Pięć kierunków rozwoju przetwarzania w chmurze

Większość firm, dążąc do mniejszych wydatków kapitałowych w obszarze IT i szybszego świadczenia usług, dokonała już częściowej migracji do chmury. Chmura jednak może służyć do wielu innych celów, m.in. do digitalizacji przedsiębiorstwa.

Z przetwarzania w chmurze korzysta już większość firm, ale, być może z racji czasem niejasnego związku między kosztami, a uzyskiwanymi korzyściami, dyrektorzy ds. IT przenieśli do chmury stosunkowo mało zasobów. Pięć kierunków rozwoju opisanych w niniejszym artykule zapowiada wdrożenie przetwarzania w chmurze na poważniejszą skalę. Rozwiązania te umożliwią firmom osiągnięcie większych korzyści z migracji do chmury.

Sygnały

• Badanie przeprowadzone przez Deloitte wykazało, że 49% firm, które wdrożyły sztuczną inteligencję korzysta dzisiaj z usług w chmurze.¹
• W porównaniu do 2017 r., w 2019 r. częstotliwość, z jaką termin „klasyfikacja danych” pojawiał się w mediach wzrosła o 59%.²
• Oczekuje się, że w 2019 r. pięć sektorów wyda łącznie prawie 45 mld USD na branżowe rozwiązania w chmurze, w porównaniu do 37,5 mld USD wydanych w 2018 r.³
• Od 2018 r., firmy z sektora technologicznego wydały 1,5 mld USD na nabycie kilkunastu start-upów, co pozwoliło na tworzenie oprogramowania w technologii cloud native.⁴
• Prognozuje się, że rynek przetwarzania bezserwerowego odnotuje każdego roku wzrost na poziomie 33%, a jego wartość osiągnie 7,7 mld USD w 2021 r.⁵
• Zarówno AWS, Google, jak i Microsoft oferują wsparcie dla chmur hybrydowych⁶

Jak podaje Ovum, organizacja badająca rynek technologii, pomimo tego, że trzy czwarte firm wdrożyło rozwiązania w chmurze do pewnego stopnia,⁷ sami liderzy przenieśli do niej jedynie 20% procesów biznesowych. Wynika z tego, że przed firmami jeszcze daleka droga do korzystania z chmury jako platformy digitalizacji przedsiębiorstwa, a nie jako sposobu na mniejsze wydatki kapitałowe w obszarze IT i szybsze świadczenie usług. Kierunki rozwoju opisane poniżej mogą doprowadzić do szybszego wdrożenia chmury i pozwolić firmom czerpać z niej dodatkowe korzyści.

Wdrożenie sztucznej inteligencji

Wiele firm w szybkim tempie zwiększa inwestycje w obszarze sztucznej inteligencji. IDC, organizacja zajmująca się badaniami rynku informatycznego przewiduje, że wydatki na systemy sztucznej inteligencji wzrosną w następnych latach w rocznym tempie 38% i, na całym świecie, osiągną poziom ponad 79 mld USD w roku 2020.⁹ Inwestycje w obszarze sztucznej inteligencji w znacznym stopniu wpływają na każdy aspekt działalności firm: od strategii do infrastruktury IT, w tym na wdrożenie przetwarzania w chmurze.

Dostawcy rozwiązań w chmurze podsycają popyt na sztuczną inteligencję, oferując coraz to więcej narzędzi i usług ułatwiających rozwój, testowanie, usprawnienie i obsługę systemów sztucznej inteligencji bez znacznych nakładów z góry. Zalicza się do nich sprzęt zoptymalizowany w kierunku uczenia maszynowego, interfejsy programowania aplikacji z zautomatyzowanym rozpoznawaniem mowy i analizą tekstu, usprawniające produktywność zautomatyzowane narzędzia do modelowania maszyn uczących się, czy też platformy kontroli przepływu pracy nad rozwojem sztucznych inteligencji. Wszystkie te narzędzia ułatwiają firmom zajmującym się sztuczną inteligencją wdrożenie usług opartych na chmurze. Przykładowo, Walgreens planuje wykorzystać platformę sztucznej inteligencji w chmurze Microsoft Azure w celu opracowania nowych modeli świadczenia usług zdrowotnych;¹⁰ jedna z największych stoczni na świecie korzysta z AWS przy budowaniu autonomicznych statków towarowych i zarządzaniu nimi;¹¹ zaś Amerykańskie Stowarzyszenie do Walki z Rakiem (the American Cancer Society) korzysta z usług uczenia maszynowego w chmurze opracowanych przez Google do zautomatyzowanej analizy obrazów tkanek.¹²

