Nowelizacja ustawy akcyzowej wprowadzająca Centralną Ewidencję Wyrobów Akcyzowych jest już w Sejmie

O co chodzi?

Po kilku miesiącach oczekiwań Rada Ministrów ostatecznie w zeszłym tygodniu przyjęła oraz jednocześnie zmieniła nazwę projektu tzw. ustawy “Connect+”. Obecnie jest to projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia nieprawidłowości w obrocie niektórymi towarami oraz usprawnienia funkcjonowania Krajowej Administracji Skarbowej (dalej: „Projekt”).

Główną różnicą pomiędzy pierwotnie opublikowaną wersją Projektu a kształtem dokumentu, który wpłynął do Sejmu, jest rezygnacja z objęcia obowiązkiem uzyskania koncesji działalności polegającej na nabywaniu olejów i preparatów smarowych z zagranicy. Niemniej, Projekt w dalszym ciągu przewiduje istotne zmiany w zakresie prawa energetycznego oraz SENT, które mają na celu usprawnienie procesu kontroli nad obrotem towarami wrażliwymi, głównie w odniesieniu do tzw. zakładowych stacji benzynowych.

Projekt przewiduje również wdrożenie do polskiego systemu prawnego Centralnej Ewidencji Wyrobów Akcyzowych, która ma pojawić się w życiu przedsiębiorców już 1 lutego 2024 r. W tym miejscu należy wskazać, że Projekt zawiera przepisy wprowadzające 18-miesięczny okres przejściowy, w którym podmioty zobowiązane będą mogły rozpocząć korzystanie z CEWA. Preferencja ta ma jednak dotyczyć jedynie podmiotów, które prowadzą ewidencje akcyzowe w formie elektronicznej.

Jednocześnie z Projektem opublikowano również projekty rozporządzeń, które będą regulowały funkcjonowanie CEWA, w tym zakres danych, które mają podlegać raportowaniu w ewidencjach akcyzowych oraz sposób prowadzenia CEWA.

Co to oznacza w praktyce?

Wznowienie prac nad Projektem oraz skierowanie go do Sejmu każe sądzić, że zapowiadany od kilku lat obowiązek prowadzenia ewidencji akcyzowych w formie elektronicznej ma duże szanse, aby ostatecznie stać się faktem. Należy przy tym zauważyć, że osiemnastomiesieczny okres przejściowy na rozpoczęcie ewidencjonowania w CEWA ma dotyczyć wyłącznie podmiotów, które przed wejściem w życie nowych przepisów prowadziły ewidencje akcyzowej w formie elektronicznej na dotychczasowych zasadach. Zaś podmioty, które cały czas ewidencje akcyzowe prowadzą w formie papierowej, będą zobowiązane do rozpoczęcia raportowania w CEWA w podstawowym terminie.

Należy również mieć na uwadze, że korzystając z okresu przejściowego, jeśli dany podmiot zdecyduje się na rozpoczęcie ewidencjonowania w CEWA, to nie będzie on miał już powrotu do swojego starego systemu. Ewentualnie pozostanie prowadzenie pewnego rodzaju “rejestru” dla potrzeb wewnętrznych, który będzie można przedstawić organom w razie jakichkolwiek pytań, wątpliwości bądź rozbieżności z danymi w CEWA.

Sporo kontrowersji budziła kwestia terminów raportowania do CEWA, na co odpowiedź znajdujemy w opublikowanym projekcie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu prowadzenia ewidencji i innych dokumentacji oraz rejestrów dotyczących wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy. Zgodnie z proponowaną treścią regulacji, wpisów do CEWA należy dokonywać w porządku chronologicznym, najpóźniej piątego dnia roboczego po zakończeniu czynności lub zaistnieniu stanu faktycznego podlegających wpisaniu.

Oprócz rewolucyjnej zmiany, jaką jest wprowadzenie CEWA, należy mieć na uwadze również szereg pozostałych modyfikacji przepisów przewidzianych w Projekcie dotyczących m.in. podmiotów wpisanych do prowadzonego przez Prezesa URE Rejestru Podmiotów Przywożących czy obowiązków związanych z monitorowaniem towarów wrażliwych w systemie SENT przez podmioty prowadzące stacje benzynowe, również te wewnątrzzakładowe.

Co dalej?

Biorąc pod uwagę, że Projekt przewiduje wiele istotnych zmian, które mogą dotyczyć prawie wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych zobowiązanych do prowadzenia ewidencji akcyzowych, rekomendujemy szczegółowe zapoznanie się z treścią Projektu oraz przeanalizowanie jego wpływu na prowadzoną działalność gospodarczą. W szczególności w zakresie wprowadzenia CEWA należy ocenić, w jakiej konkretnie sytuacji jest dany podmiot, jakie kroki należy podjąć, aby móc prowadzić ewidencje w CEWA, ustalić ramy czasowe tych działań oraz niezwłocznie rozpocząć odpowiednie przygotowania do nadchodzących zmian.