Przywrócenie sankcji VAT oraz inne zmiany już od 1 stycznia 2017 r.

Zmiany w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia oraz mechanizmu odpowiedzialności solidarnej nabywcy

Wśród proponowanych rozwiązań przewidziane zostało m.in. rozszerzenie katalogu towarów i usług objętych mechanizmem odwróconego obciążenia o procesory (ponad limit kwotowy 20 tys. zł), określone towary z kategorii złota i srebra, a także różnego rodzaju usługi budowlane (sprecyzowane w załączniku nr 14 do ustawy) oraz katalogu towarów objętych mechanizmem odpowiedzialności solidarnej nabywcy o dyski HDD oraz dyski SSD i folię typu stretch. Projekt zakłada także zaostrzenie warunków zwolnienia nabywcy z odpowiedzialności solidarnej oraz wprowadzenie dodatkowych wymogów, które musi spełnić sprzedawca, aby mógł złożyć kaucję gwarancyjną np. wymóg upoważnienia banku mającego siedzibę na terytorium kraju, prowadzącego rachunek wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, na który dokonywana jest zapłata z tytułu dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 13, do przekazywania organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej informacji o wszystkich transakcjach dokonywanych na tym rachunku.

Zmiany w zakresie rejestrowania podatników VAT

Zgodnie z treścią projektowanych przepisów, naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł odmówić rejestracji podmiotu jako podatnika VAT, w przypadku, gdy okaże się, że dane wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym nie są prawdziwe, podmiot nie istnieje lub gdy mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim. Projekt nowelizacji precyzuje także przesłanki warunkujące wykreślenie podatnika z rejestru (np. w przypadku, w którym podatnik ten składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, w których nie wykazał sprzedaży oraz zakupów z kwotami podatku do odliczenia, chyba, że wynika to ze specyfiki prowadzonej przez niego działalności gospodarczej). Ponadto przewiduje się wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej pełnomocnika (ograniczonej do 500 tys. zł) za zaległości podatkowe podatnika reprezentowanego przez tego pełnomocnika, powstałe w związku z uczestnictwem podatnika w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej, z tytułu czynności wykonywanych w ciągu 6 miesięcy od dnia jego zarejestrowania.

Likwidacja rozliczeń za okresy kwartalne oraz wprowadzenie obowiązku składania deklaracji oraz informacji podsumowujących w formie elektronicznej

Postuluje się zlikwidowanie rozliczeń za okresy kwartalne dla podatników innych niż mali podatnicy (począwszy od rozliczenia za pierwszy okres rozliczeniowy 2017 r.) oraz wprowadzenie od 1 stycznia 2018 r. powszechnego obowiązku składania przez podatników deklaracji w formie elektronicznej. W drodze wyjątku, do składania deklaracji w tej formie poczynając od 1 stycznia 2017 r. mają być obowiązani m.in. podatnicy VAT UE, a także podatnicy, którzy dokonują „krajowych” dostaw lub nabyć w systemie odwróconego obciążenia. Elektronizacja planowana jest także w stosunku do informacji podsumowujących. 

Przywrócenie sankcji VAT

W przypadku stwierdzenia, że podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej (a także w innych przypadkach określonych w projektowanych przepisach), naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej będzie mógł określić wysokość tego zobowiązania w prawidłowej wysokości oraz ustalić dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia tego zobowiązania. Projektowane przepisy przewidują również podwyższoną stawkę sankcji (100%) w odniesieniu do podatników dopuszczających się oszustw podatkowych. Od dodatkowego zobowiązania podatkowego naliczane mają być również odsetki za zwłokę zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej (wyłączona jednak będzie możliwość zastosowania podwyższonych stawek odsetek za zwłokę w przypadku takiego zobowiązania).

Zmiany w zakresie zasad zwrotu podatku VAT

Najistotniejsza zmiana w tym zakresie ma na celu ograniczenie stosowania zwrotu różnicy podatku w przyśpieszonym, 25-dniowym terminie jedynie do ściśle określonych przypadków. Jednym z wymogów przewidzianych przez ustawę jest posiadanie statusu podatnika VAT czynnego co najmniej przez 12 miesięcy poprzedzających okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot.  Ponadto, jeżeli zasadność zwrotu będzie wymagała dodatkowej weryfikacji, 25-dniowy termin zwrotu będzie mógł zostać przedłużony do czasu zakończenia tej weryfikacji.

Modyfikacja zasad odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów

Zmiany, będące odpowiedzią na nieprawidłowe deklarowanie przez niektóre podmioty wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, mają w tym przypadku dotyczyć uzależnienia powstania prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego m.in. z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, od uwzględnienia przez podatnika kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od upływu miesiąca, w którym powstał ten obowiązek podatkowy. Jeżeli nastąpi to w terminie późniejszym, to podatnik będzie mógł uwzględnić podatek naliczony w deklaracji składanej „na bieżąco”.

Zmiany w Kodeksie Karnym Skarbowym

W ramach pakietu rozwiązań uszczelniających postuluje się również zaostrzenie odpowiedzialności karnoskarbowej osób biorących udział w oszustwach podatkowych, m.in. poprzez wprowadzenie sankcji pozbawienia wolności za czyn polegający na wystawianiu lub posługiwaniu się „pustymi fakturami”. 

Pełny projekt zmian jest dostępny pod adresem:https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12290205