Symbioza chmury i sztucznej inteligencji przyspiesza proces wdrażania obu tych technologii. Zgodnie z prognozą przedsiębiorstwa Gartner, w 2023 r. sztuczna inteligencja będzie jednym z głównych zadań napędzających decyzje w obszarze infrastruktury IT.¹³ Tractica, organizacja zajmująca się badaniami rynku technologii, przewiduje natomiast, że w 2025 r. przychody z usług związanych ze sztuczną inteligencją będą stanowiły aż 50% wszystkich przychodów z tytułu publicznie dostępnych usług w chmurze.

Zautomatyzowana klasyfikacja danych

W tradycyjnych środowiskach informatycznych obowiązuje system ochrony obwodowej. Chmura polega w tym zakresie na uwierzytelnianiu i autoryzacji, odchodząc od ochrony przed niepożądanymi osobami na rzecz określania kto może korzystać z jakich zasobów.¹⁵ Tym samym, bezpośrednia migracja zadań wykorzystujących systemy zastane do publicznych serwerów w chmurze może doprowadzić do niepożądanego ujawnienia danych i niezachowania wymogów prawnych. IDC przeprowadziło ostatnio badanie, z którego wynika, że obawy dotyczące bezpieczeństwa są obecnie głównym powodem, dla którego firmy przenoszą dane i informacje z chmur publicznych do chmur lokalnych lub prywatnych.¹⁶ Istnieją jednak sposoby na bardziej precyzyjną kontrolę dostępu do danych w chmurze. Pomaga w tym zautomatyzowana klasyfikacja danych.

Narzędzia do klasyfikacji danych pozwalają na podział danych i zadań, które będą podlegać migracji ze względu na ich wrażliwość i wpływ na działalność. Dzięki temu, firmy mogą obrać indywidualne i precyzyjne podejście do zabezpieczenia swoich zasobów. Zarówno Amazon, Google, jak i Microsoft oferują możliwości klasyfikacji danych zintegrowane z ich rozwiązaniami w chmurze.¹⁷ Ponadto, dostawcy usług bezpieczeństwa współpracującą z dostawcami rozwiązań w chmurze, wspomagając rozwój zautomatyzowanej klasyfikacji danych. Przykładem tego jest choćby rozwiązanie jednego z wiodących producentów oprogramowania w obszarze bezpieczeństwa systemów komputerowych opracowane na potrzeby AWS, automatyzującego proces zarówno klasyfikacji danych, jak i rozpoznawania zasobów, które należy poddać kontroli bezpieczeństwa.¹⁸ Zgodnie z jedną z prognoz, wydatki na rozwiązania w obszarze klasyfikacji danych rosną w skali światowej w tempie 25% rocznie.

Narzędzia te w coraz większym stopniu wykorzystują uczenie maszynowe w dążeniu do skuteczniejszej klasyfikacji takich treści, jak dane osobowe, wrażliwe dane gospodarcze i wojskowe czy dane dotyczące instytucji rządowych.²⁰ Dzięki temu zakres danych i aplikacji, które mogą zostać bez obaw przeniesione do chmury staje się coraz szerszy. Dzięki zautomatyzowanym narzędziom do klasyfikacji danych, amerykańska samochodowa platforma zakupowa i informacyjna jest w stanie lepiej odnajdywać, klasyfikować i chronić swoje dane w chmurze. Administratorzy otrzymują wartościowe informacje o możliwych zagrożeniach, w tym o takich, które trudno byłoby dostrzec bez właściwych narzędzi.²¹

