Oddelegowanie pracowników według nowych zasad

Rządowy projekt ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług (dalej „Projekt”), po pierwszym czytaniu w Sejmie został 11 maja 2016 r. zaakceptowany przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny i skierowany do dalszych prac sejmowych. Projekt ma na celu wdrożenie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania Dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniającej rozporządzenia (UE) nr 1024/2012. Państwa członkowskie są zobowiązane do jej wdrożenia do dnia 18 czerwca 2016 roku.

Projekt reguluje m.in. zasady dotyczące delegowania pracowników na terytorium Polski w ramach świadczenia usług, a także precyzuje zadania Państwowej Inspekcji Pracy w tym zakresie oraz zasady współpracy tej instytucji z organami kontroli w innych krajach członkowskich. Zasady wynikające z ustawy będą miały zastosowanie do pracowników oddelegowanych na terytorium Polski przez pracodawców mających siedzibę w państwach Unii Europejskiej, ale również odpowiednio do pracodawców z siedzibą poza Unią Europejską.

Nowe obowiązki dla zagranicznych pracodawców

Projekt wprowadza szereg istotnych obowiązków obciążających zagranicznych pracodawców delegujących pracowników do pracy na terenie Polski, obejmujących m.in. obowiązek:

• zapewnienia pracownikom delegowanym do pracy na terytorium Polski warunków zatrudnienia nie mniej korzystnych niż wynikające z polskich przepisów prawa pracy - dotyczy to takich warunków jak m.in. normy i wymiar czasu pracy oraz okresy odpoczynku dobowego i tygodniowego, wymiar urlopu wypoczynkowego, minimalne wynagrodzenie za pracę, bezpieczeństwo i higiena pracy (katalog warunków zatrudnienia, które zgodnie z projektem należy zapewnić delegowanym pracownikom jest zbliżony do dotychczas obowiązującego na podstawie art. 67², Kodeksu pracy, jednak nie identyczny - Projekt przewiduje pewne zmiany w tym zakresie)
• wyznaczenia osoby przebywającej w okresie oddelegowania na terytorium Polski upoważnionej do pośredniczenia w kontaktach z Państwową Inspekcją Pracy i otrzymywania dokumentów i zawiadomień
• złożenia Państwowej Inspekcji Pracy, najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi, oświadczenia zawierającego szczegółowe informacje niezbędne do przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy, a także zawiadamiania Państwowej Inspekcji Pracy o każdej zmianie niektórych informacji zawartych w tym oświadczeniu w terminie 7 dni roboczych
• przechowywania w okresie oddelegowania na terytorium Polski w postaci papierowej lub elektronicznej wskazanych dokumentów dotyczących pracowników oddelegowanych, m.in. kopii umowy o pracę, dokumentacji dotyczącej czasu pracy, dokumentów dotyczących wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia
• udostępnienia, na wniosek Państwowej Inspekcji Pracy, wskazanych wyżej dokumentów wraz z tłumaczeniem na język polski – obowiązek ten dotyczy zarówno delegowania, jak i okresu 2 lat po zakończenia wykonywania pracy przez pracownika delegowanego na terytorium Polski.

Inną istotną nowością jest, że zgodnie z Projektem pracodawca delegujący pracownika do Polski w celu wykonania prac związanych z robotami budowlanymi / utrzymaniem obiektu budowlanego i podmiot powierzający pracodawcy delegującemu wykonanie takich prac ponosić będą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania pracodawcy delegującego z tytułu zaległego wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych powstałe w trakcie wykonywania prac. Przewidziano jednak możliwość zwolnienia się z takiej odpowiedzialności przez podmiot powierzający wykonanie prac w przypadku dopełnienia pewnych dodatkowych wymogów.

Proponowany termin wejścia w życie ustawy to 18 czerwca 2016 r., co oznacza, iż nowe zasady przewidziane Projektem będą miały zastosowanie do delegowań mających miejsce począwszy od tej daty.

Częściowe zastosowanie ustawy do trwających oddelegowań

Warto jednak zauważyć, iż zgodnie z projektem ustawa znajdzie również częściowo zastosowanie do delegowań pracowników na terytorium Polski trwających w dniu wejścia w życie ustawy, zobowiązując podmioty delegujące do wykonania części wspomnianych wcześniej obowiązków w ciągu trzech pierwszych miesięcy od wejścia ustawy w życie. Dotyczy to przede wszystkim wspomnianych wcześniej obowiązków w zakresie złożenia oświadczenia zawierającego szczegółowe informacje niezbędne do przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy oraz przechowywania określonej dokumentacji dotyczącej pracownika oddelegowanego.

Pracodawcy zagraniczni, w tym w szczególności grupy kapitałowe stosujące w praktyce oddelegowania pracowników do spółek powiązanych w Polsce, powinni odpowiednio przygotować się do zmian, by zapewnić zgodność swej działalności z obowiązkami nałożonymi ustawą. W przeciwnym razie, osoby odpowiedzialne za zaniedbania mogą być narażone na odpowiedzialność wykroczeniową i grzywnę w wysokości od 1.000 do 30.000 zł.

Możliwe zmiany w dalszym toku prac legislacyjnych

Na koniec należy przypomnieć, iż Projekt jest w trakcie ścieżki legislacyjnej w parlamencie, a więc ostateczny kształt regulacji może ulec pewnym zmianom. Dodatkowo Komisja Europejska planuje zmiany w unijnej dyrektywie dotyczącej pracowników delegowanych do krajów UE w ramach świadczenia usług, zgodnie z którymi mają zostać ustalone dodatkowe minima dotyczące wynagradzania pracowników delegowanych. Zmiany te zostały negatywnie zaopiniowane przez polski Senat oraz kilka innych państw unijnych, ale jeśli wejdą w życie, wówczas w przyszłości polskie przepisy w tym zakresie mogą również ulec dalszemu zaostrzeniu.

Niezależnie od powyższego, ponieważ treść Projektu jest odzwierciedleniem treści Dyrektywy 2014/67/UE oraz Dyrektywy 96/71/WE w ich obecnie obowiązującym kształcie, nie spodziewamy się znaczących zmian w tym zakresie, co oznacza, że opisane wyżej obowiązki zagranicznych pracodawców delegujących pracowników na terytorium Polski powinny stać się wiążące już od 18 czerwca 2016. Będziemy Państwa informować o wszelkich potencjalnych zmianach w tym zakresie.