Deloitte Futbol Para Ligi 2018: Meraklısı İçin Notlar…

Listeye girebilmek gittikçe zorlaşıyor

Futbol Para Ligi’nde yer alan ilk 20 kulübün toplam gelirleri 8 milyar Euro’ya dayandı. Bu bir rekor ve inanılmaz bir rakam. Gelirlerin nerelerden nerelere geldiğini anlamak için 10 sene öncesine bakmak yeterli olacaktır. Futbol Para Ligi’nin ilk senesinde (1998) 36 milyon, 2008’de ise 97 milyon Euro ilk 20’ye girmek kafi iken, 2018’e geldiğimizde bu rakam 10 sene öncesine oranla tam iki katına çıkarak 200 milyon Euro’ya ulaşıyor. Listenin ilk üçünde yer alan kulüplerin ciroları artık öylesine yüksek ki, bugün ülkemizdeki en büyük şirketleri ile kıyasladığımızda rahatlıkla ilk 50’yi zorlayabilecek konumdalar. Gelirlerin büyümesinde en büyük faktör naklen yayın gelirleri. 2018’de ilk 20 kulübün toplam gelirlerinin neredeyse yarısını (%45) naklen yayın gelirleri oluşturdu. Bir önceki seneye göre (%39), bu önemli bir sıçrama.

21 sene boyunca zirve sadece 2 kulüp arasında el değiştirdi

Geçen sene kazanmadık kupa bırakmayan ve hem UEFA Şampiyonlar Ligi’ni hem de La Liga’yı kazanan Real Madrid buna rağmen geçen sene olduğu gibi Manchester United’ın gerisinde kaldı. Eflatun beyazlılar, son 7 sezonda Şampiyonlar Ligi’ni üç kez kazandılar, diğer 4 sezonda ise yarı finalist oldular. Bu dönemde 2 de La Liga şampiyonlukları bulunuyor. 2017’de 11 seneden sonra Real Madrid’den birinciliği geri alan Manchester United, ufak farkla da olsa bu sene koltuğu kaptırmamayı başardı. Bunda geçen sezon kazanılan UEFA Avrupa Ligi şampiyonluğu gelirinin katkısını unutmamalıyız. Bu, uzun bir süredir Avrupa’da kupaya hasret olan kırmızı şeytanlara her yönden ilaç gibi geldi. Kupa, onlara 44.5 milyon UEFA geliri olarak döndü.  UEFA, Avrupa Ligi’ni daha cazip kılabilmek adına burada kesenin ağzını açtı. 2011/2 sezonunda bu kupayı kaldıran Atletico Madrid, ancak bu rakamın dörtte biri kadar bir gelir elde edebilmişti. Son sekiz sezonda La Liga’da 5 şampiyonluğu ve 3 ikinciliği bulunan Barcelona, aynı dönemde Şampiyonlar Ligi’nde 2 kez şampiyonluk yaşayıp üçer kez de yarı final ve çeyrek final oynadı. Barça, 2007’den bu yana sadece bir kez ilk 3 dışında kaldı ve 2018’de de 3. sırada yer alıyor. Bu üç kulüp de UEFA Şampiyonlar Ligi’nde son 16’ya kaldılar ve kimin sezon sonunda kupada daha ileriye gidebileceği önümüzdeki senenin ilk üçü arasındaki sıralamayı belirleyici olacak gibi gözüküyor.

Önümüzdeki sezonlarda listenin tamamını ilgilendiren majör gelişme, 2019/2020’dan başlayacak olan yeni Premier League Naklen Yayın İhalesi. İhale sonrası oldukça ilginç bir tablo ile karşılaşabiliriz.