Wszystko to może zagwarantować bezpieczniejszą migrację systemów zastanych do chmury, ułatwić ochronę zasobów przed kradzieżą lub utratą oraz zachowanie wymogów zawartych w takich aktach normatywnych, jak amerykańska Ustawa o przenośności i odpowiedzialności w ubezpieczeniach zdrowotnych (HIPAA), czy ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO). Ten kierunek rozwoju przyspiesza migrację rozwiązań do chmury poprzez zmniejszenie kosztów zarządzania ryzykiem i ochrony zasobów danych.

Chmury branżowe

Wyzwania związane z migracją kluczowych aplikacji zastanych, które na przestrzeni lat były dostosowywane tak, aby spełniały branżowe wymagania, mogą być dla niektórych firm niepożądane; dla innych, z kolei, niepożądane może być opracowywanie systemów od zera, kiedy można je zaktualizować tak, aby obsługiwały nowoczesne modele operacyjne. Dla takich firm chmury branżowe mogą stanowić atrakcyjną możliwość skorzystania z korzyści z chmury.

Chmury branżowe, czyli aplikacje w chmurze dopasowane do danej branży, stają się coraz bardziej popularne. Zgodnie z ustaleniami IDC, firmy już teraz oczekują branżowych rozwiązań i specjalistycznej wiedzy od dostawców usług w chmurze.²² W związku z tym, wielu dostawców rozwiązań w chmurze i usług SaaS (np. AWS, Google, Microsoft i Salesforce) powiększa swoją ofertę o rozwiązania zorientowane na daną branżę.²³ Chmury branżowe to również niszowi gracze w różnych sektorach, od usług administracji rządowej (Accela), przez nauki o życiu (Veeva), po budownictwo (Viewpoint).²⁴ Ogólnie rzecz biorąc, IDC spodziewa się, że w 2021 r. rynek chmur branżowych będzie rósł w tempie kilkunastu, czy nawet kilkudziesięciu procent. Wedle prognoz, w 2019 r. pięć sektorów, tj. sektor zdrowotny, finansowy, wytwórczy, publiczny oraz handlu (detalicznego i hurtowego) wyda łącznie prawie 45 mld USD na branżowe rozwiązania w chmurze, co stanowi wzrost w porównaniu do 37,5 mld USD wydanych w 2018 r.²⁵

Za pomocą chmur branżowych firmy mogą zarządzać źródłami danych i przepływem pracy oraz zagwarantować zgodność działalności z normami, które obowiązują w danej branży. Po scaleniu informacji od różnych klientów, dostawca chmury branżowej będzie mógł natomiast zaoferować firmom dodatkowe korzyści w postaci informacji czy danych porównawczych dotyczących danej branży. Jako przykład może tu służyć chmura branżowa opracowana przez amerykańskiego dostawcę usług sieciowych przeznaczona dla sektora zdrowotnego, za pomocą której usprawnione zostało zarządzanie znacznymi ilościami danych zawartych w elektronicznych dokumentacjach medycznych w sposób zgodny z ustawą HIPAA. Chmura usprawniła również świadczenie usług zdrowotnych (np. fakturowanie świadczeń medycznych czy koordynację opieki). Jak twierdzi sam dostawca, chmura ponadto umożliwiła usprawnienie przepływu pracy dzięki wnioskom wysuniętym na podstawie sumarycznych danych zebranych od niemalże 160 tys. usługodawców i 100 mln pacjentów.²⁶

Chmury branżowe dają firmom gotowe środowisko wraz z narzędziami i usługami dopasowanymi do wymogów operacyjnych danego sektora. Pozwala to znieść niektóre przeszkody we wdrażaniu rozwiązań w chmurze w danej branży.

