Nowe zasady poboru podatku u źródła (WHT)

Zgodnie z art. 26 ust 2e ustawy o CIT, płatnicy nie stosują określonych preferencji w podatku u źródła i są zobowiązani pobrać podatek według podstawowej ustawowej stawki w stosunku do należności wypłacanych zagranicznym podatnikom przekraczających w roku podatkowym 2 mln zł. Zastosowanie określonych preferencji (zwolnienia, niepobrania podatku lub pobrania go według obniżonej stawki wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) dla nadwyżki ponad kwotę 2 mln zł jest możliwe wyłącznie w przypadku złożenia przez zarząd płatnika stosownego oświadczenia o weryfikacji warunków zastosowania preferencji podatkowej (związanego z odpowiedzialnością karną skarbową w zakresie prawdziwości złożonego oświadczenia) lub posiadania obowiązującej opinii o stosowaniu zwolnienia wydawanej przez organy podatkowe na wniosek (jednak tylko w zakresie zwolnień z podatku u źródła przewidzianych w ustawie o CIT).

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31 grudnia 2018 r. (Dz.U.2019 poz. 1203) stosowanie nowego art. 26 ust. 2e ustawy o CIT zostało jednak wyłączone do dnia 31 grudnia 2019 r.

Plany Ministerstwa Finansów

W związku z licznymi wątpliwościami podatników dotyczącymi nowych przepisów, Ministerstwo Finansów planuje jednak zmiany legislacyjne. W dniu 4 listopada br. w Ministerstwie Finansów odbyło się spotkanie konsultacyjne w tym zakresie. Podczas tego spotkania przedstawiciele Ministerstwa Finansów przedstawili główne założenia rozważanych przez administrację zmian do przepisów w zakresie podatku u źródła.

Najważniejsze założenia nowelizacji przedstawione przez Ministerstwo Finansów to:

1. Ograniczenie stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o CIT tylko w odniesieniu do płatności o charakterze pasywnym (dywidendy, należności licencyjne oraz odsetki) na rzecz podmiotów powiązanych.
   
   Oznacza to, że płatności dokonywane na rzecz podmiotów niepowiązanych oraz płatności do podmiotów powiązanych z tytułu wynagrodzenia za usługi niematerialne, bez względu na kwotę wypłacanych zagranicę należności, mogłyby korzystać z określonych preferencji w podatku u źródła (bez konieczności składania oświadczenia ani posiadania opinii o stosowaniu zwolnienia).
   
   W tym zakresie Ministerstwo rozważa, czy wprowadzić oddzielną definicję podmiotu powiązanego dla potrzeb podatku u źródła czy też pozostać przy istniejącej definicji dla potrzeb przepisów o cenach transferowych.
2. Doprecyzowanie wymogów należytej staranności w procesie weryfikacji kontrahenta i podstaw do stosowania określonych preferencji podatkowych.
   
   Doprecyzowanie to miałoby dotyczyć w szczególności płatności za usługi niematerialne.
   
   W tym kontekście Ministerstwo rozważa różne warianty: od powrotu do wymogu posiadania jedynie certyfikatu rezydencji do pomysłu wprowadzenia tzw. białej listy państw do których dokonywane byłyby płatności, w stosunku do których miałyby znaleźć zastosowanie określone uproszczenia.
3. Rozszerzenie możliwości uzyskania opinii o stosowaniu zwolnienia w podatku u źródła w stosunku do płatności korzystających z preferencji wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
   
   Aktualne przepisy przewidują bowiem, że opinia ta umożlwiająca niepobieranie podatku u źródła nawet dla wypłat przekraczających 2 mln zł, dotyczy tylko zwolnień przewidzianych w ustawie o CIT (art. 31 ust. 3 oraz art. 22 ust 4 ustawy o CIT).
4. Podpisywanie oświadczenia o niepobraniu podatku zgodnie z reprezentacją podmiotu oraz wydłużenie okresu jego ważności.
   
