Definicja budowli – niepewność co do kierunku zmian

Orzecznictwo nie wyjaśnia wątpliwości podatników podatku od nieruchomości

Źródłem wątpliwości jest powiązanie regulacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie definicji budynku i budowli z przepisami prawa budowlanego, które z kolei zostały napisane z myślą o regulowaniu stosunków poszczególnych uczestników procesu budowlanego i nie są dostosowane do specyfiki prawa podatkowego. Na niedoskonałość obowiązującej definicji budowli wskazał m.in. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 13 września 2011 r. (sygn. akt P 33/09).

Nieprecyzyjność przepisów przekłada się na niezliczone spory podatkowe, których finał nierzadko kończy się dopiero przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Co znamienne, bardzo duża liczba wydanych orzeczeń w zakresie podatku od nieruchomości nie przełożyła się na stworzenie dobrej praktyki stosowania przepisów regulujących podatek od nieruchomości. Wręcz przeciwnie, często sprzeczne ze sobą orzeczenia sądów administracyjnych, mogą wręcz pogłębiać stan niepewności, co do właściwej kwalifikacji majątku dla potrzeb podatku od nieruchomości. Z perspektywy ostatniej dekady, trudno zatem uznać, że orzecznictwo uporało się z zadaniem wyjaśnienia wątpliwości interpretacyjnych w zakresie podatku od nieruchomości. W szczególności, wydawane w ostatnim czasie wyroki nakazujące opodatkowanie podatkiem od nieruchomości jako budowle obiektów zlokalizowanych wewnątrz budynków (np. sygn. SA/Kr 61/16, pisaliśmy o tym w poprzednim numerze Ekspresu RET) mogą wręcz świadczyć o tym, że dyskusja wokół definicji budowli, po kilkunastu latach wysiłków podejmowanych przez ekspertów, organy podatkowe a także sądy administracyjne, wraca do punktu wyjścia.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na problem  

Wobec przedstawionego powyżej problemu w ministerstwie finansów powraca pomysł dokonania gruntownej zmiany przepisów z zakresie definicji budynku i budowli dla potrzeb rozliczeń z tytułu podatku od nieruchomości. Najbardziej zaawansowane prace toczyły się podczas przygotowań do nowelizacji przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która weszła w życie z początkiem 2016 roku. Niemniej jednak wobec krytyki jaka spadła na projekt zmiany definicji budowli w trakcie konsultacji społecznych, ministerstwo finansów na jakiś czas wycofało się z tego pomysłu.

Do tematu powrócił ostatnio Rzecznik Praw Obywatelskich, który w swoim wystąpieniu z 14 marca 2016 r. (sygn. V.511.185.2014) podkreślił konieczność podjęcia zdecydowanych działań w celu opracowania nowej, precyzyjnej definicji budowli dla potrzeb opodatkowania podatkiem od nieruchomości oraz zwrócił się do Ministra Finansów z prośbą o przekazanie informacji na temat aktualnego stanu prac legislacyjnych. W wystąpieniu RPO wskazał na potencjalne sposoby zmiany definicji budowli, które można streścić w następujący sposób:

• doprecyzowanie obecnej definicji budowli (zachowanie odwołania do Prawa budowlanego) oraz wskazanie listy określonych nr KŚT opodatkowanych jako budowli,
• doprecyzowanie obecnej definicji budowli (zlikwidowanie odwołania do Prawa budowlanego) oraz wskazanie listy określonych nr KŚT opodatkowanych jako budowli,
• zlikwidowanie definicji budowli w ustawie podatkowej i opodatkowanie majątku przedsiębiorcy, stanowiącego określone środki trwałe,
• stworzenie w ustawie podatkowej autonomicznej, zamkniętej definicji pojęcia budowla bez tworzenia listy określonych nr KŚT opodatkowanych jako budowli.

W odpowiedzi z 29 marca 2016 r. na wystąpienie RPO (nr PL-LS.844.27.2016) przedstawiciel Ministra Finansów poinformował, iż prowadzone są prace, głównie skupione nad zmianą definicji budowli. Ministerstwo jednocześnie na ten moment nie zdradza kierunku oraz przewidywanego terminu planowanych zmian.

Zmiana definicji budowli?

Jako Zespół ds. Podatku od Nieruchomości na bieżąco monitorujemy stan prac ministerialnych w zakresie zmiany definicji budowli. Bierzemy również udział w dyskusjach ekspertów, które jak pokazuje praktyka mogą zostać uwzględnione przez ustawodawcę i pomóc w wypracowaniu optymalnego modelu zmian.

Jak się wydaje zmiana definicji budowli jest nieuchronna, dlatego niezwykle ważne jest by jak najwcześniej przygotować się do jej wprowadzenia. Przedsiębiorcy, którzy z wyprzedzeniem przeprowadzą kompleksowy proces przejścia na nowy model rozliczeń z tytułu podatku od nieruchomości będą w stanie uniknąć błędów powodujących zawyżanie wysokości zobowiązania podatkowego oraz wyeliminują ewentualne ryzyka w tym zakresie. Zespół Deloitte ds. Podatku od Nieruchomości jest gotowy wesprzeć Państwa w przygotowaniu do zbliżających się zmian.