Podatek od nieruchomości - niekorzystne tendencje

Obowiązujący w Polsce system opodatkowania majątku jest tematem stałej dyskusji pomiędzy podatnikami, organami podatkowymi a władzą ustawodawczą. Głównym czynnikiem stojącym za takim stanem rzeczy są nieczytelne i niedostosowane do zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej przepisy regulujące m.in. podatek od nieruchomości. Co więcej, coraz częściej zdarza się, że wątpliwości, co do tego, jak je interpretować są rozstrzygane przez organy podatkowe i sądy administracyjne niekorzystnie dla podatników.

Niekorzystne dla podatników tendencje w orzecznictwie

Wobec niedostatków wynikających z niejasności obowiązujących przepisów, kluczowego znaczenia dla interpretacji przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nabrało orzecznictwo sądów administracyjnych. Niestety w ostatnich miesiącach wydanych zostało szereg wyroków, które mogą mieć wpływ na ukształtowanie się niekorzystnej dla przedsiębiorców linii orzeczniczej.

W wydawanych przez sądy administracyjne wyrokach pojawia się również niemającą oparcia w przepisach koncepcja wpływu funkcji obiektu budowlanego na jego klasyfikację do kategorii budynków lub budowli dla potrzeb rozliczeń z tytułu podatku od nieruchomości. Mimo, iż przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jednoznacznie uzależniają uznanie obiektu budowlanego za budynek od jego cech konstrukcyjnych (posiadanie fundamentu, ścian oraz dachu), w wybranych wyrokach pojawiają się twierdzenia jakoby budynek wypełniony urządzeniami stanowił budowlę. Ponieważ taka klasyfikacja niektórych budynków może spowodować wielokrotny wzrost obciążenia podatkowego, niezbędne jest dokonanie szczegółowej weryfikacji posiadanego majątku i przygotowanie dokumentacji pozwalającej na ograniczenie ryzyka.

Groźne zmiany w przepisach regulujących podatek od nieruchomości

Mimo powracających postulatów znaczącej przebudowy systemu podatku od nieruchomości, jak do tej pory nie przeprowadzono gruntownych zmian, które pozwoliłyby podatnikom lepiej przewidywać konsekwencje podatkowe związane z posiadanym majątkiem. Co więcej, zmiany w podatku od nieruchomości, które weszły w życie w ostatnim czasie (głównie od 1 stycznia 2016 roku) niosą z reguły rozwiązania mniej korzystne niż dotychczas i mogą być źródłem kolejnych problemów interpretacyjnych.

Od 1 stycznia 2016 roku znacznemu zawężeniu uległ na przykład zakres stosowania obniżonej stawki podatku dla przedmiotów opodatkowania pozostających w złym stanie technicznym. Szczególnie boleśnie wprowadzoną zmianę odczuli właściciele gruntów, których stan techniczny (np. skażenie gruntu lub jego specyficzne ukształtowanie) nie pozwalały na prowadzenie na nim działalności gospodarczej – od początku roku podatnicy muszą płacić od gruntów w złym stanie technicznym podatek według maksymalnej stawki, z uwagi na fakt iż nowe przepisy wyłączyły możliwość stosowania kryterium stanu technicznego do gruntów. Co prawda znowelizowane przepisy zachowały możliwość zastosowania obniżonej stawki podatku dla budynków (lub wyłączenia z opodatkowania budowli) w złym stanie technicznym, jednak została ona ograniczona do obiektów w stosunku do których wydano decyzję o nakazie rozbiórki. Tym samym budynki nienadające się do wykorzystania w działalności gospodarczej, dla których decyzji takiej nie wydano, jak również budowle dla których przepisy prawa budowlanego nie przewidują w ogóle możliwości wydania decyzji o nakazie rozbiórki, podlegają obecnie opodatkowaniu według maksymalnej stawki. Podatnicy oraz doradcy podatkowi są zatem obecnie zmuszeni do poszukiwania nowych możliwości na obniżenie podatku od gruntów, budynków i budowli które nie są i nie mogą być wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Po przeprowadzonej przez nas pogłębionej analizie tego tematu opracowaliśmy rozwiązanie, które skutecznie rozwiązuje ten problem w praktyce.

Potencjalny wpływ zmian w prawie budowlanym na rozliczenia z tytułu podatku od nieruchomości

Co więcej, w czerwcu 2015 roku zmianie uległy również przepisy Prawa budowlanego (do którego odwołują się przepisy podatkowe) w zakresie mogącym mieć negatywny wpływ na rozliczenia podatników podatku od nieruchomości. Nowa definicja obiektu budowlanego (wpływająca na zakres rozumienia pojęcia budynku dla potrzeb rozliczeń podatkowych) była od początku przedmiotem dyskusji ekspertów, którzy przestrzegali przed ryzykiem jej nieobliczalnych konsekwencji dla systemu podatkowego. Potencjalnie bowiem skutkiem tej nowelizacji może być opodatkowanie podatkiem od nieruchomości instalacji i urządzeń zlokalizowanych wewnątrz budynków. Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację podkreślił co prawda, że zmiana w Prawie budowlanym nie powinna mieć jakiegokolwiek wpływu na rozliczenia podatkowe posiadaczy nieruchomości. Niestety jednak po prawie roku od wprowadzenia zmian obserwujemy bardzo niebezpieczne dla podatników tendencje w podejściu organów podatkowych. Koncepcja opodatkowania obiektów wewnątrzbudynkowych, jakkolwiek niezgodna naszym zdaniem z obowiązującymi przepisami, nabiera popularności wśród wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. W celu ograniczenia ryzyka drastycznego wzrostu podatku od nieruchomości podatnicy zmuszeni są do podejmowania działań prewencyjnych poprzez przygotowanie odpowiedniej dokumentacji prawno-podatkowej, zabezpieczającej ich na wypadek sporu z organem podatkowym. Nasz Zespół ds. Podatku od Nieruchomości wspiera klientów w tym zakresie.