Artykuł
Wypłata finansowania pożyczki (kredytu) a Biała lista
Rozstrzygnięcie interpretacji indywidualnej przez Dyrektora KIS
Biuletyn Podatkowy dla Branży Finansowej | Komentarz eksperta 4/2020 | 4 czerwca 2020 r.
W rzeczywistości gospodarczej często faktyczne płatności nie są dokonywane bezpośrednio pomiędzy odbiorcą towaru (usługobiorcą) a dostawcą (usługodawcą). Przedsiębiorcy mogą finansować swoje zakupy np. faktoringiem czy pożyczką (kredytem). W przypadku kredytu (pożyczki) może wystąpić sytuacja, w której kwota finansowania udzielonego klientowi wypłacana jest na podstawie dyspozycji klienta na wskazany przez niego rachunek bankowy innego podmiotu będącego dostawcą klienta. Innymi słowy kredytodawca (pożyczkodawca) realizuje wypłatę finansowania bezpośrednio do dostawcy klienta w ramach instytucji przekazu. Pojawić się mogą wtedy wątpliwości związane ze stosowaniem Białej listy - czy taka wypłata realizowana przez pożyczkodawcę (kredytodawcę) objęta jest reżimem art. 12 ust. 4i ustawy o CIT?
Przesuń stronę do:
- Biała lista a art. 12 ust. 4i ustawy o CIT
- Czy sankcja powinna mieć zastosowanie do pożyczkodawcy (kredytodawcy)?
- Co mówią objaśnienia dot. Białej listy?
Biała lista a art. 12 ust. 4i ustawy o CIT
Kwestia ta była przedmiotem rozstrzygnięcia Dyrektora KIS, który w interpretacji indywidualnej z 27.02.2020 r. (nr 0114-KDIP2-2.4010.535.2019.3.AG) uznał, że wypłacając finansowanie na rachunek dostawcy klienta Bank zobowiązany jest do zastosowania art. 12 ust. 4i ustawy o CIT.
W przypadku dokonania płatności (powyżej 15.000 zł) na rachunek spoza Białej listy (jeżeli dostawa towarów lub świadczenie usług są potwierdzone fakturą i zostały dokonane przez podatników VAT czynnych), podstawową sankcją jest utrata możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów takiego wydatku. Aby uniknąć obchodzenia tej sankcji poprzez płatność przez podmiot trzeci, dla którego realizowana płatność nie stanowi kosztu, wprowadzono wskazywany przepis art. 12 ust. 4i ustawy o CIT.
Zgodnie z nim, jeżeli podatnik, który na podstawie umowy zawartej z dostawcą albo nabywcą jest obowiązany do pobrania należności od nabywcy za dostawę towarów lub świadczenie usług i przekazania jej w całości albo części dostawcy, dokona zapłaty tej należności przelewem na rachunek spoza Białej listy, u tego podatnika (pośrednika) ustala się przychód w wysokości takiej płatności
- zwraca uwagę Karolina Stańczak, Menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego.
Art. 12 ust. 4i ustawy o CIT jest więc szczególną regulacją przewidzianą dla podmiotów trzecich (np. w związku z umową faktoringu, cesji wierzytelności, przelewu lub umowy podobnej) dokonujących zapłaty dostawcy (usługodawcy) na rachunek, który nie figuruje na Białej liście. Jak wynika z uzasadnienia do nowelizacji wprowadzającej omawiany przepis, celem ustawodawcy było objęcie nią faktorów. Istotą faktoringu jest bowiem finansowanie właśnie poprzez dokonanie zapłaty dostawcy i przejęcie przez faktora wierzytelności z tego wynikającej.
Czy sankcja przewidziana w art. 12 ust. 4i ustawy o CIT powinna mieć zastosowanie do pożyczkodawcy (kredytodawcy) wypłacającego środki z tytułu udzielonego finansowania?
W przywołanej interpretacji z 27.02.2020 r. Dyrektor KIS uznał, że wypłata środków na wskazany przez kredytobiorcę rachunek, mogący nie znajdować się na Białej liście, będzie stanowić zapłatę z tytułu transakcji realizowanej pomiędzy kredytobiorcą a dostawcą (usługodawcą). W związku z tym, że kredytobiorca, po przelaniu środków przez Wnioskodawcę, nie będzie już dokonywać kolejnej płatności za te towary bądź usługi, zdaniem Dyrektora KIS wypłatę środków przez kredytodawcę należy zatem uznać za płatność z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług, do której ma zastosowanie przepis art. 12 ust. 4i ustawy o CIT. Jeżeli więc kredytodawca wypłaci środki na wskazany rachunek dostawcy, który nie widnieje na Białej liście powinien rozpoznać przychód podatkowy z tego tytułu, chyba że złoży do urzędu skarbowego zawiadomienie o takiej płatności.
Wprawdzie faktyczna płatność na rachunek dostawcy dokonywana jest przez kredytodawcę, ale czy sam fakt dokonania płatności do dostawcy jest wystarczający, aby uznać, że podmiot ten powinien być objęty dyspozycją przepisu art. 12 ust. 4i ustawy o CIT tak samo jak faktor? Przede wszystkim bowiem, odmiennie niż w przypadku faktoringu, w świetle przepisów prawa cywilnego, nie dochodzi tu do przeniesienia przez dostawcę na pożyczkodawcę praw do wierzytelności za dostawę towarów lub usług. Ponadto z art. 12 ust. 4i ustawy o CIT wynika, że dotyczy on sytuacji kiedy podmiot trzeci dokonuje płatności do dostawcy na podstawie zobowiązania umownego. Wydaje się, że w przywoływanej interpretacji nie odniesiono się do powyższych aspektów.
Co mówią objaśnienia dot. Białej listy?
Samo Ministerstwo Finansów w wydanych objaśnieniach podatkowych z dnia 20 grudnia 2019 r. dot. Białej listy wskazało na przypadki płatności kiedy zapłata na rachunek spoza niej nie jest sankcjonowana. Wśród takich płatności Ministerstwo wskazało płatności dokonywane przez ubezpieczycieli na rzecz podmiotów trzecich likwidujących szkody. Wskazano bowiem, że taka zapłata stanowi realizację odpowiedzialności odszkodowawczej wobec ubezpieczonych/uposażonych, a nie zapłatę za fakturę. W związku z tym szczególnym charakterem relacji prawnej brak jest konieczności dokonywania takiej płatności przez ubezpieczycieli na rachunek zamieszczony na Białej liście.
Jednak w przypadku innego rodzaju płatności, chociaż wydawać się może, że opierają się one na podobnym schemacie jak płatności ubezpieczycieli do zakładów naprawczych, zapisy objaśnień podatkowych nie zapewniają podatnikom ochrony wynikającej z zastosowania się do ich treści.
Omawiana interpretacja indywidualna z 27.02.2020 r. pokazuje, że każda płatność dokonywana przez podmiot trzeci niebędący nabywcą towarów lub usług powinna być analizowana odrębnie. Na tego rodzaju płatności realizowane w ramach szeroko rozumianego finansowania należy więc zwrócić szczególną uwagę w kontekście stosowania regulacji dotyczących Białej listy i monitorować stanowiska organów podatkowych w tym zakresie
- zaznacza autorka.
Niewątpliwie, jak to bywa w przypadku nowych regulacji, pojawią się w tym zakresie spory z organami, które będą rozstrzygały sądy administracyjne. Na te rozstrzygnięcia przyjdzie nam jednak jeszcze trochę poczekać.
