Jak prawidłowo opodatkować urządzenia przesyłowe?

Analizy

Jak prawidłowo opodatkować urządzenia przesyłowe?

Czy urządzenia przesyłowe należy opodatkować jako budowle, czy stanowią one przykład urządzeń technicznych niepodlegających opodatkowaniu?

Ekspres RET 1/2023 |26 stycznia 2023 r.

W orzecznictwie często pojawia się kwestia dotycząca prawidłowego opodatkowania stacji redukcyjnych i pomiarowych gazu oraz podobnych urządzeń jak np. transformatory – czy należy opodatkować je jako budowle, czy stanowią one przykład urządzeń technicznych niepodlegających opodatkowaniu.

Przypomnijmy, iż 10 października 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów wydał uchwałę (sygn. III FPS 2/22) dotyczącą prawnopodatkowej kwalifikacji stacji, punktów redukcyjnych, redukcyjno-pomiarowych i pomiarowych w stanie prawnym obowiązującym przed 28 czerwca 2015 r. O uchwale i jej ustnym uzasadnianiu pisaliśmy tuż po jej wydaniu w jednym z poprzednich wydań ekspresu RET [link].

W ostatnim czasie pojawiło się pisemne uzasadnienie przedmiotowej uchwały, które może mieć znaczący wpływ na opodatkowanie stacji oraz punktów redukcyjno-pomiarowych gazu, a potencjalnie również innych urządzeń przesyłowych (np. transformatorów). Sądy administracyjne rozstrzygając sprawy dotyczące opodatkowania sieci technicznych, stacji transformatorowych oraz podobnych urządzeń już odwołują się do przedmiotowej uchwały NSA.

 

Związek techniczno-użytkowy służący realizacji określonego celu gospodarczego

NSA w uchwale z 10 października 2022 r. (sygn. III FPS 2/22) podkreślił, iż dla kwalifikacji stacji redukcyjnych, pomiarowych oraz redukcyjno-pomiarowych jako budowli decydujące znaczenie ma związek z gazociągiem, tj. czy stacje stanowią wraz z gazociągiem (obiektem liniowym) jeden zespół, jedną całość techniczno-użytkową, zdolną do realizacji określonego celu gospodarczego. NSA wskazał, że znaczenie ma element funkcjonalny, a w razie trudności z ustaleniem powyższego pomocna może być opinia biegłego.

Powyższe najpewniej będzie odnosiło się także podobnych urządzeń takich jak stacje transformatorowe czy urządzenia elektroenergetyczne, w przypadku których decydujące znaczenie dla ich kwalifikacji podatkowej będzie miał związek z budowlą (obiektem liniowym). Warto tutaj podkreślić, że w praktyce organy podatkowe zapewne będą wskazywać na związek zarówno techniczny, jak i użytkowy, podkreślając, iż obiekt liniowy wraz z urządzeniami technicznymi stanowi zespół techniczny zdolny do pełnienia funkcji gospodarczych. W przypadku wykazania takich przesłanek, urządzenia te mogą być zakwalifikowane jako budowle opodatkowane podatkiem od nieruchomości.

Przedmiotowa uchwała, jak zostało wyraźnie podkreślone przez NSA, dotyczy stanu prawnego przed 28 czerwca 2015 r. W ocenie NSA o kwalifikacji punktu redukcyjnego jako budowli przesądził art. 3 pkt 3 w związku z pkt 1 lit. b) Prawa budowlanego. Do 28 czerwca 2015 r. opodatkowana była budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami. NSA podkreślił, iż stacje redukcyjne oraz pomiarowe stanowią właśnie te „urządzenia” wskazane w przepisie. Obecnie opodatkowaniu podlega budowla wraz z instalacjami zapewaniającymi możliwość użytkowania budowli zgodnie z jej przeznaczeniem. Pomimo że z definicji budowli zostały usunięte „urządzenia” to istnieje wysokie ryzyko, iż organy podatkowe będą powoływać się na przedmiotową uchwałę NSA także w obecnym stanie prawnym, celem opodatkowania stacji redukcyjnych, transformatorowych, rozdzielni i innych obiektów o znacznej wartości wskazując na cel/funkcje gospodarcze i stanowienie zespołu technicznego. Należy jednocześnie wskazać, że przeciwko takiemu rozumowaniu przemawia szereg argumentów, w szczególności usunięcie „urządzeń” z definicji obiektu budowlanego w Prawie budowlanym, w naszym przekonaniu, wskazuje na to, że nie powinny być one traktowane jako element opodatkowanych budowli.

