Türkiye sigorta acentelerinin 2023 vizyonu tanımlandı: Müşteri odaklı ve kurumsal bir yapıda faaliyet gösteren‘profesyonel acente’ olmak

TOBB - Sigorta Acenteleri İcra Komitesi (SAİK) için Deloitte Türkiye tarafından hazırlanan “Sigorta Acenteleri Dünya Uygulamaları Araştırma ve 2023 Vizyonu Belirleme” çalışması, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ev sahipliğinde, 29 Nisan 2016 tarihinde düzenlenen basın toplantısında kamuoyuna açıklandı.

Raporda yurtdışı sigortacılık ve sigorta acenteciliği uygulamaları kapsamlı bir şekilde incelendi. Yurtdışındaki iyi uygulamalar ve sektörün Türkiye’deki mevcut durumu dikkate alınarak, Türkiye’nin 2023 sigorta acenteliği vizyonu “Müşteri odaklı ve kurumsal bir yapıda faaliyet gösteren, ‘profesyonel acente’ olmak” olarak belirlendi. Raporda belirlenen vizyona ulaşılması için sigorta acenteleri dönüşüm projesinin ana hatları tanımlandı. Söz konusu proje kapsamında, aşağıdaki öncelikli adımların atılması gerektiği belirtildi:

·    Acenteler için etkin bir denetim mekanizmasının kurulması

·    Acentelerin birleşmesinin özendirilmesi ve bunun için finansman desteği sağlanması

·    Acentelerin kapasitelerini geliştirmeye yönelik bir akademinin kurulması

·    Sigorta acenteleri dijital bilgi ve veri akış platformunun oluşturulması

·    Acentelerin teknolojik altyapı yatırımları yapmalarının özendirilmesi ve desteklenmesi

·    Sigortacılık konusunda bilinçlendirme ve tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu konu ile ilgili olarak şunları söyledi: “Türkiye’nin zenginleşmesi için sigorta bilincini daha da yaygınlaştırmak zorundayız. TOBB olarak bu yönde çalışıyor ve TOBB Sigorta Acenteleri Sektör Meclisimiz ve TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitemiz ile sektörümüze kurumsal bir yapı ve disiplin kazandırıyoruz. Sektörün gelişmesi, kendini disipline etmesi, meslek mensuplarının eğitimi ve müşteri memnuniyetinin artması noktasında çok önemli mesafeler kaydetmiş durumdayız. Türkiye’de sigortacılık hizmetinin kalitesi dünya standartlarına ulaşırken; insanların da sigortaya olan ilgisi artıyor. Dünyanın önde gelen denetim ve danışmanlık firmalarından Deloitte tarafından hazırlanan bu kapsamlı ve güzel çalışmanın sigortacılık sektörümüzün yapısına ve gelişmesine ışık tutacağına inanıyorum. Sektörümüze ilgi duyan herkesin bu çalışmadan mutlaka yararlanmasını öneriyorum. Sigorta acenteleri ile sigorta eksperleri başta olmak üzere sektörde görev yapanlara ve tüm müteşebbislerimize çalışmalarında başarılar diliyorum”.

Hazine Müsteşarlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Ahmet Genç konu ile ilgili değerlendirmesinde: “Ülkemizin sigortacılık sektöründe prim üretiminde en büyük pay, dağıtım kanalları arasında bulunan sigorta acentelerine aittir. Bu nedenle sağlıklı çalışan, iyi düzenlenmiş bir acentelik sistemi elzemdir. Nitekim özellikle 2007 yılında çıkartılan sigortacılık kanunu ve sonrasında çıkartılan ikincil mevzuat ile sigorta acenteliği faaliyetlerinin çerçevesi belirlenmiştir. Yasal çerçeve hem uluslararası düzenlemelere hem de AB düzenlemelerine uygundur. Bu durumda, kamu açısından yapılacak ilave bir eylem kalmamış sigorta acentelerinin kendilerini geliştirmelerinin, değişim ve dönüşüm süreçlerini başarıyla yönetmelerinin gerekliliği ön plana çıkmış bulunmaktadır.” dedi.

