne korekty po zakończeniu roku podatkowego czy wysoki udział długu w finansowaniu działalności.

Usługi niematerialne weryfikowane są przede wszystkim pod kątem rzeczywistego wykonania takich usług, ich faktycznej natury, korzyści, jakie uzyskuje w ten sposób polski podatnik, oraz sposobu wynagradzania. Organy w trakcie kontroli najczęściej będą oczekiwać przedstawienia przez podatnika tzw. benefit testu, który w uproszczeniu sprowadza się do dokładnego objaśnienia wskazanych wyżej kwestii, w tym przedstawienia dowodów świadczenia takich usług, np. protokołów, raportów, opracowań, notatek ze spotkań, itp. oraz rozliczenia wynagrodzenia. W przypadku typowej metody rozliczania takich usług, jaką jest metoda koszt plus, oznacza to zaprezentowanie bazy kosztowej, stanowiącej podstawę do ustalenia narzutu na takich usługach, wraz ze stosowanymi kluczami alokacji, oraz zgodności zastosowanego narzutu z zasadą ceny rynkowej, w oparciu o dane wynikające z odpowiedniej analizy porównawczej.

Zgodnie z art. 56c § 2 Kodeksu Karnego Skarbowego, sporządzenie dokumentacji cen transferowych niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

Rozumiemy, że w tym przypadku mamy do czynienia z oddziałem przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce, stanowiącego zakład dla celów podatkowych w rozumieniu polskich przepisów o podatkach dochodowych oraz odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zasadniczo transakcje kontrolowane, dokonywane pomiędzy centralą a oddziałem (zakładem) na gruncie polskich przepisów o cenach transferowych powinny podlegać obowiązkowi dokumentacyjnemu dla celów cen transferowych, o ile przekraczają odpowiednie progi wartościowe, wskazane w ustawie o CIT (tj. 10 mln PLN dla transakcji towarowych i finansowych, 2 mln PLN dla transakcji usługowych i innych).

Webinar: Kontrole podatkowe w zakresie cen transferowych w praktyce

Jak ograniczyć ryzyko związane z kontrolą cen transferowych?

Webinar archiwalny

Obejrzyj nagranie