Wyrok TSUE – przeniesienie własności nieruchomości pomiędzy miastem na prawach powiatu a Skarbem Państwa podlega VAT

Sedno sprawy

W przedmiotowym wyroku TSUE rozważał jaki wpływ na kwestię opodatkowania przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy miastem a Skarbem Państwa ma to, że oba podmioty reprezentowane są przez jeden organ, tj. prezydenta miasta, który z jednej strony działa w imieniu i na rzecz miasta, a z drugiej strony jest reprezentantem Skarbu Państwa w mieście na prawach powiatu jako tzw. statio fisci. Można bowiem argumentować, że w takiej sytuacji nie dojdzie do skutecznej dostawy towarów, gdyż nie dochodzi do przejścia prawa rozporządzania jak właściciel – nieruchomość pozostaje w obrębie tej samej jednostki.

Brak przeniesienia faktycznego władztwa nad rzeczą pozostaje bez znaczenia dla VAT

Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez TSUE, „dla celów art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy VAT wystarczy przeniesienie prawa własności w rozumieniu formalnego tytułu prawnego do danej nieruchomości, aby taką transakcję uznać za podlegającą opodatkowaniu dostawę towarów”. Natomiast przeniesienie prawa własności w tym konkretnym przypadku nie oznacza konieczności przeniesienia w sensie ekonomicznym.

TSUE wskazał również na konieczność opodatkowania dostawy towarów w ramach wywłaszczenia nieruchomości stanowiących własność miasta na prawach powiatu na rzecz Skarbu Państwa, co wynika m.in. z innego zakresu uprawnień właścicielskich, którymi dysponuje prezydent miasta przed i po wywłaszczeniu.

Wpływ wyroku TSUE na orzecznictwo krajowe

Wydaje się, iż powyższy wyrok TSUE będzie miał doniosły wpływ na kwestię tratowania specyficznych transakcji pomiędzy miastem na prawach powiatu a Skarbem Państwa dla celów VAT. Należy się spodziewać, że dotychczasowe sprawy zawisłe przed polskimi sądami administracyjnymi, zgodnie z prounijną wykładnią prawa krajowego, będą rozstrzygane przez pryzmat wyroku TSUE. W związku z tym istnieje wysokie prawdopodobieństwo, iż transakcje polegające na przeniesieniu prawa własności nieruchomości przez miasta na prawach powiatu na rzecz Skarbu Państwa będą stanowiły opodatkowaną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W związku z tym zalecamy dokonanie uważnego przeglądu analogicznych transakcji w jednostkach samorządu terytorialnego mających status miasta na prawach powiatu.