Raport: Getting ready for the GenAI journey? – korzyści oraz wyzwania według dyrektorów finansowych

Raport CE CFO Survey — Getting ready for the GenAI journey? jest trzecim suplementem publikowanym w ramach 16. edycji badania Deloitte Central Europe CFO Survey 2024. Zawiera on analizę opinii około 500 dyrektorów finansowych reprezentujących organizacje działające na 15 rynkach Europy Środkowej, w tym 84 z Polski, na temat kluczowych korzyści i wyzwań związanych ze wdrażaniem generatywnej AI.

Wraz z popularyzacją narzędzi bazujących na generatywnej sztucznej inteligencji, rośnie świadomość znaczenia tej technologii dla działalności przedsiębiorstw. W Polsce już 83 proc. badanych CFO dostrzega znaczenie AI w kontekście strategii biznesowej, co obok Rumunii jest najwyższym wynikiem w regionie. Blisko co trzecia badana firma w Polsce ma już pierwsze doświadczenia z generatywną AI. Co ciekawe, nasi południowi sąsiedzi wydają się być najbardziej zaawansowani w adopcji nowej technologii w Europie Środkowo-Wschodniej 20 proc. słowackich i czeskich CFO wskazało, że w ich firmach wdrażanie nowych rozwiązań AI już stało się częścią strategii biznesowej w porównaniu do 8 proc. w Polsce. Co czwarta środkowo - europejska firma jest na etapie pozyskiwania wiedzy o AI, co jest tendencją widoczną także na naszym rynku. Polscy CFO w porównaniu do zarządzających na innych rynkach częściej wskazywali (40 proc.), że jest dla nich zbyt wcześnie, żeby mówić, jak widzą wykorzystanie AI w swoich organizacjach. Jednocześnie jednak jedynie 1 proc. ankietowanych z Polski wskazało, że ograniczają się do obserwowania działań konkurencji w zakresie implementacji AI.

Wdrożenie generatywnej AI w działalność firmy to proces wymagający odpowiedniego planowania. Implementacja nowej technologii powinna uwzględniać nie tylko aspekty finansowe, ale także kompetencje niezbędne w całym procesie oraz kluczowe kwestie regulacyjne. W dobie postępującej digitalizacji firmy dążące do zajęcia pozycji liderów i w swoich sektorach muszą zaadaptować narzędzia bazujące na sztucznej inteligencji. W najbliższej przyszłości to zdolność do wykorzystywania nowych technologii, jak i otwartość kadry pracowniczej na zmiany może decydować o tym, czy dany podmiot uzyska przewagę konkurencyjną w coraz dynamiczniej zmieniającym się świecie

– mówi Jan Michalski, partner, lider Gen AI CE, Deloitte.

Perspektywa braku stabilności warunków ekonomicznych w trakcie najbliższych 12 miesięcy skłania dyrektorów finansowych do poszukiwania w pierwszej kolejności narzędzi umożliwiających poprawę sytuacji finansowej ich organizacji.

Bez względu na wielkość analizowanego przez nas przedsiębiorstwa, okazuje się, że ograniczenie kosztów biznesowych jest najważniejszą korzyścią, której oczekują CFO od wdrożenia technologii AI. Wśród polskich badanych drugim najistotniejszym aspektem jest poprawa precyzji prognozowania. Natomiast kwestią o największym znaczeniu dla europejskich dyrektorów finansowych zatrudnionych w spółkach giełdowych jest lepsza obsługa klienta

– mówi Robert Nowak, partner w dziale Doradztwa Podatkowego, lider programu CFO, Deloitte.

Dla połowy ankietowanych w Polsce i w regionie generatywna AI ma stanowić sposób na redukcję kosztów. Drugą z oczekiwanych przez nich korzyści jest poprawa dokładności modeli i prognoz, co może pomóc w szybszym reagowaniu na zmiany w otoczeniu biznesowym Aktualnie jedynie co trzeci respondent wskazuje na korzyści w zakresie tworzenia nowych produktów i usług. Przewiduje się jednak, że w dłuższej perspektywie główną wartością z zastosowania generatywnej sztucznej inteligencji ma być właśnie zdolność do tworzenia innowacji i transformacji przedsiębiorstwa. Polscy respondenci w mniejszym stopniu widzą obecnie możliwość wykorzystania nowej technologii w obsłudze klienta (17 proc. w porównaniu do 34 proc. średnio dla regionu). Jednak w odróżnieniu od innych rynków polscy CFO jako jedną z głównych zalet generatywnej AI wymieniają możliwość zwiększenia skali swojej działalności (36 proc. vs. średnio 22 proc. dla pozostałych krajów).

Obecne spojrzenie na generatywną AI w znacznym stopniu determinowane jest przez wysokie koszty funkcjonowania przedsiębiorstw, z którymi firmy zmagają się od dłuższego czasu. W dalszej perspektywie kluczowe jest jednak odejście od postrzegania sztucznej inteligencji jako kolejnego rozwiązania technologicznego na rzecz czynnika, który transformuje działalność przedsiębiorstwa, analogicznie jak kiedyś Internet stworzył nowe możliwości w postaci e-commerce. Oznacza to, że organizacje powinny dokonać analizy swoich procesów i wypracować nowe metody działania, tak aby zapewnić sobie przewagę konkurencyjną z wykorzystania generatywnej AI, jednocześnie skutecznie zarządzając ryzykami

– podkreśla Piotr Mechliński, partner associate, Risk Analytics & AI, Deloitte.

Zapewnienie zgodności ze zmieniającymi się regulacjami prawnymi od dłuższego czasu stanowi wyzwanie dla polskich przedsiębiorstw. Zjawisko to znajduje swoje odzwierciedlenie również przy okazji implementacji rozwiązań technologicznych takich jak AI. Poza polskim porządkiem prawnym istnieje niezwykle szereg przepisów unijnych regulujących obszary technologiczne, takich np. jak przyjęte niedawno rozporządzenie ws. sztucznej inteligencji. Jednak dobrze przygotowane i prawidłowo przeprowadzone procesy implementacji generatywnej sztucznej inteligencji –uwzględniające kwestie regulacyjne, prawne, etyczne, a także wymogi w zakresie cyberbezpieczeństwa - mogą zapewnić zwrot z inwestycji przy ograniczeniu ryzyk wiążących się z korzystaniem z tych przełomowych technologii

- mówi Mateusz Ordyk, radca prawny, partner w Deloitte Legal.