Modele operacyjne IT i modele rozwoju oprogramowania

Firmy informatyczne upatrują w chmurze możliwość zmniejszenia kosztów i zwiększenia elastyczności biznesowej²⁷ Niemniej jednak, tradycyjne modele operacyjne IT (ręcznie obsługiwane, o strukturze silosowej, prowadzące do monolitycznych aplikacji) mogą ograniczyć te korzyści. Coraz bardziej rozpowszechnione stosowanie nowych modeli operacyjnych IT, takich jak DevOps, czy też nowych paradygmatów rozwoju oprogramowania, takich jak technologie cloud native, pozwala na czerpanie większych korzyści z chmury.

DevOps sprzyja współpracy zespołów zajmujących się rozwojem oprogramowania (Dev) i operacjami IT (Ops). Pozwala również na automatyzację procesów²⁸ testowania i wdrażania kodów i, tym samym, poprawę skuteczności dostaw do takiego poziomu, jakiego nie można byłoby uzyskać jedynie poprzez wdrożenie rozwiązań w chmurze. Badanie CA Technologies wykazało, że wdrożenie rozwiązań w chmurze poprawiło skuteczność dostaw oprogramowania pod względem szybkości, jakości, kontroli kosztów i doświadczeń klientów o 53%. Połączenie DevOps z rozwiązaniami w chmurze spowodowało zaś poprawę skuteczności o 81%. Ten ogromny potencjał napędza proces wdrażania rozwiązań DevOps. IDC przewiduje, że średnia roczna stopu wzrostu (CAGR) rynku narzędzi DevOps będzie wynosić 15%, a sama wartość tego rynku osiągnie w 2022 r. 8 mld USD.²⁹

W przypadku niektórych firm, ewolucja modeli operacyjnych IT idzie jeszcze dalej - w kierunku rozwiązań NoOps i środowisk bezserwerowych, w ramach których dostawcy rozwiązań w chmurze dokonują automatyzacji wielu zadań związanych z administracją systemów, a przejmują kontrolę nad zarządzaniem infrastrukturą i bezpieczeństwem. Dzięki temu, firmy mogą zaoszczędzić znaczne koszty i czerpać dodatkowe korzyści.³⁰

Jednocześnie, nowe modele rozwoju aplikacji również pozwalają firmom czerpać większe korzyści z rozwiązań w chmurze. Pomimo tego, że są nowością, technologie cloud native, które wykorzystują kontenery i mikrousługi, stają się coraz bardziej popularne. Przeprowadzone w 2018 r. badanie Cloud Foundry, dostawcy usług PaaS, wykazało, że 20% decydentów w obszarze IT skupiało się głównie na nowych technologiach cloud native, co stanowi wzrost o 5 p.p. w stosunku do 2017 r.³¹ Ponadto, jak można zauważyć na podstawie informacji pozyskanych przez Deloitte ze swojego narzędzia Open Source Compass, w 2018 r. liczba uczestników projektów związanych z mikrousługami na platformie GitHub wzrosła (o 45% w skali roku) do 29.000, co potwierdza rozwój technologii cloud native.

Technologie cloud native oznaczają dla firm jeszcze większe oszczędności i korzyści z chmury.³² Konteneryzacja pozwala na ograniczenie tzw. śladu aplikacji, a tym samym zmniejszenia kosztów. Dzięki niej, ponadto, aplikacje stają się modułowe, co prowadzi do ich większej rozszerzalności i szybszego rozwoju. Przykładowo, jeden z czołowych dostawców usług edukacyjnych zmniejszył liczbę instancji maszyn wirtualnych o 70%  zaoszczędził 40% kosztów na każdej swojej aplikacji właśnie dzięki wdrożeniu mikrousług i kontenerów na potrzeby aplikacji w chmurze. Kontenery pozwoliły również na zautomatyzowanie procesu wdrażania aktualizacji aplikacji - teraz trwa on kilka minut, a nie kilka godzin.³³

Im dalej firmy będą rozwijać swoje modele operacyjne IT i modele rozwoju oprogramowania w kierunku pełniejszego wykorzystania możliwości chmury, tym większe korzyści będą z niej mogły czerpać. Ten kierunek rozwoju wzmacnia argument za migracją do chmury.

