Czym są Specjalne Strefy Ekonomiczne?

Czym są Specjalne Strefy Ekonomiczne?

Specjalne Strefy Ekonomiczne to wyodrębnione administracyjnie obszary w Polsce, gdzie prowadzenie działalności gospodarczej odbywa się na szczególnych, preferencyjnych warunkach. Cechą charakterystyczną SSE jest zatem ich terytorialność, czyli ograniczenie dostępności zachęt wyłącznie do określonych terenów kraju. Co istotne jednak, przedsiębiorcy mogą ubiegać się o tzw. „rozszerzenie SSE”, które może pozwolić na ustanowienie Strefy np. na obszarze funkcjonującego już przedsiębiorstwa.

Zwolnienia podatkowe w SSE

Kluczową zachętą w formie pomocy publicznej dla inwestorów lokujących swoje projekty w SSE jest zwolnienie z podatku dochodowego. Pomoc publiczna stanowi formę refundacji kosztów nowego projektu inwestycyjnego. Stąd też kwota nakładów inwestycyjnych (lub też kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników) związanych z takim projektem stanowi podstawę do kalkulacji przysługującej przedsiębiorcy kwoty ulgi podatkowej.

W praktyce jednak, aby skorzystać z ulgi w podatku dochodowym, nie wystarczy zrealizować projekt inwestycyjny, ale konieczne jest również wypracowanie przez jednostkę strefową dochodu podatkowego w odpowiedniej wysokości. Jest to zatem instrument szczególnie wrażliwy na wahania koniunktury i spadki rentowności projektów, co w konsekwencji powoduje, że tylko w określonej sytuacji rynkowej, działa jako rzeczywista zachęta inwestycyjna.

SSE jako narzędzie pobudzające inwestycje

Niezależnie od opisanej wady ulgi podatkowej, jako zachęty inwestycyjnej, przez ostatnie dwie dekady, SSE przyczyniły się w wydatny sposób do rozwoju gospodarczego Polski i przyciągnęły szereg inwestycji. Było to możliwe, m.in. dzięki pozostałym, często pozostającym niejako w „cieniu” zaletom specjalnych stref ekonomicznych, takim jak:

• Lepsza infrastruktura (SSE tworzono co do zasady w regionach wysoko uprzemysłowionych, często w oparciu o infrastrukturę po tradycyjnych będących w odwrocie gałęzi przemysłu) obszarem Strefy obejmowano też co do zasady najbardziej obiecujące tereny inwestycyjne;
• Dostępność wykwalifikowanej siły roboczej (w regionach o dużej tradycji przemysłowej)
• Łatwiejsze procedury (od początku przyjazne nastawienie do inwestorów – duża rola Zarządów Stref, tworzących platformę do współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego)
• Marketing inwestycyjny – często inwestorzy rozpoczynają poszukiwanie działek właśnie od tych strefowych;

Specjalne Strefy Ekonomiczne w Polsce

Obecnie w Polsce istnieje 14 Specjalnych Stref Ekonomicznych. W skład każdej Strefy wchodzi od kilku do kilkunastu podstref zlokalizowanych w całej Polsce. Infrastruktura obszarów należących do SSE jest dobrze rozwinięta, co powoduje, że są one bardzo atrakcyjne zarówno dla polskich, jak i zagranicznych inwestorów.

Od początku swojego funkcjonowania Specjalne Strefy Ekonomiczne przyciągnęły inwestycje warte blisko 112 mld złotych, a przedsiębiorstwa funkcjonujące w ramach SSE stworzyły 312 tys. miejsc pracy. Na mocy obowiązujących obecnie przepisów Specjalne Strefy Ekonomiczne będą funkcjonować do 31 grudnia 2026 roku.

Włączanie gruntów prywatnych do SSE

Jeśli z określonych powodów biznesowych (lub innych) inwestor preferuje ulokować inwestycję w miejscu znajdującym się poza aktualnym terenem SSE, może wnioskować o włączenie terenów prywatnych do Specjalnej Strefy Ekonomicznej (inwestycja typu greenfield / inwestycja typu brownfield).

Aby tak się stało, projekt musi spełniać JEDEN z następujących trzech kryteriów:

1. Inwestycja stworzy określoną liczbę miejsc pracy LUB wiązać się będzie z określoną sumą wydatków inwestycyjnych. Te limity zależą od poziomu bezrobocia w poszczególnych subregionach i są czasowo obniżone od 1 listopada 2014 r. do 31 grudnia 2016 r.
<Slajd 3> - w załączniku

* W woj. lubelskim, podkarpackim, podlaskim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim powyższe limity będą obniżone o dodatkowe 30%.

