Aktualności w prawie celnym i akcyzowym – CBAM, EUDR i korzystny wyrok TSUE

CBAM

W obszarze CBAM należy zwrócić uwagę na dwie istotne zmiany, które obecnie następują.

Po pierwsze, począwszy od raportowania za trzeci kwartał 2024 r. (obejmującego okres od 1 lipca 2024 r.) znacząco zostaje ograniczona możliwość korzystania z domyślnych danych o emisjach wbudowanych w importowane towary. Wprawdzie już w pierwszej fazie raportowania (począwszy od IV kwartału 2023 r.) raportowanie na bazie danych domyślnych nie było bezwarunkowe, niemniej począwszy od nadchodzącego kwartału ta opcja zostaje jeszcze bardziej ograniczona. W tym kontekście coraz istotniejsze staje się nawiązanie współpracy z dostawcami i producentami towarów spoza UE w celu pozyskania rzetelnych danych o realnych emisjach.

Ponadto warto pamiętać, że do końca lipca 2024 r. roku można jeszcze podjąć próbę złożenia zaległych raportów CBAM za poprzednie kwartały. Niestety, regulacje nie są jednoznaczne i rodzą szereg wątpliwości co do tego, kiedy i w jakich okolicznościach jest dopuszczalne złożenie zaległych raportów. Niemniej, jeśli importer powinien był złożyć raport, ale tego nie zrobił, niewątpliwie lipiec to ostatni miesiąc, kiedy można podjąć kroki zmierzające do uchronienia importera przez karami grożącymi za brak raportowania. Mimo, że nie jest oczywiste, czy w każdej sytuacji będzie możliwe naprawienie sytuacji, bez wątpienia podjęcie działań w lipcu daje większe szanse sukcesu niż pozostawienie tej kwestii do sierpnia.

Deforestacja

Przepisy unijne związane z zapobieganiem degradacji lasów i wylesianiu (tzw. „EUDR”) nakładają szereg obowiązków na importerów i eksporterów. Dla wielu przedsiębiorców będą to zupełnie nowe wymagania. Jednocześnie, zakres kar przewidzianych za naruszania przepisów jest bardzo poważny a kary mogą osiągnąć bardzo materialne kwoty. Z tego powodu, warto wykorzystać drugie półrocze na przygotowanie się do nowych realiów. W szczególności wskazane jest jak najszybciej dokonać oceny, na ile nowe przepisy dotyczą konkretnego biznesu oraz jakie działania można podjąć, żeby się przygotować do nowych regulacji.

Wyrok TSUE C-266/23

Wyrok TSUE o sygn. C-266/23, który zapadł w ostatnim czasie może być szczególnie istotny dla podmiotów, które prowadzą działalność o kodach PKD, wymienionych w art. 31d Ustawy Akcyzowej np. 2343, 2222, 2110, 0899, 2060, 2012, 2013, 2399, 2015, 2452, 2453, 2454, 2611, 2680, 3832. Podmioty, te mogą być uprawnione do ubiegania się o tzw. częściowy zwrot akcyzy zapłaconej od energii elektrycznej (dalej: „Zwolnienie”). Warunkiem zastosowania Zwolnienia jest osiągnięcie współczynnika energochłonności, rozumianego jako udział kosztów wykorzystanej energii elektrycznej w wartości produkcji sprzedanej na poziomie powyżej 3%. Kwota przysługującego podmiotowi Zwolnienia jest uzależniona m.in. od wysokości kosztów energii elektrycznej.

W świetle wydanego przez TSUE wyroku do kosztów energii elektrycznej można zaliczać nie tylko samą wartość zakupionej energii elektrycznej, ale także opłaty związane z jej zakupem np. koszty dystrybucyjne i koszty nabytych świadectw pochodzenia na poczet rzeczywistych kosztów nabycia energii. Powyższe orzeczenie dla wielu podmiotów, otwiera możliwość do wnioskowania o wyższą kwotę Zwolnienia, natomiast podmioty, które nie kwalifikowały się do Zwolnienia z uwagi na niski współczynnik energochłonności, może okazać się, że przy zastosowaniu nowej „metodologii” obliczania kosztów energii będą uprawnione do skorzystania ze Zwolnienia. Rekomendujemy przyjrzenie się, jaki wpływ ma powyższe orzeczenie na kwotę Zwolnienia. Podmioty chcące ubiegać się o zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TSUE nie mają dużo czasu. Możliwe jest to w terminie miesiąca od publikacji sentencji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE.