Ostatnie dni na złożenie wniosku o zwrot akcyzy od prądu

O co chodzi?

1 stycznia 2016 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dn. 6 grudnia 2008 r. („ustawa o podatku akcyzowym”), która wprowadziła do porządku prawnego regulacje dotyczące zwrotu części podatku akcyzowego dla zakładów energochłonnych („częściowy zwrot”). Aby ubiegać się o częściowy zwrot przedsiębiorcy muszą spełnić szereg warunków:

• przedsiębiorca musi wykonywać jeden z wymienionych w art. 31d ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym rodzajów działalności gospodarczej – w ustawie zawarty jest katalog PKD, które kwalifikują do ubiegania się o zwrot. Jest ich blisko 70. Są to m.in. branże związane z wydobyciem węgla kamiennego, skał wapiennych, gipsu, kredy, minerałów, soli, górnictwem, produkcją bardzo szerokiego asortymentu począwszy od produkcji soków z owoców i warzyw, napojów fermentowanych, poprzez produkcję papieru, barwników, odzieży, sprzętu gospodarstwa domowego, aż po przetwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej, przemysł chemiczny, metalurgiczny, odlewniczy oraz hutniczy czy odzysk z surowców segregowanych. Są wątpliwości czy działalność ta powinna być przeważająca, niemniej w jednym z ostatnich wyroków WSA wskazał, że nie jest to warunek ubiegania się o zwrot;
• przedsiębiorca musi prowadzić księgi rachunkowe w rozumieniu przepisów o rachunkowości;
• energia elektryczna, której dotyczy wniosek o zwrot części podatku akcyzowego, nie może korzystać z żadnego z tzw. „zwolnień procesowych” (czyli zwolnień przewidzianych dla procesów metalurgicznych, elektrolitycznych, mineralogicznych i redukcji chemicznej);
• udział kosztów wykorzystanej energii elektrycznej w wartości produkcji sprzedanej (jest to pojęcie określone na potrzeby statystyki) w roku podatkowym musi wynosić ponad 3% - jest to tzw. „współczynnik energochłonności”;
• zakład energochłonny ubiegający się o zwrot podatku powinien być nie mniejszy niż zorganizowana część przedsiębiorstwa, za którą uznaje się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), przeznaczonych do wykonywania określonych zadań gospodarczych, który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Jak ubiegać się o częściowy zwrot?

Przedsiębiorca zamierzający ubiegać się o częściowy zwrot powinien dokonać wyliczenia współczynnika energochłonności, a następnie kwoty częściowego zwrotu. Choć wzór na wyliczenie częściowego zwrotu wydaje się prosty, to niektóre pojęcia użyte w problemowych przepisach stały się zarzewiem licznych sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi interpretującymi przepisy – przykładowo nie jest jasne, jak należy rozumieć pojęcie „kosztu wykorzystanej energii”. Ponadto, dotychczasowa praktyka urzędów skarbowych pokazuje, że nawet najmniejszy błąd rachunkowy lub metodologiczny może skutkować odmową częściowego zwrotu, co najczęściej prowadzi do czasochłonnego uzupełniania wniosku lub nawet sporu sądowego.

W sytuacji, gdy podmiot ubiegający się o częściowy zwrot wyliczy kwotę zwrotu oraz przygotuje niezbędną dokumentację (obejmującą m.in. faktury zakupowe energii elektrycznej czy ewentualnie faktury dokumentujące odsprzedaż energii elektrycznej) powinien przygotować stosowny wniosek o częściowy zwrot. Należy mieć na uwadze, że nie obowiązuje żaden formularz ani wzór takiego wniosku - wniosek musi więc zawierać wszelkie elementy przewidziane przepisami. Wniosek ze stosownymi załącznikami (m. in. oświadczenie o rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, oświadczenie o prowadzeniu ksiąg rachunkowych czy opinia biegłego rewidenta o prawidłowym wyliczeniu wskaźnika energochłonności) powinien zostać przesłany do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Co zrobić, jeżeli całe przedsiębiorstwo nie osiągnie wymaganego progu energochłonności?

Najtrudniejszym do spełnienia warunkiem ubiegania się o częściowy zwrot jest przekroczenie wymaganego przepisami 3% współczynnika energochłonności. Czasami zdarza się, że przy obliczaniu współczynnika energochłonności dla całego przedsiębiorstwa współczynnik nie przekracza wymaganego progu, w szczególności kiedy spółka ma kilka zakładów produkcyjnych.

Warto w naszej ocenie w takiej sytuacji sprawdzić wysokość współczynnika energochłonności dla poszczególnych części przedsiębiorstwa, która stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (zakładów, oddziałów etc). Często bowiem zdarza się, że całe przedsiębiorstwo nie przekracza tego progu, jednakże przy wydzieleniu najbardziej energochłonnej części przedsiębiorstwa próg ten zostanie przekroczony. Wówczas możliwe będzie ubieganie się o częściowy zwrot dla wyodrębnionej części przedsiębiorstwa.

Warto też zauważyć, iż nawet gdy wskaźnik liczony dla całego przedsiębiorstwa przekracza próg, to przy liczeniu go dla poszczególnych zakładów otrzymuje się znacznie wyższe wartości co możne oznaczać wyższą kwotę zwrotu podatku akcyzowego.