Metaverse’ün Türkiye için Potansiyel Değeri 

Deloitte’un Metaverse ekosisteminin Türkiye’ye olası ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerini ortaya koyduğu “Metaverse’ün Türkiye İçin Potansiyel Değeri” araştırmasına göre Metaverse ekosisteminin başarılı bir şekilde oluşturulması durumunda 2035 yılına kadar Türkiye ekonomisine 37,5 milyar dolara yaklaşan bir ekonomik katkı sağlayabileceği tahmin edilmektedir. Buna ek olarak, Metaverse'ün toplu bir şekilde benimsenmesinin derin sosyal ve çevresel etkiler oluşturacağı öngörülmektedir. Örneğin ülkemizdeki kırsal nüfusun daha gelişmiş eğitim ve öğretim programları gibi yalnızca kentsel merkezlerde bulunabilecek kaynaklara Metaverse aracılığıyla erişiminin artırılarak Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne katkıda bulunacağı öngörülmektedir. Seyahat ve ticari faaliyetlerden kaynaklanan karbon emisyonları, fiziksel mevcudiyet ihtiyacını azaltan yenilikler ve uzaktan çalışmanın yaygınlaşması ile azaltılabilecektir. Raporda öne çıkan bazı başlıklar şöyle;

Yeni nesil internet olarak Metaverse

İnternet, Türk halkının hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye'de ortalama bir kullanıcı günde yaklaşık 8 saatini internette geçirirken nüfusun yaklaşık %80'i sosyal medyada aktiftir.

Üç boyutlu (3D) sanal ortamlarda sürükleyici ve sezgisel deneyimlere vurgu yaparak internetin yeni nesli olarak öne çıkan Metaverse’e ilişkin teknolojilere Türk halkının yoğun bir ilgisi bulunmaktadır. Örneğin, Türkiye'deki yetişkinlerin %94'ü artırılmış gerçeklik (AR) kavramına aşina olduğunu belirtmektedir. Ülkedeki her 4 bireyden neredeyse 1’i, Metaverse evreni için önemli mümkün kılıcılardan biri olan bir tür kripto para birimine sahiptir. Bu oran diğer ülkelerle karşılaştırıldığında en yüksek sahiplik oranı olarak öne çıkmaktadır.

Türkiye’deki bireylerin ve ticari işletmelerin Metaverse’e olan ilgileri gün geçtikçe artmaktadır. 2021 yılı itibariyle, Türkiye sınırları içinde 20.000'den fazla sanal arsa OVR platformu üzerinde bireyler tarafından satın alınmıştır. Tüketici ürünlerinden telekomünikasyona kadar birçok farklı sektördeki firmalar, müşterileriyle etkileşim kurmak için Metaverse’te dijital mağazalar açmıştır.

Metaverse’ü oluşturan temel elementler

Metaverse, potansiyel olarak yüksek etkiye sahip iz bırakan bir deneyim sunmak için çeşitli alanlardaki teknolojik gelişmeleri bir araya getirecektir. Çeşitli sektörlerdeki girişimlerle Türkiye'de yakalanan bu ivme artmaya devam etmektedir.

Metaverse'ü karakterize eden bazı temel öğeler aşağıda verilmektedir.

• Etkileşim: Daha gerçekçi dijital etkileşimler oluşturulması
• Sanal, Karma ve Artırılmış Gerçeklik (VR, MR ve AR): Dijital ve fiziksel dünyaların katmanlaşarak birbirine bağlanması
• Merkeziyetsizleşme (Decentralization): Mülkiyetin dağıtıldığı daha özerk platformların geliştirilmesi
• Birlikte Çalışabilirlik (Interoperability): Birden çok platformda kullanıcı deneyimlerinin sorunsuz geçişine izin verilmesi
• Süreklilik (Persistence): Kalıcı bir sanal alan oluşturan zamandan ve yerden bağımsız olarak var olma
• Erişilebilirlik ve Eşzamanlılık (Availability & Synchronicity): Herkese açık bir yaşam deneyimi

Metaverse ekosistemi, Türkiye içerisinde ve dünya çapında farklı paydaşlardan oluşmaktadır. Bu ekosistemin başarılı bir şekilde geliştirilmesi ve işletilmesi için ilgili paydaşların iş birliği yapması ve bu yönde atılacak adımların birbiriyle uyumlu olması gerekmektedir. Bu bağlamda dört farklı alanda belirli kilit paydaşlar ön plana çıkmaktadır: altyapı; donanım, protokoller ve standartlar; platformlar; ve içerik ve deneyimler.

Metaverse'ün Türkiye için oluşturduğu ekonomik fırsat

Metaverse Türkiye’de ekonomik büyümeyi yeni pazar yerlerinin oluşturulması ve genişletilmesi, çalışma yöntemlerinin iyileştirilmesi sayesinde daha yüksek verimlilik düzeyleri ile eğitim ve öğretim fırsatlarının artırılması yoluyla destekleyecektir.

Metaverse'ün potansiyel ekonomik katkısının Türkiye'de 2035 yılına kadar yıllık 19,9 milyar dolar ile 37,5 milyar dolar arasında olabileceği öngörülmektedir. Bu değer Türkiye'nin 2035 için öngörülen GSYH'sinin %1,3 ila %2,4'üne eşdeğerdir.

Oluşacak ekonomik etkilerin sektörler arasında değişiklik göstermesi beklenebilir. Türkiye ekonomisinde e-ticaret ve perakende, turizm ve kültür, eğitim, oyun ve e-spor gibi kilit sektörlerin Metaverse’ten ilk yararlanan endüstriler arasında olması muhtemeldir.

Metaverse'ün Türkiye için sunduğu sosyal ve çevresel fırsatlar

Ekonomik faydalarının yanında Metaverse’ün hem toplum hem de fiziksel çevre üzerinde daha geniş etkileri olması beklenmektedir. Metaverse’ün başarılı bir şekilde büyümesi ve benimsenmesi, bilgi ve hizmetlere erişimi genişleterek, örneğin sağlık hizmetlerinin sunumunu dönüştürerek sosyal kapsayıcılığı artırabilir.

Faaliyetlerin ve hizmetlerin sanal olarak yürütülebilmesi ve sunulabilmesi, Türkiye’nin İklim Değişikliği Eylem Planı’nı destekleme potansiyeline sahiptir. Öte yandan, Metaverse ve bu evreni destekleyen altyapı geliştikçe olumsuz çevresel etkilerin de ortaya çıkması söz konusu olabilir. Türkiye, tüm konuları proaktif olarak değerlendirerek, önemli sosyal faydaları teşvik etme fırsatına sahipken, olası zorlukların üstesinden gelmek için çeşitli adımlar atmalıdır.

Metaverse'ün Türkiye'de sosyal ve çevresel bir etki oluşturması beklenen üç geniş alan ve etkilenecek alt bileşenler aşağıdaki gibidir.

• Kapsayıcılık:
  • Engelli bireyler
  • Cinsiyet eşitliği
  • Gençlik katılımı
  • Erişilebilirlik
• Çevre
  • İklim farkındalığı
  • Bulut bilişim
  • Seyahat ve ulaşım
• Halk Sağlığı ve Sağlık Hizmeti Temini
  
  • Sanal konsültasyon
  • Gelişmiş tıp eğitimi
  • Sağlık bilgileri için artırılmış erişim

Metaverse ekosisteminin başarılı bir şekilde büyümesinin sağlanması gibi detaylı analiz ve görüşlere raporu indirerek ulaşabilirsiniz.