TOBB SAİK Başkanı Hüseyin Kasap çalışma ile ilgili görüşlerini şu şekilde dile getirdi: “Bu projeyle birlikte yıllar önce kurduğum hayallerden ikincisini de gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşıyorum. Kısa bir süre önce sizlerle paylaştığımız Acente Taşıma Kapasitesi Projesi bunlardan ilkiydi. Bu ikinci çalışmada ise, ilk olarak, dokuz gelişmiş ülkede, sigorta acentelerinin, sigorta şirketleri karşısında sahip oldukları hak ve menfaatlerinin nitelikleri sorgulanmıştır. Bunun gerçekleştirilmesindeki amaç, sigorta şirketleri karşısında sigorta acentelerinin uğradıkları hak ve menfaat kayıplarını ortaya koymak ve bu olası kayıpları gidermede geliştirilecek yasal zemini ve yol haritasını belirlemektir. Raporda ikinci olarak sigortalıların geleneksel ve dijital satın alma eğilimleri sorgulanmıştır. Şüphesiz ki teknolojik değişimle beraber müşteri beklentilerinin de her geçen gün değişiyor olması, tüm hizmet sektörleri için önemli bir sorundur. Ne yazık ki Türkiye’deki acentelerin büyük bir çoğunluğu yalnızca motorlu taşıt sigortalarına yönelik geleneksel satış tekniklerini kullanmaktadır. Oysa çok sayıda farklı riski telafi edecek sigorta türü, sigortalıların ilgisine hazır beklemektedir. Ayrıca teknoloji ve dijital satış teknikleri şüphesiz ki gelecekte ülkemizde önemli bir yere sahip olacaktır. Raporda üçüncü olarak sigorta acentelerinin yapısal analizi ile kısa, orta ve uzun vadede acente büyüme ve gelişme tahminlerinin hesaplanmasını arzuladık. Bu kapsamda acentelerin gider ve gelir kalemlerine etki edecek unsurlar acentelik mesleğinin hangi düzeyde karlılıkla sürdürüldüğünü ortaya koymuştur. Raporda son olarak ise sigorta acenteliği 2023 vizyonunu ve Türkiye sigorta acenteleri dönüşüm projesinin oluşturulmasını amaçladık. Bu son aşamadaki amacımız sigorta acenteliğini ayağa kaldıracak ve yapısal sorunlarından arındıracak bir yol haritası çıkarmaktır.”

Deloitte Türkiye Kamu Sektörü Lideri Cem Yılmaz ise, konu ile ilgili değerlendirmesinde, “Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta acenteleri; coğrafi dağılımları, sahaya yakınlıkları ve tecrübeleri ile sigorta dağıtım kanalları içerisinde oldukça büyük bir önem taşımakta. Başta diğer dağıtım kanalları kaynaklı rekabet olmak üzere, teknolojinin günlük yaşamda kullanımının artması, alternatif dağıtım kanallarının oluşması, mevzuata uyum süreci ve artan maliyetler gibi gelişimler sonucunda, acentelerin dönüşümleri hem günümüzde hem de gelecekte geçmişten daha fazla önem taşımaktadır. ‘Sigorta Acenteleri Dünya Uygulamaları Araştırma ve 2023 Vizyonu Belirleme’ raporu, acentelik mesleğine yönelik yurt dışı uygulamalarını dikkate alarak Türkiye acenteleri için en uygun vizyonun oluşturulması hedefi ile hazırlandı. Sigorta acenteleri için ortak bir vizyon tanımlanması sektörün gelecekte daha sağlam bir yapıda faaliyet göstermesini sağlayacaktır.” dedi.

Türkiye genelinde gerçekleştirilen “Sigorta Geleneksel ve Dijital Satın Alma Eğilimleri” anket çalışması sonuçlarına göre ön plana çıkan sonuçlar aşağıdaki gibidir:

· Sigorta bilinirliğinin en yüksek olduğu 5 ürün sırasıyla; kasko, zorunlu deprem, sağlık, hayat ve zorunlu trafiktir.

· Katılımcıların orta vadede yeni poliçe satın alma eğilimlerini tespit etmek adına yöneltilen soruya olumlu yanıt veren katılımcıların, en fazla satın almayı düşündükleri ilk iki ürün sağlık sigortası ve BES olmuştur.

· Sigorta firması tercihine etki eden en önemli unsurlar uygun poliçe bedeli ve bilinen/tanınan sigorta firması olmasıdır. Uygun poliçe bedelinin en önemli tercih nedeni olması, sektördeki fiyat rekabeti ile de doğru orantılıdır.

· Sigorta poliçeleri genellikle en fazla acentelerden alınmaktadır. Bu durum acentelerin, müşterileri ile iletişimde öncelikli bir konumda olduğunu göstermekle birlikte, müşteriyi doğru bilgilendirme ve müşteriye tavsiye verme anlamında önemli bir rol oynadığını göstermektedir.

