SLIM VAT 2 – wejście w życie od 1 października 2021 r. i 1 stycznia 2022 r.

Jak informowaliśmy w naszym newsletterze z dnia 16 marca 2021 r., trwały prace nad kolejnymi zmianami w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, które określa się jako „SLIM VAT 2”. Nie wszystkie z planowanych zmian zostały ostatecznie ujęte w ustawie z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe, która została już podpisana przez Prezydenta i czeka na opublikowanie w Dzienniku Ustaw.

Pokrótce chcielibyśmy przybliżyć Państwu najważniejsze zmiany, jakie zostały zawarte w pakiecie SLIM VAT 2 z perspektywy jednostek samorządu terytorialnego.

Dostawa nieruchomości – wybór opodatkowania VAT

SLIM VAT 2 zakłada możliwość zrezygnowania z zastosowania zwolnienia z VAT dla dostawy nieruchomości, w sytuacji złożenia zgodnego oświadczenia przez obie strony transakcji, zawartego w akcie notarialnym.

Pragniemy przypomnieć, iż w określonych sytuacjach, transakcja sprzedaży nieruchomości może korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. W dotychczasowym stanie prawnym, można zrezygnować ze stosowania niniejszego zwolnienia, w sytuacji złożenia zgodnego oświadczenia stron transakcji do naczelnika urzędu skarbowego właściwego da nabywcy, przed dniem dokonania dostawy nieruchomości.

Natomiast, od dnia 1 października 2021 r. ułatwienie dla podatników będzie polegało na braku obowiązku składania dodatkowo dokumentu w postaci ww. oświadczenia, o ile odpowiedni zapis zostanie ujęty w akcie notarialnym.

Odliczenie VAT naliczonego poprzez korektę przeszłych rozliczeń

Pakiet SLIM VAT 2 zakłada również zmiany co do możliwości odliczenia VAT w drodze korekty rozliczeń VAT.

Obecnie podatnik może dokonać odliczenia VAT w okresie rozliczeniowym otrzymania faktury lub w jednym z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych. Natomiast możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego w drodze korekty deklaracji podatkowej jest ograniczona wyłącznie do okresu, w którym powstało prawo do odliczenia VAT naliczonego (miesiąc lub kwartał otrzymania faktury).

Od dnia 1 października 2021 r. podatnik będzie mógł natomiast dokonać odliczenia VAT naliczonego w drodze korekty przeszłych rozliczeń poprzez ujęcie wydatku do odliczenia w deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do odliczenia VAT, jak również za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych po okresie rozliczeniowym, w którym powstało to prawo.

Ulga na złe długi

Jak wskazywaliśmy w naszym newsletterze z dnia 16 marca 2021 r., zmiany w zakresie możliwości skorzystania z „ulgi na złe długi” polegają w szczególności na uwzględnieniu wniosków płynących z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 października 2020 r., w sprawie C-335/19.

Zmiany te polegają w szczególności na możliwości skorzystania z „ulgi na złe długi” w przypadku transakcji z kontrahentami będącymi konsumentami (osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej) oraz podatnikami zwolnionymi z VAT, w sytuacji potwierdzenia wierzytelności prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowania na drogę postępowania egzekucyjnego na poziomie krajowym lub gdy wobec dłużnika zostanie ogłoszona upadłość konsumencka.

Dodatkowo został wydłużony termin na skorzystanie z „ulgi na złe długi” do 3 lat od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność, licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura (obecnie 2 lata).

Zmiany w tym zakresie również wejdą w życie od dnia 1 października 2021 r.

Zmiany w mechanizmie podzielonej płatności

W ramach SLIM VAT 2 od 1 października 2021 r. zmianie ulegnie również Prawo bankowe pod kątem możliwości uwalniania środków przeksięgowanych z zamykanego rachunku VAT na tzw. rachunek techniczny.

Natomiast od dnia 1 stycznia 2022 r. podatnik będzie mógł przeznaczyć środki zgormadzone na rachunku VAT na uregulowanie składek na rzecz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Wydłużenie terminu na złożenie VAT-26

W nowelizacji ustawy o VAT przewiduje się również, iż od 1 października 2021 r. podatnik będzie miał wydłużony termin na złożenie informacji o pojazdach wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej – co do zasady w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniesie pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. Obecnie termin na złożenie ww. informacji to 7 dni, od dnia, w którym podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.

W przypadku niezłożenia w wydłużonym terminie informacji VAT-26, uznawane będzie, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży ww. informację.

Uproszczenia/zmiany w fakturowaniu

Ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe nie wprowadza natomiast uproszczeń w zakresie faktur. Planowane dotychczas uproszenia w zakresie faktur, które są składową pakietu SLIM VAT 2, zostały przeniesione do projektu ustawy dot. wdrożenia do polskiego systemu prawnego e-faktur, nad którym prace legislacyjne nie zostały ukończone.

Z kolei wraz z dniem 1 lipca 2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 czerwca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur, w drodze którego uznano za fakturę będącą podstawą do odliczenia podatku naliczonego, każdy bilet autobusowy i kolejowy – bez względu na limit kilometrów.