MiCA – nowe zasady prowadzenia działalności w zakresie kryptoaktywów

Działalność związana z emisją kryptoaktywów oraz ich obrotem co do zasady była do tej pory działalnością nieregulowaną. Pewne obowiązki dla określonych podmiotów działających w tym sektorze wynikały przede wszystkim z przepisów dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. MiCA (czyli rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rynków kryptoaktywów i zmieniającego dyrektywę (UE) 2019/1937) jest zatem pierwszym aktem, którego celem jest kompleksowe uregulowanie zasad prowadzenia działalności w zakresie kryptoaktywów.

W ramach MiCA zdecydowano się w szczególności na wprowadzenie wielu nowych definicji, w tym neutralnej pod względem technologicznym definicji kryptoaktywów. Co dodatkowo istotne, w ramach rozporządzenia zostały wyodrębnione trzy podstawowe kategorie kryptoaktywów, tj.

a. tokeny powiązane z aktywami,

b. tokeny będące pieniądzem elektronicznym, oraz

c. kryptoaktywa inne niż wskazane w lit. a-b powyżej.

Należy mieć przy tym na uwadze, że MiCA co do zasady nie znajdzie zastosowania, do takich kryptoaktywów, które podlegają już istniejącym przepisom dotyczącym usług finansowych (takich jak MiFID).

MiCA ma zapewnić również większą ochronę inwestorów. Kluczowe regulacje dla dostawców usług w zakresie kryptoaktywów (crypto-asset service providers, CASPs) obejmują w tym zakresie m.in. przejrzystość, ujawnianie, i nadzór nad transakcjami. Dzięki nowym zasadom konsumenci będą lepiej poinformowani o ryzyku, kosztach i opłatach związanych z działalnością CASPs, w tym poprzez wprowadzenia obowiązku dokonania przez CASPs oceny, czy oferowane usługi w zakresie kryptoaktywów lub kryptoaktywa są odpowiednie dla ich klientów, biorąc pod uwagę ich doświadczenie, wiedzę, cele i zdolność do ponoszenia strat. Powyższa ocena „odpowiedniości” powinna być również przedstawiona klientowi w formie raportu.

Na poziom bezpieczeństwa znacząco ma wpłynąć również konieczność uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności jako CASP w danym państwie członkowskim. Organy krajowe powinny być zobowiązane do wydawania zezwoleń co do zasady w terminie trzech miesięcy. W przypadku największych CASP właściwe organy nadzoru powinny dodatkowo regularnie przekazywać odpowiednie informacje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA).

16 maja 2023 roku MiCA została przyjęta przez Radę Unii Europejskiej i obecnie oczekuje na oficjalną publikację w Dzienniku Urzędowym UE. Nowe przepisy będą obowiązywać stopniowo – część po 12 miesiącach od ich opublikowania, część po 18 miesiącach. Należy także mieć na uwadze, że MiCA wymaga doprecyzowania w formie aktów delegowanych, nad którymi prace będą się aktywnie toczyć w najbliższych miesiącach. Z uwagi na specyfikę rynku kryptoaktywów, jaki reguluje MiCA, a także obszerność regulacji, czasu na dostosowanie się do przepisów nie jest dużo.