2. Inwestycja skutkować będzie produkcją nowych lub znacząco ulepszonych dóbr lub świadczeniem usług mających takie cechy i nie oferowanych w regionie lub wprowadzeniem nowych rozwiązań technologicznych + stworzonych zostanie min. 30 nowych miejsc pracy oraz wydatki kwalifikowane związane z inwestycją wyniosą przynajmniej 20 mln PLN.

3. Inwestycja będzie związana ze świadczeniem określonych usług, np.:

• R&D + min. 50 nowych miejsc pracy lub wydatki kwalifikowane na poziomie min. 10 mln PLN;
• IT, audyt i księgowość, call center itd. + min. 150 nowych miejsc pracy lub wydatki kwalifikowane na poziomie min. 20 mln PLN.

Jak skorzystać ze zwolnienia podatkowego w SSE?

Zezwolenie SSE

Aby uzyskać zwolnienie podatkowe inwestor musi przede wszystkim uzyskać zezwolenie na działalność w Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Co bardzo istotne - nie można rozpocząć projektu będącego podstawą do ubiegania się o rozszerzenie SSE przed złożeniem wniosku o zezwolenie na prowadzenie działalności strefowej. Zezwolenie może zostać wydane na podstawie projektu inwestycji obejmującej wydatki na poziomie min. 100 000 EUR (np. utworzenie nowego zakładu lub rozbudowa istniejącego, dywersyfikacja produkcji lub zasadnicza zmiana istniejącego procesu produkcyjnego). W przypadku procedury rozszerzenia istnieją dodatkowe wymogi.

Zezwolenie strefowe określa następujące kwestie:

1. Rodzaje działalności, które mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego (zgodnie z PKWiU).
2. Minimalną kwotę nakładów inwestycyjnych, które inwestor jest zobowiązany ponieść w związku z inwestycją w określonym czasie.
3. Liczbę nowych pracowników, których inwestor deklaruje zatrudnić w określonym czasie, a także okres, w którym ogólny poziom zatrudnienia musi zostać utrzymany (zwykle okres 5 lat).

Dodatkowo inwestorzy są zobowiązani do:

• Utrzymania własności składników majątku, z którymi były związane wydatki inwestycyjne przez okres 5 lat od dnia ich wprowadzenia do ewidencji środków trwałych i WNiP (duże przedsiębiorstwa).
• Utrzymania inwestycji w regionie, w którym udzielono pomocy, przez okres min. 5 lat po zakończeniu inwestycji (duże przedsiębiorstwa).

Zwolnienie podatkowe w SSE

Zwolnienie podatkowe dotyczy zysków uzyskanych z rodzaju działalności określonej w zezwoleniu, prowadzonej fizycznie na terenie SSE. Zwolnienie jest określone poprzez indywidualny limit dostępny dla danego inwestora.

Wydatki kwalifikowane

Opcja 1
Jeśli inwestor zdecyduje się na kalkulację limitu zwolnienia na podstawie wydatków inwestycyjnych, mogą one obejmować:

• zakup środków trwałych / wartości niematerialnych
• rozbudowę / modernizację istniejących środków trwałych
• opłaty z tytułu leasingu lokalów użytkowych (e.g. powierzchnia biurowa)
• raty leasingowe środków trwałych.

Opcja 2
Limit zwolnienia podatkowego może być obliczany również na podstawie 2-letnich kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników – ta opcja jest zwykle szczególnie korzystna dla projektów w branży usługowej.

Intensywność pomocy w Specjalnych Strefach Ekonomicznych

Intensywność pomocy (%) zależy od regionu, w którym zlokalizowana jest inwestycja i wynosi między 15% a 50%* (dla dużych przedsiębiorstw).

<SLAJD 2> - w załączniku

Przykład: Wartość zwolnienia podatkowego w SSE

Inwestor ma status dużego przedsiębiorstwa i rozważa wnioskowanie o zezwolenie SSE na podstawie projektu inwestycji z następującymi parametrami:

• Wartość inwestycji: 20 mln EUR
• Lokalizacja inwestycji: woj. małopolskie

Potencjalne korzyści: 
Limit zwolnienia podatkowego wynosi: 35% x 20 mln EUR = 7 mln EUR.

To znaczy, że zyski uzyskane z działalności określonej w zezwoleniu mogą skorzystać na zwolnieniu podatkowym do 7 mln EUR. Biorąc pod uwagę stawkę podatku dochodowego od osób prawnych (19%), przekłada się to na ponad 36,9 mln EUR dochodu zwolnionego od opodatkowania (do wypracowania nawet aż do końca 2026 r).