30 września - istotna data dla każdego pracodawcy, podsumowanie tematów HR’owych na wrzesień

Urlop wypoczynkowy

Jeśli pracownik nie wykorzysta swojego urlopu wypoczynkowego w roku, za który ten urlop przysługuje (bez względu na to czy tworzy plan urlopów czy też nie), powinien wykorzystać go maksymalnie do 30 września kolejnego roku. Brzmienie art. 168 k.p. „(…) należy pracownikowi udzielić (…)” jednoznacznie wskazuje, że to na pracodawcy ciąży obowiązek wykonania tego przepisu. Pracodawca ma prawo jednostronnie narzucić pracownikowi obowiązek wykorzystania urlopu i wskazać jego termin. Jeśli pracodawca nie spełni tego obowiązku, narusza kodeks pracy, za co grozi kara grzywny od 1000 do 30 000 zł.

Pracownik ma obowiązek na ten urlop się udać. Jeśli tego nie zrobi, pracodawca ma prawo nałożyć na niego karę porządkową, z uwagi na nieprzestrzeganie przez zatrudnionego ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy.

W praktyce spełnieniem tego obowiązku będzie sytuacja, gdy urlop rozpocznie się ostatniego dnia września i będzie trwał w październiku.
W sytuacji skrajnej, gdy urlop nie zostanie do 30 września udzielony, nie dochodzi do sytuacji „przepadku” prawa do tego urlopu. Do urlopu wypoczynkowego stosuje się bowiem trzyletni termin przedawnienia na podstawie art. 291 § 1 k.p.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Pracodawcy obowiązani do tworzenia funduszu tj.:

• zatrudniający na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty
• zatrudniający pomiędzy 20 a 50 pracownikami w przeliczeniu na pełne etaty, którzy tworzą fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej,

dokonują przelewów na wyodrębnione konto funduszu w dwóch terminach. Do 31 maja każdego roku dokonują przelewu na konto w wysokości stanowiącej 75% równowartości odpisów podstawowych a do 30 września pozostałe 25%.

Nieprzekazanie tych środków może powodować po stronie pracodawcy odpowiedzialność za wykroczenie związane z niewykonaniem przepisów ustawy na podstawie art. 12a Ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Inspektor pracy może wystąpić do sądu z wnioskiem o ukaranie osoby odpowiedzialnej za nieprzekazanie środków na konto funduszu. W praktyce najczęściej inspektor stosuje wystąpienie pokontrolne obejmujące obowiązek usunięcia nieprawidłowości tj. przelania odpowiedniej kwoty na konto funduszu.

Wskazujemy, że w Spółkach w których funkcjonują związki zawodowe teoretycznie istnieje ryzyko wystąpienia przez taką organizację z powództwem o przekazanie tych środków na konto funduszu.

Czas pracy kierowców zawodowych

W tym roku 30 września jest również ważną datą dla pracodawców zatrudniających kierowców zawodowych. Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Infrastruktury z dnia 10 sierpnia 2022 r. w sprawie tymczasowych odstępstw od stosowania przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, przerw i okresów odpoczynku kierowców do 30 września 2022 r. na terytorium Polski normy czasu prowadzenia pojazdów i okresów odpoczynku dla kierowców zawodowych (wykonujących krajowe i międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy) są wydłużone.

Nowe, tymczasowe normy są następujące:

• Maksymalny dopuszczalny dzienny czas prowadzenia pojazdu to 11 godzin (dotychczas 9 godzin)
• Maksymalny dopuszczalny tygodniowy czas prowadzenia pojazdu to 60 godzin (dotychczas 56 godzin)
• Maksymalny dopuszczalny dwutygodniowy czas prowadzenia pojazdu to 96 godzin (dotychczas 90 godzin)
• Maksymalny czas prowadzenia pojazdu, po którym wymagana jest przerwa trwająca 45 min to 5,5 godziny (dotychczas 4,5 godziny)

Dodatkowo, kierowca może spędzić regularny tygodniowy okres odpoczynku w pojeździe, o ile znajduje się on na postoju i ma odpowiednie miejsce do spania. Ma obowiązek zrobić odpowiednie odręczne adnotacje na odwrocie wykresówki tachografu analogowego albo wydruku z tachografu cyfrowego.