MDR

Celem regulacji MDR było wprowadzenie nowej instytucji – obowiązkowego ujawniania informacji o schematach podatkowych (MDR) – m.in. poprzez transpozycję Dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (Dyrektywa).

Dyrektywa ma na celu, aby organy podatkowe państw członkowskich uzyskiwały pełne i istotne informacje dotyczące uzgodnień z zakresu potencjalnie agresywnego planowania podatkowego, oraz ma mieć efekt odstraszający wobec wdrażania uzgodnień z zakresu potencjalnie agresywnego planowania podatkowego.

Niestety uchwalone regulacje w zakresie MDR wykraczają znacznie poza zakres Dyrektywy przewidując obowiązek raportowania schematów krajowych (również mających charakter zwykłych transakcji).

Głównym obowiązkiem raportowania schematów podatkowych do Szefa KAS jest zazwyczaj promotor (np. adwokat/radca prawny/doradca podatkowy, który dostarcza schemat klientowi), a w niektórych sytuacjach także klient korzystający z takiego schematu.

W przypadku niewykonania tego obowiązku, odpowiedzialność może spaść na osobę wspomagającą (np. instytucję finansową). Ponadto, klient może być zobligowany do zgłoszenia wykorzystania schematu podatkowego.

W odniesieniu do tzw. schematów standaryzowanych (możliwych do wdrożenia lub udostępnienia u więcej niż jednego korzystającego bez konieczności zmiany istotnych założeń schematu), podmiotem zobowiązanym do raportowania będzie Promotor, tj. podmiot, który opracowuje, oferuje, udostępnia, wdraża lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia, np. doradca podatkowy, ale także pracownik banku lub innej instytucji finansowej doradzający klientom.

Należy wskazać, że oprócz osób wykonujących zawody zaufania publicznego (adwokat/radca prawny/doradca podatkowy), również pracownicy niektórych instytucji finansowych mają obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej, co ma wpływ na sposób wykonania obowiązków raportowych.

Raportowanie schematów podatkowych dotyczy czynności lub zespołów powiązanych ze sobą czynności, w tym czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego, i które posiadają określone cechy rozpoznawcze:

• ogólną cechę rozpoznawczą i spełnia kryterium głównej korzyści,
• posiada szczególną cechę rozpoznawczą lub
• posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.

Kryterium głównej korzyści jest wymogiem, aby podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postepowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia.

Raportowanie odbywa się elektronicznie. Po nadaniu numeru schematu podatkowego (NSP) przez Szefa KAS, Promotor zobowiązany będzie do niezwłocznego powiadomienia Korzystającego o nadanym NSP. Jest to uzasadnione m.in. tym, że w odniesieniu do okresu rozliczeniowego, w którym Korzystający dokonywał jakichkolwiek czynności będących elementami schematu podatkowego lub uzyskiwał wynikającą z niego korzyść podatkową, w terminie złożenia deklaracji podatkowej dotyczącej tego okresu Korzystający będzie zobowiązany przekazać do Szefa KAS informację o: (i) NSP tego schematu podatkowego, oraz (ii) wysokości ew. korzyści podatkowej wynikającej ze schematu podatkowego (raportowanie informacji o zastosowaniu schematu podatkowego).

Regulacje MDR posługują się szeregiem pojęć zdefiniowanych często w bardzo nieprecyzyjny sposób dający pole do ich szerokiej interpretacji - czego przykład stanowi m.in. definicja Promotora/Wspomagającego, która swoim zakresem obejmuje pracowników banków i instytucji finansowych (które to osoby mogą nie posiadać wystarczającej wiedzy fachowej pozwalającej na prawidłowe wywiązanie się z obowiązków raportowych).

Dodatkowo, przepisy definiujące schemat podatkowy są na tyle nieostre, że ich brzmienie prowadzić może do konkluzji, iż raportowaniu podlegać powinno wszystko to, co wpływać może na obniżenie podstawy opodatkowania.

Regulacje MDR wprowadzają dotkliwe sankcje za nieprzestrzeganie tych regulacji.