Chmura hybrydowa

Migracja do chmury publicznej może być procesem skomplikowanym, czasochłonnym i drogim, albowiem może on wymagać wprowadzenia istotnych zmian w aplikacjach zastanych.³⁴ Wiele firm nie jest gotowych na przeniesienie swoich aplikacji zastanych do chmury, a tak naprawdę wiele może nigdy nie być na to gotowych, z racji niekompatybilności aplikacji z architekturą, jak i kwestii związanych z własnością danych i zachowaniem wymogów prawnych.³⁵ Problemy te mogą gasić entuzjazm firm do wdrażania rozwiązań w chmurze. Niemniej jednak, architektura chmury hybrydowej pozwala firmom czerpać pewne korzyści z chmury, jednocześnie pozostawiając niektóre aplikacje zastane w systemach lokalnych.

Chmury hybrydowe stanowią połączenie lokalnych, prywatnych chmur i publicznych chmur dostarczanych przez osoby trzecie, w ramach którego możliwość przenoszenia zadań, zintegrowanie, orkiestracja i ujednolicone zarządzanie umożliwiają przepływ zadań pomiędzy oboma środowiskami.³⁶ W przeprowadzonym w 2018 r. przez Microsoft badaniu, 67% ekspertów IT i decydentów biznesowych stwierdziło, że korzystało już z chmury hybrydowej lub planowało zacząć z niej korzystać. 54% zdecydowało się na opcję hybrydową w ostatnich dwu latach.³⁷ Najnowsza oferta dostawców takich jak Google czy Microsoft uwzględnia centralizację zarządzania obciążeniami w różnych środowiskach i z pewnością przyczyni się do wdrażania chmury hybrydowej przez coraz to więcej firm.³⁸

Dzięki chmurze hybrydowej firmy mogą czerpać korzyści płynące z chmur publicznych w zakresie możliwości skalowania, ciągłości działania, współpracy zewnętrznej oraz dostępu do najnowocześniejszych technologii na potrzeby innowacji, a jednocześnie zachować i przechowywać niektóre aplikacje zastane w systemach lokalnych. Deutsche Bank, przykładowo, wdrożył u siebie infrastrukturę chmury hybrydowej, łącząc lokalne przechowywanie niektórych będących już w produkcji technologii z korzystaniem z „zasobów w chmurze [publicznej] na masową skalę”. Dało to bankowi możliwość obsługi ponad 40% zadań w ramach 5% jego całkowitej infrastruktury oraz skrócenia czasu potrzebnego na przejście od potwierdzania słuszności przyjętej koncepcji do produkcji z kilku miesięcy do tygodni.³⁹ Co więcej, chmura hybrydowa daje firmom szansę na zachowanie danych w ramach swojego przedsiębiorstwa i jednoczesne korzystanie z usług opartych na sztucznej inteligencji świadczonych wyłącznie poprzez chmurę.⁴⁰

Usprawnienie i wdrożenie platform zarządzania w chmurze hybrydowej najprawdopodobniej skłoni więcej firm do zaakceptowania chmury jako sposób na połączenie nowych i zastanych technologii dopasowane do ich szczególnych wymagań.

Czerpanie większych korzyści z chmury

Przetwarzanie w chmurze uległo niezwykłej zmianie - od „No Software”, dawnej kampanii Salesforce, po dzisiejszą rzeczywistość, w której możemy zauważyć nie tylko gwałtowny wzrost rynku i rozwój innowacji, ale też zmianę myślenia o chmurze i nowe praktyki, które zwiastują nowy paradygmat modeli operacyjnych IT i rozwoju oprogramowania. Omówione w niniejszym artykule kierunki rozwoju przetwarzania w chmurze wyznaczają dalszą ścieżkę tej zmiany.

Artykuł jest polskim przekładem artykułu opublikowanego na Deloitte Insights autorstwa David Schatsky, Amit Chaudhary, Amanpreet Arora.