Opodatkowanie prezentu dla pracownika

Świąteczny upominek buduje dobre relacje

Znaczna część polskich pracodawców obdarowuje swoich pracowników z okazji Świąt Bożego Narodzenia. Świąteczne upominki (przykładowo w formie paczek ze słodyczami czy w formie świątecznych akcesoriów) są bardzo popularnym wśród pracowników dodatkowym benefitem, który wyraża wdzięczność i docenienie ze strony zatrudniającego, podtrzymuje dobre relacje, a także pozytywnie wpływa na wizerunek pracodawcy na zewnątrz.

Często świadczenia te są realizowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w ramach działalności socjalnej pracodawcy i mogą wówczas korzystać z określonych zwolnień – w tym artykule dokonujemy analizy innej sytuacji.

PIT od świątecznego prezentu

Kwalifikacja prezentu od pracodawcy na gruncie przepisów podatkowych niejednokrotnie była przedmiotem pytań zadawanych we wnioskach o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych.

Organy skarbowe obecnie akceptują stanowisko Wnioskodawców, którzy twierdzą, że nie każde świadczenie od pracodawcy stanowić musi przychód ze stosunku pracy. Jeśli świadczenie ma formę nagrody za wykonaną pracę, nie stanowi darowizny. I odwrotnie - jeśli przyjąć, że przekazanie prezentu nie wynika z wykonanej pracy, można uznać go za darowiznę, a tym samym jego wartość nie podlega opodatkowaniu PIT.

Taka konkluzja wynika z zastosowania wyłączenia przedmiotowego, zgodnie z którym przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków od darowizn. Regulacja ta pozwala w praktyce uniknąć podwójnego opodatkowania tego samego przychodu (podatkiem PIT i podatkiem od spadków i darowizn).

Takie stanowisko zostało zaprezentowane w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13.

Trybunał wskazał między innymi, że mimo szerokiej definicji przychodu ze stosunku pracy, nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców należy uznać za przychód w rozumieniu ustawy o PIT. Trybunał podkreślił, że

W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. (…) Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (...).

Świąteczny upominek, jeśli jest przekazany jako darowizna, nie podlega zatem PIT, a w konsekwencji pracodawca jako płatnik nie powinien pobrać od jego wartości zaliczki na podatek w liście płac pracownika.

Niemniej jednak mając na uwadze zmieniające się podejście organów podatkowych na przestrzeni lat w temacie podatkowego traktowania przekazywania upominków na rzecz pracowników, warto monitorować na bieżąco stanowisko władz skarbowych w tym zakresie. Nie można bowiem w praktyce wykluczyć, że wskazane podejście będzie odmienne w przyszłości.

Prezent dla pracownika – podatek od darowizny

Podatnik (np. pracownik, współpracownik czy osoba trzecia) otrzymujący prezent świąteczny w formie darowizny, co do zasady zobowiązany jest do uiszczenia podatku od otrzymanego świadczenia. Ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje jednak zwolnienie, z którego może skorzystać osoba obdarowana.

Jeśli nabywca jest osobą niespokrewnioną z pracodawcą (należy do III grupy podatkowej), kwota wolna od podatku wynosi 5733 zł – limit ten dotyczy wartości otrzymanych od jednego darczyńcy i obejmuje rok podatkowy, w którym podatnik otrzymał darowiznę oraz 5 poprzedzających go lat.

W przypadku przekroczenia wspomnianego limitu, podatnik zapłaci podatek jedynie od wartości nadwyżki ponad określoną kwotę.

Składki ZUS od świątecznego prezentu

Jeżeli otrzymany prezent od pracodawcy można zakwalifikować jako darowiznę, która nie podlega opodatkowaniu PIT, z tytułu jego otrzymania nie będą również należne składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników jest ściśle uzależnione od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu Ustawy o PIT.

Skoro zatem darowizna nie stanowi przychodu dla pracownika na gruncie PIT, nie stanowi ona też podstawy wymiaru składek ZUS. Pracodawca nie powinien zatem naliczać składek społecznych i składki zdrowotnej od przyznanej wartości prezentu.