· Katılımcılara, yakın gelecekte sigorta poliçelerinin dijital kanallardan kullanımı eğilimine ilişkin yaklaşımları sorulduğunda, katılımcıların (özellikle genç segmentin) %47’si dijital kanalları yakın gelecekte tercih edeceğini belirtmiştir.

Acenteler arasında gerçekleştirilen anket çalışması sonuçlarına göre önemli bulgular aşağıdaki gibidir:

· Acentelerde ortalama 3 kişi çalışmaktadır.

· Acentelerin aylık maliyeti ortalama 7.010 TL’dir.

· Acentelerin ortalama aylık 984 TL kira ödediği ve ortalama bir çalışanın maliyetinin aylık 1.980 TL olduğu tespit edilmiştir.

· Acente maliyetlerinin en yüksek olduğu iller sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir’dir.

· Acente maliyetlerinin en düşük olduğu iller sırasıyla Tunceli, Muş ve Hakkari’dir.

· Sektörde uygulanan farklı fiyat politikaları ankete katılan acentelerin %80’i tarafından sorun olarak görülmektedir. En büyük rekabetin banka kaynaklı olduğu iletilmiştir.

· Bölgesel bazlı acente sorunları incelendiğinde, birçok bölge tarafından ön plana çıkarılan konu civarda bulunan acentelerin çokluğu olurken; özellikle Doğu, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde denetim eksikliği, bölgesel sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesi ve acente adına satış yapan kayıt dışı aracılar gibi sorunlar ön plana çıkmaktadır. Artan maliyetler en yoğun Marmara Bölgesi’ndeki acenteler tarafından vurgulanmıştır.

· Türkiye’de tarihsel sigorta kanal dağılımı trendinin gelecekte de devam etmesi durumunda, acentelerin primlerden aldıkları payın düşeceği gözlenmektedir.

Fransa, İngiltere, Almanya, İspanya, İtalya, Danimarka, Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya sigortacılık piyasalarının detaylı bir şekilde analiz edildiği çalışmada ön plana çıkan bulgular aşağıdaki gibidir:

· Penetrasyon oranları incelendiğinde (o ülkedeki sigorta prim tutarının ülkenin GSYİH’sına oranı), Türkiye’nin seçilmiş ülkelere kıyasla gelişime açık bir piyasaya sahip olduğu görülmektedir. Ancak, hayat dışı penetrasyon oranlarına bakıldığına seçilmiş ülkelere daha yakın bir oran sergilediği gözlenmektedir.

· Seçilmiş ülkeler arasında, Türkiye’ye hayat dışı dağıtım kanalı dağılımı bakımından en fazla benzeyen ülkeler İtalya ve Almanya olarak öne çıkmaktadır.

· Her ülke özelinde farklı sigorta aracılık yapılarının ön plana çıktığı gözlenmektedir. Örneğin, İngiltere’de brokerler ön planda iken, İspanya’da münhasır acenteler sigortacılık sektöründe önemli bir rol oynamaktadır.

· İtalya ve Fransa gibi ülkelerde sigorta aracıları temsilcilerinin de yer aldığı gözlenmektedir.

· İngiltere ve Almanya gibi ülkelerde sigorta aracıları finansal danışmanlık hizmeti sağlamaktadır.

· İlgili sigorta aracılık mevzuatı, genellikle tüm sigorta aracılarını kapsamaktadır.

· Tüm Avrupa ülkelerinde, sigorta aracılarının saygınlık sahibi olması, önceden iflas etmemiş olması, belli mesleki tecrübe, bütünlük ve becerileri karşılaması, mesleki sorumluluk sigortası yaptırması ve finansal teminat göstermesi beklenmektedir.  

Deloitte hakkında

Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve her bir üye firma ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliklerdir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet sunmamaktadır. DTTL ve üye firmalarının yasal yapısının detaylı açıklaması www.deloitte.com/about adresinde yer almaktadır.

Deloitte, denetim, vergi, danışmanlık ve kurumsal finansman alanlarında, birçok farklı endüstride faaliyet gösteren özel ve kamu sektörü müşterilerine hizmet sunmaktadır. Dünya çapında farklı bölgelerde 150’den fazla ülkede yer alan global üye firma ağı ile Deloitte, müşterilerinin iş dünyasında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına destek olmak ve başarılarına katkıda bulunmak amacıyla dünya standartlarında yüksek kaliteli hizmetler sunmaktadır. Deloitte, 200.000’i aşan uzman kadrosu ile kendini mükemmelliğin standardı olmaya adamıştır.