NSA w uchwale nie rozstrzygał, czy stacje redukcyjne, pomiarowe stanowią urządzenia techniczne, które mogą być kwalifikowane jako urządzenia budowlane. W ocenie NSA wykraczało to poza zakres zadanego pytania prawnego, niemniej jednak NSA odwołał się szerzej do rozumienia definicji urządzenia budowlanego i kwalifikacji obiektów jako urządzeń budowlanych. Wymaga podkreślenia, iż definicja urządzeń budowlanych obecnie ma takie samo brzmienie jak przed 28 czerwca 2015 r. W konsekwencji organy podatkowe, w szczególności w obecnym stanie prawnym, mogą próbować kwalifikować urządzenia takie jak stacje pomiarowe czy transformatory jako urządzenia budowlane, co miałoby uzasadniać ich opodatkowanie. Brak jednoznacznego rozstrzygnięcia przez NSA możliwości kwalifikacji takich obiektów jako urządzeń budowlanych z pewnością będzie prowadziło do licznych sporów między podatnikami i organami podatkowymi.

 

Jak uchwała wpływa na orzecznictwo?

Wskazujemy także, iż na wydaną uchwalę powołuje się już orzecznictwo. WSA w Rzeszowie w nieprawomocnym wyroku z 27 października 2022 r. (sygn. I SA/Rz 406/22) powoływał się na wspomnianą uchwałę uzasadniając opodatkowanie urządzeń połączonych z sieciami i służących do dostarczania gazów technicznych potrzebnych przy prowadzeniu procesu produkcji. WSA podkreślił, iż urządzenia takie stanowią część sieci technicznych (obiektów liniowych), a zatem podlegają opodatkowaniu. Co istotne w przytoczonym wyroku, urządzenia te (jak również instalacje, rurociągi, przewody, sieci) znajdowały się wewnątrz budynku. Stanowisko to może budzić poważne wątpliwości, ponieważ jak się wydaje urządzenia tego typu zapewniają prawidłowe funkcjonowanie budynku produkcyjnego czy też maszyn w nim zlokalizowanych, a nie sieci.

WSA w Białymstoku w wyroku z 30 września 2022 r. (sygn. I SA/Bk 287/22) także odwołał się do uchwały NSA wskazując, iż znajdzie ona zastosowanie również w przypadku urządzeń takich jak transformatory i obiekty liniowe w postaci sieci elektroenergetycznych. W ocenie WSA uznanie stacji transformatorowych za całość techniczno-użytkową z siecią elektroenergetyczną będzie przesądzało o ich opodatkowaniu w stanie prawnym obowiązującym do 28 czerwca 2015 r. Warto przy tym zauważyć, że zgodnie z uchwałą III FPS 2/22 dla uznania transformatora za element sieci niezbędne wydaje się wykazanie, że jest on niezbędny dla jej funkcjonowania. Przesłanka ta nie musi dotyczyć wszystkich transformatorów, np. takich które zapewniają funkcjonowanie budynków czy maszyn.

Mając powyższe na względzie, przedmiotowa uchwała NSA może być przyczyną obaw dla podatników. Wpływ uchwały na orzecznictwo sądowe wydaje się być na razie niekorzystny dla podatników. Kluczowe w tym zakresie może być dokonanie wykładni przedmiotowej uchwały przez NSA przy okazji rozstrzygania spraw podatników. Należy także pamiętać, iż w przypadku ewentualnych sporów podatkowych ważna jest trafna i profesjonalna argumentacja odwołująca się do konkretnego, indywidualnego przypadku, mogąca wpłynąć na stanowisko sądów i skutkująca brakiem opodatkowania urządzeń technicznych.

MyRET

Narzędzie Deloitte służące do automatyzacji procesu rozliczeń podatku od nieruchomości

Subskrybuj "Ekspres RET"

Subskrybuj na e-mail powiadomienia o nowych wydaniach tego biuletynu.

Czy ta strona była pomocna?