   Aktualnie zobowiązanymi do podpisania oświadczenia są wszyscy członkowie zarządu. Jednocześnie oświadczenie to jest ważne przez 2 miesiące od końca miesiąca, w którym zostało złożone. Po upływie tego okresu trzeba złożyć ponowne oświadczenie, że jeżeli w tym okresie dokonywane były kolejne płatności na rzecz podatnika, w stosunku do których stosowano preferencje podatkowe, to warunki ich stosowania nie uległy zmianie. Każda następna płatność na rzecz podatnika, to obowiązek złożenia nowego oświadczenia.
   
   Ministerstwo nie wskazało jednak jaki okres ważności oświadczenia rozważa.
5. Skrócenie terminu zwrotu podatku u źródła z 6 do 3 miesięcy.
   
   Potencjalnie skrócenie terminu mogłoby dotyczyć także wydawania przez organy podatkowe opinii o stosowaniu zwolnienia. 
6. Ewentualne zmiany w zakresie definicji rzeczywistego właściciela (ang. beneficial owner).
   
   Ministerstwo nie przedstawiło w tym zakresie potencjalnych kierunków zmian, wskazując przy tym, że prace w tym zakresie mają być kontynuowane. Jednocześnie Ministerstwo nie przewiduje jednak określania szczególnych warunków dla definicji rzeczywistego właściciela (w tym prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej) dla spółek holdingowych.
7. Modyfikacja zasad odpowiedzialności karnej skarbowej poprzez wyeliminowanie kary pozbawienia wolności z katalogu sankcji za podanie nieprawy lub zatajenie prawdy w oświadczeniach składanych na podstawie przepisów o poborze podatku u źródła.

Kiedy możemy spodziewać się zmian w podatku u źródła?

Ministerstwo Finansów przekazało na wspomnianym spotkaniu, że przewiduje, iż zmiany do przepisów zostaną uchwalone najprawdopodobniej dopiero w I kwartale 2020 r. z mocą wsteczną ich obowiązywania od 1 stycznia 2020 r. Po planowanej nowelizacji mają zostać wydane finalne objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania przepisów o poborze podatku u źródła.
W odniesieniu do stosowania przepisów obowiązujących w 2019 r. planowane jest wydanie interpretacji ogólnej. Nie został jednak wskazany przewidywany termin jej wydania.

Wątpliwości dotyczące płatności podlegających podatkowi u źródła

Wprawdzie katalog płatności podlegających podatkowi u źródła pozostaje niezmienny od lat, jednak przy okazji zaostrzenia przepisów dotyczących jego poboru, odżywają dyskusje na ten temat. Wątpliwości dotyczą w szczególności usług niematerialnych wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. Zawarty w tym przepisie katalog płatności ma charakter otwarty, co powoduje, że ocena czy dana usługa stanowi świadczenie o charakterze podobnym do przykładowo świadczeń doradczych może być bardzo subiektywna.

Ostatnie interpretacje indywidualne wydawane przez Dyrektora KIS wskazują przykładowo na liczne wątpliwości podatników dotyczące usług ubezpieczeń, które organ podatkowy w ostatnim czasie uznaje za usługi podobne do gwarancji i poręczeń, które podlegają podatkowi u źródła (przykładowo interpretacja indywidualna DKIS z 4.10.2019 nr 0114-KDIP2-1.4010.342.2019.1.AJ). Także w przypadku usług pośrednictwa w sprzedaży pojawiają się stanowiska, zgodnie z którymi usługi te są podobne do usług reklamowych, usług badania rynku oraz usług doradczych i tym samym podlegają opodatkowaniu u źródła (przykładowo interpretacja indywidualna DKIS z dnia 30.08.2019 r. nr 0114-KDIP2-1.4010.245.2019.3.MR).

Wątpliwości i sporów w tym zakresie zapewne tylko przybędzie w najbliższym czasie.