Premier League’in Tartışılmaz Üstünlüğü

Futbol Para Ligi artık iyiden iyiye İngiliz Kulüplerinin hegamonyası altında. İlk 20 kulüpten 10 tanesi Premier League’den. Daha da ilginci, bu takımların 5 tanesinin Londra, 2’şer tanesinin ise Manchester ve Liverpool’dan olması. Yani dünyanın en zengin 20 kulübünden 9 tanesi sadece 3 şehirde kümelenmiş durumda. İlk 5’te Manchester şehrinin iki ezeli rakibini görüyoruz. Daha önce 2008 yılında, gene aynı şehirden iki Londra takımı Chelsea ve Arsenal’i ilk 5’te görmüştük. Bu ve bir önceki senenin birincisi M. United hep ilk dörtte görmeye alışkın olduğumuz bir kulüp. M. United 21 sene önce Deloitte Futbol Para Ligi ilk yayınladığında 1. sırada yer almış ve 2006’da Real Madrid’e zirveyi devredene kadar 8 sene boyunca bu pozisyonunu korumuştu. Şehrin diğer takımı M. City ise istikrarlı yükselişini sürdürüyor. İlk 10’a 2013'te abone olan kulüp, o tarihten bu yana hep ilk 7 arasında yer aldı ve son 2 senedir de 5. sırada. Bazı tanıdık Premier League ekipleri adeta istikrar abidesi durumunda. 2005’ten bu yana Chelsea hep 4.lük ile 8.lik arasında; Arsenal ise 5.lik ve 10.luk arasında gidip geliyor. Sadece bir kez ilk 10 dışında kalan Liverpool hep 7.lik ile 10.luk arasında kendine yer buluyor. Beşiktaş’tan sezon arasında Cenk Tosun’u transfer ederek Türk futbolseverlerin dikkatini çeken ve gene Liverpool şehrinin takımı olan Everton ise 2018’de 20. sırada ve son dört senede üçüncü kez Deloitte Futbol Para Ligi’nde yer alıyor. Bir diğer istikrarlı kulüp ise Tottenham. Son 15 senede ilk 10’da sadece 1 kez yer almış olsalar da, ilk 20’de daima kendilerine yer buldurlar. Son yıllarda ise ilk 10’u zorluyorlar ve böyle giderse yakında ilk 10’da onları görmek sürpriz olmayacak. Diğer iki İngiliz takımında Leicester City peri masalı şampiyonluk sonrası 2017 Futbol Para Ligi’ne tam kıyısından (20. Sırada) girmişti. Herkes acaba kalıcı olur mu diye düşünürken, 2018’de 14. sıraya tırmandı. Önceki 3 sene boyunca ilk 25’te kendine yer edinmiş olan Southampton da ilk kez ilk 20’ye yani ana listeye girerek muradına erdi diyebiliriz. 30 kulübün yer aldığı uzun listeye baktığımızda ise, 4 İngiliz kulübünü daha görüyoruz. Yani ilk 30 içinde 14 İngiliz kulübü var. Bunun Euro karşısında değer kaybeden Sterlin’e rağmen böyle olduğunu da unutmayalım.

İngiliz kulüplerinin dominant konumunda tabii ki naklen yayın ihalesinin yarattığı dev pastanın payı ilk sırada. Her ne kadar Avrupa’da belli bir sportif başarı olsa da, UEFA’nın son 5 yıllık kümülatif verilerine göre 2017 yılında ilk 10 kulüp arasında sadece 1 İngiliz takımı var. (2016: 2, 2015 – 2011 arası: 3, 2010 – 2007: arası: 4 takım)

Deloitte hakkında

Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve her bir üye firma ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliklerdir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet sunmamaktadır. DTTL ve üye firmalarının yasal yapısının detaylı açıklaması www.deloitte.com/about adresinde yer almaktadır.

Deloitte, denetim, vergi, danışmanlık ve kurumsal finansman alanlarında, birçok farklı endüstride faaliyet gösteren özel ve kamu sektörü müşterilerine hizmet sunmaktadır. Dünya çapında farklı bölgelerde 150’den fazla ülkede yer alan global üye firma ağı ile Deloitte, müşterilerinin iş dünyasında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına destek olmak ve başarılarına katkıda bulunmak amacıyla dünya standartlarında yüksek kaliteli hizmetler sunmaktadır. Deloitte, 200.000’i aşan uzman kadrosu ile kendini mükemmelliğin standardı olmaya adamıştır.