Zyskaj przewagę: Cyfrowa droga do zarządzania stronami trzecimi

Od sześciu lat Deloitte przeprowadza coroczne badanie dotyczące zarządzania ryzykiem stron trzecich (zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwach rozszerzonych). W najnowszej edycji badania wzięła udział rekordowa liczba 1170 uczestników z ponad 30 krajów. Najwięcej respondentów stanowiły osoby odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem stron trzecich, jednak w badaniu udział wzięli również członkowie zarządu i wyższa kadra menadżerska. Respondenci reprezentowali następujące branże: dobra konsumenckie, energetyka i przemysł, usługi finansowe, ochrona zdrowia, sektor publiczny oraz technologie, media i telekomunikacja. W oparciu o wyniki tegorocznego badania Deloitte przygotował raport obrazujący główne trendy i wyzwania stojące przed przedsiębiorstwami rozszerzonymi w obszarze zarządzania ryzykiem.

Tegoroczny raport nosi tytuł „Zyskaj przewagę: Cyfrowa droga do zarządzania stronami trzecimi”. Niniejszy artykuł jest ostatnim z sześcioczęściowego cyklu przybliżającego kluczowe wnioski płynące z badania. W tej części zebrano i przedstawiono prognozy dotyczące rozwoju zarządzania ryzykiem stron trzecich w najbliższych latach.

Każda istotna zmiana na rynku lub kryzys niesie za sobą wyzwania, ale również daje organizacji szansę na dostrzeżenie braków i niedociągnięć w swoich procesach oraz zrozumienie związanego z tym ryzyka. Taka sytuacja pozwala organizacji uświadomić sobie znaczenie skutecznego zarządzania ryzykiem. Spodziewamy się, że podobnie jak światowy kryzys finansowy, kryzys związany z pandemią COVID-19 wzmocni potrzebę inwestycji w zarządzanie ryzykiem.

W oparciu o analizę wyników tegorocznego raportu oraz nasze doświadczenie przygotowaliśmy prognozy dotyczące głównych trendów i wyzwań zarządzania ryzykiem stron trzecich w najbliższym okresie. Przewidujemy, że w kolejnych latach:

Dzięki temu usprawnią swoje bieżące procesy oraz zwiększą swoją gotowość na trudne do przewidzenia wydarzenia w przyszłości. Nie bez znaczenia pozostaje też fakt, że organizacje wdrażające najbardziej innowacyjne rozwiązania posiądą dodatkowo wiedzę i umiejętności, dzięki którym będą mogły wyróżnić się na tle konkurencji.

Już w poprzednich latach obserwowaliśmy, że dzięki inwestycjom w nowe technologie firmy mogły efektywniej zarządzać ryzykiem stron trzecich, zyskując w ten sposób istotną przewagę nad konkurencją. Przewidujemy, że organizacje będą kontynuować intensywny rozwój technologiczny przy wsparciu wiedzy i doświadczenia zewnętrznych doradców.

Zintegrowane platformy będą zapewniać informacje o stronach trzecich w czasie rzeczywistym poprzez monitorowanie i analizowanie danych z różnych źródeł m.in. dotychczasowej wiedzy organizacji, informacji dostarczanych w kwestionariuszach, opinii klientów stron trzecich, a także wiadomości publikowanych w mediach i innych publicznie dostępnych źródłach. Dzięki temu organizacje będą mogły w relatywnie krótkim czasie dostrzegać pojawiające się ryzyko związane ze stronami trzecimi i skutecznie na nie reagować.

Przedsiębiorstwa powinny przyjąć otwarte i kooperacyjne podejście do zarządzania ryzykiem w tym zakresie. Jednocześnie nie powinny jednak zapominać o czynniku ludzkim, który również może znacząco wpłynąć na efektywność wdrażanych działań. W przypadku, gdy zabraknie któregoś z powyższych elementów, transformacja cyfrowa może okazać się o wiele trudniejsza do przeprowadzenia. Globalny Raport Ryzyka Cyfrowego (2019) wskazuje, że aż 36% organizacji doświadczyło znaczących problemów ze względu na niepełne bądź nieskuteczne przeprowadzenie transformacji cyfrowej.

Ten proces będzie napędzany przez szereg czynników: chęć prowadzenia odpowiedzialnego biznesu, aktywizm konsumentów, naciski inwestorów, oczekiwania społeczeństwa oraz wymagania wprowadzane przez organy regulacyjne. Wzrost zainteresowania regulatorów kwestiami dotyczącymi działalności w obszarach środowiska, społecznej odpowiedzialności biznesu i ładu korporacyjnego, który możemy obserwować od wielu lat wymusza na wielu podmiotach obowiązek raportowania danych niefinansowych związanych z kwestiami środowiskowymi (ESG). Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, organizacje będą dążyły do skuteczniejszego i odpowiedzialnego zarządzania stronami trzecimi. Dodatkowo spodziewamy się, że niektóre z zagrożeń uwydatnionych w trakcie trwania pandemii COVID-19 wciąż będą postrzegane jako kwestie priorytetowe dla skutecznego zarządzania ryzykiem stron trzecich, nawet pomimo lepszego przystosowania przedsiębiorstw do ryzyka wynikającego z zagrożeń epidemiologicznych. Przykładowo, organizacje będą zwracały większą uwagę na wdrożone kontrole i mechanizmy, mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych wśród pracowników stron trzecich.

W poprzednim artykule w ramach tego cyklu wskazywaliśmy, że w efekcie nowych zagrożeń wiele przedsiębiorstw zaczęło rozważać ponowne włączenie do własnej struktury organizacyjnej procesów, które dotychczas były realizowane poza nią (insourcing). Analiza odpowiedzi naszych respondentów jednoznacznie wskazuje jednak na fakt, iż znaczna część badanych organizacji preferuje dalsze korzystanie z usług stron trzecich ze względu na mniejsze koszty takiego rozwiązania lub brak odpowiedniej infrastruktury i zasobów do realizacji procesu we własnym zakresie. Część organizacji może jednak zdecydować się na alternatywne rozwiązania, takie jak co-sourcing (realizację zadań przez pracowników organizacji przy wsparciu i kierownictwie zewnętrznych partnerów w roli ekspertów) czy multi-sourcing (realizacja zadania przy wsparciu wielu zewnętrznych dostawców).

Prognozy trendów i wyzwań, opisane powyżej, jasno wskazują na rosnącą potrzebę inwestycji w skuteczne zarządzanie ryzykiem stron trzecich. Zarówno klienci, inwestorzy, regulatorzy jak i sami przedsiębiorcy oczekują, że będzie to zarządzanie wielopłaszczyznowe, dotykające zarówno tematu jakości procesu i ryzyka cyfrowego, ale również kwestii związanych chociażby z ochroną środowiska, społeczną odpowiedzialnością biznesu czy ładem korporacyjnym. Takie holistyczne podejście do tematu będzie wymagało wdrożenia odpowiednich procesów i narzędzi, a często również stworzy potrzebę zasięgnięcia porady i wsparcia ze strony podmiotu dysponującego ekspercką wiedzą w tym zakresie. Bez względu jednak na konieczność zainwestowania czasu i zasobów w stworzenie skutecznego systemu zarządzania ryzykiem stron trzecich, organizacje bez trudu dostrzegają korzyści z niego płynące. Jest on bowiem nie tylko niezbędnym elementem działania każdego przedsiębiorstwa, ale pozwala również znacząco ograniczyć ryzyko i koszty z nim związane, a także zapewnić istotną przewagę nad konkurencją w dynamicznie zmieniających się warunkach rynkowych.