Mechanizm CBAM już od 1 października 2023 r.

Na czym polega mechanizm CBAM i jakie obowiązki nakłada na importerów?

Mechanizm CBAM to unijne rozwiązanie mające, docelowo, nakładać dodatkowy koszt na import do Unii Europejskiej wybranych produktów wytwarzanych w branżach wysokoemisyjnych.

Jego wdrożenie podzielone jest na dwa etapy:

• Okres przejściowy (1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r.) – w okresie przejściowym, importerzy wyrobów objętych CBAM będą zobowiązani m.in. do ustalania emisji „wbudowanych” w importowane przez siebie produkty oraz składania kwartalnych sprawozdań CBAM.
• Pełne wdrożenie (od 1 stycznia 2026 r.) – po pełnym wdrożeniu CBAM:
  • Tylko podmioty zarejestrowane na potrzeby CBAM jako „Upoważnieni zgłaszający” będą mogły importować do UE wyroby objęte CBAM.
  • Upoważnieni zgłaszający będą zobowiązani do ustalania poziomu emisji „wbudowanych” w importowane przez nich wyroby objęte mechanizmem.
  • Obowiązkiem Upoważnionych Zgłaszających będzie również nabywanie oraz umarzanie, w odpowiednich okresach, właściwej liczby Certyfikatów CBAM odpowiadającej ustalonym wcześniej, „zaimportowanym” emisjom.
  • Na Upoważnionych Zgłaszających będzie również ciążyć szereg innych obowiązków i formalności, w tym związanych z raportowaniem i przechowywaniem dokumentacji.

Od kiedy wchodzą w życie obowiązki związane z CBAM?

Okres przejściowy CBAM rozpoczyna się 1 października 2023 r. Pierwsze sprawozdanie kwartalne importerzy będą zobowiązani złożyć do końca stycznia 2024 r.

Pełne wdrożenie CBAM przewidziane jest natomiast na 1 stycznia 2026 r.

Jakie towary objęte są CBAM?

Produkty objęte mechanizmem CBAM wskazane są w rozporządzeniu CBAM według ich klasyfikacji w Nomenklaturze Scalonej (CN). Zaliczają się one do następujących, ogólnych kategorii / sektorów: żelazo, stal, aluminium, nawozy, cement, energia elektryczna, wodór.

Komisja Europejska przewiduje możliwość rozszerzenia katalogu towarów objętych CBAM w późniejszym okresie.

W jaki sposób mają być ustalane emisje „wbudowane” w importowane towary objęte CBAM?

Metodologia ustalania emisji wbudowanych w importowane towary na potrzeby okresu przejściowego CBAM została opisana szczegółowo w przepisach wykonawczych do CBAM, przyjętych przez Komisję Europejską w połowie sierpnia, a także w wydanych w tym samym czasie wytycznych dla importerów oraz zagranicznych operatorów instalacji produkcyjnych.

W okresie przejściowym regulacje CBAM dopuszczają, w określonych warunkach, tymczasowe stosowanie metod uproszczonych opisanych w przepisach.

Czy za niewykonywanie obowiązków CBAM grożą sankcje?

Tak. Obowiązujące przepisy przewidują sankcje pieniężne za niewykonywanie obowiązków związanych z CBAM, w tym obowiązków sprawozdawczych w okresie przejściowym.