Czas na weryfikację informacji o liczebności związków zawodowych

W dniu 10 lipca upłynął termin na przedstawienie pracodawcy przez związki zawodowe informacji o liczbie swoich członków za pierwsze półrocze tego roku. Jest to istotna data w kalendarzu każdego pracodawcy, u którego działają związki zawodowe. Należy wtedy rozważyć podjęcie odpowiednich działań w zależności od aktywności związków.

Brak informacji w terminie

Zdarza się, że związki zawodowe działające u pracodawcy w ogóle nie przedstawiają informacji o liczbie członków zatrudnionych bądź wykonujących pracę zarobkową u danego pracodawcy. Taka organizacja traci wtedy swoje uprawnienia organizacji związkowej do czasu wykonania tego obowiązku. Oznacza to, że począwszy od 11 lipca (bądź odpowiednio 11 stycznia) do momentu przedstawienia ww. informacji przez związek zawodowy pracodawca nie ma obowiązku współdziałania z tą organizacją zarówno w sprawach zbiorowego, jak i indywidualnego prawa pracy. Przykładowo, nie będzie zatem konieczne uzgadnianie z tym związkiem zawodowym regulaminu wynagradzania czy też konsultowania zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę danego pracownika. Nie ma też konieczności uzyskiwania zgody na zwolnienie tzw. „chronionych” członków związku zawodowego.

Weryfikacja przedstawionej informacji o liczebności związku zawodowego

Niezależnie od tego, czy związek zawodowy przedstawił informację o swojej liczebności w terminie, pracodawca może rozpocząć procedurę weryfikacji zgodność podanej informacji ze stanem faktycznym. Należy ponadto sprawdzić, czy informacja jest kompletna oraz czy została podpisana przez osoby uprawnione do reprezentowania związku zawodowego.

Potencjalnie zawyżona liczba członków pozostających w zatrudnieniu u pracodawcy (również cywilnoprawnym) wpływa bezpośrednio na uprawnienia związku, w tym np. status reprezentatywności, liczbę płatnych godzin związkowych oraz liczbę osób objętych ochroną.

W przypadku wątpliwości co do liczebności związku, pracodawca powinien więc zgłosić związkowi w tym zakresie pisemne zastrzeżenie w terminie 30 dni od dnia przedstawienia informacji. Związek musi wówczas wystąpić do sądu pracy z wnioskiem o ustalenie liczby członków na ostatni dzień danego półrocza pod rygorem utraty uprawnień organizacji związkowej.

Rozstrzygnięcie sądu powinno nastąpić w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku, choć w praktyce termin ten niejednokrotnie nie zostaje zachowany. Zastrzeżenie powinno być zgłaszane przez pracodawcę rozważnie, ponieważ jeżeli okaże się bezpodstawne, jego ponowne zgłoszenie wobec tego związku zawodowego będzie możliwe nie wcześniej niż po upływie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądowego.