Co to jest Split Payment (Mechanizm Podzielonej Płatności)?

Zasady działania split payment:

• Nabywca nie będzie rozdzielał płatności - będzie dokonywał jednego przelewu przy użyciu dedykowanego komunikatu przelewu wskazując numer faktury, numer NIP dostawcy, kwotę netto oraz kwotę VAT.
• Zobowiązanym do prowadzenia dla posiadacza rachunku rozliczeniowego rachunku VAT będzie bank lub SKOK - otwarcie i prowadzenie rachunku VAT nie będzie wymagało zawarcia odrębnej umowy.
• Mechanizm Podzielonej Płatności będzie miał zastosowanie również do zapłaty dokonywanej przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi, pod warunkiem otrzymania przez  nabywcę faktury na taką płatność.
• Mechanizm Podzielonej Płatności będzie dotyczyć tylko transakcji, w których u nabywcy towaru lub usługi, powstaje podatek naliczony podlegający odliczeniu.

Nowy system płatności bez wątpienia wpłynie niekorzystnie na płynność finansową podatników. Środki zgromadzone na rachunku VAT będą mogły być wypłacone wyłącznie w celu dokonania (i) wpłaty VAT do US, (ii) płatności VAT na rachunek VAT dostawcy lub (iii) zwrotu kwoty VAT (wynikającej z korekty).

Jedynie na pisemny, uzasadniony wniosek podatnika Naczelnik Urzędu Skarbowego będzie mógł wyrazić zgodę, w drodze postanowienia, na inne przeznaczenie środków zgromadzonych na jego rachunku VAT (w ciągu 60 dni).

Korzyści rekompensujące wprowadzenie split payment:

1. Brak stosowania podwyższonych odsetek od zaległości w VAT

Ustawa przewiduje rezygnację ze stosowania podwyższonych odsetek za zaległości w VAT powstałych za okres, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której 95% wynika z faktur, zapłaconych z zastosowaniem Mechanizmu Podzielonej Płatności (z wyłączeniem sytuacji, gdy zaległość podatkowa przekracza dwukrotność podatku naliczonego).

2. Przyspieszony zwrot VAT

W przypadku, gdy podatnik wraz z deklaracją złoży do urzędu skarbowego wniosek o zwrot nadwyżki podatku na swój rachunek VAT, US będzie zobowiązany do dokonania zwrotu VAT w ciągu 25 dni (bez możliwości przedłużenia terminu).

3. Brak sankcji VAT i zasady solidarnej odpowiedzialności

Na podatnika wybierającego Mechanizm Podzielonej Płatności nie będzie nakładana sankcja VAT (do kwoty podatku naliczonego wynikającej z otrzymanej faktury zapłaconej z zastosowaniem Mechanizmu Podzielonej Płatności), jak również nie znajdą zastosowania przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zobowiązania podatkowe sprzedawcy.

4. Wcześniejsza zapłata VAT

Jeżeli podatnik skorzysta z wcześniejszej zapłaty podatku z rachunku VAT, kwota zobowiązania będzie zmniejszona o kwotę obliczoną na podstawie zaproponowanego wzoru, uzależnioną od kwoty zobowiązania, stopy referencyjnej NBP oraz terminu, w jakim zobowiązanie zostanie uregulowane.

Ministerstwo Finansów zakłada, że stosowanie Mechanizmu Podzielonej Płatności będzie stanowiło jedną z podstawowych przesłanek dochowania „należytej staranności” w weryfikacji kontrahentów.

Co split payment oznacza w praktyce?

Zarządzanie ryzykiem podatkowym

• Stosowanie Mechanizmu Podzielonej Płatności dla nowych kontrahentów - możliwość wprowadzenia odpowiednich wymogów do polityki zarządzania ryzykiem podatkowym (ryzykiem VAT fraud);
• Wyłączenie odpowiedzialności solidarnej – może mieć istotne znaczenie przy nowych / niepewnych dostawcach;
• Wyłączenie stosowania podwyższonej stawki odsetek – w sytuacji stosowania Mechanizmu Podzielonej Płatności dla 95% podatku naliczonego (może się to okazać korzystne w przypadku, dużej ilości drobnych i niepewnych dostawców).

Zarządzanie cash flow

• Wcześniejsza zapłata VAT oraz potencjalnie przyspieszony zwrot VAT wpłyną na płynność finansową Spółki, co powinno zostać odpowiednio odzwierciedlone w planach finansowych.  Na płynność będą miały również wpływ środki na rachunku VAT, którymi Spółka nie może swobodnie dysponować;
• Brak możliwości wykorzystywania nadwyżki środków np. do regulowania innych zobowiązań, w tym także z tytułu innych podatków.

Dodatkowe wyzwania i obciążenia

• Zaburzenie Mechanizmu w przypadku szeregu operacji, np. faktoringu, kompensat, korekt faktur, zajęć komorniczych;
• Konieczność regulowania należności z pojedynczych faktur;
• Ryzyko dodatkowych kosztów obsługi rachunków bankowych;
• Zapłata kwot na określony rachunek VAT lub brak takiej możliwości może mieć swoje odzwierciedlenie w umowach handlowych, a więc może to być uregulowane na etapie podpisywania umów z kontrahentami.

Dostosowanie systemów IT

• Mechanizm Podzielonej Płatności może być stosowany przez nabywcę bez wiedzy i zgody dostawcy – konieczne wprowadzenie mechanizmów pozwalających śledzić płatności – w szczególności pod kątem wiązania należności kontrahentów z wyciągami bankowymi;
• Mechanizm śledzenia wysokości środków finansowych na rachunku VAT w celu wykorzystania ich do zapłaty podatku naliczonego (może to kreować trudności w przypadku, gdy Spółka będzie posiadać więcej niż jeden rachunek VAT).