SLIM VAT 3 zapowiedź kolejnych zmian

Kontynuując zmiany zapoczątkowane wprowadzeniem pakietów SLIM VAT oraz SLIM VAT 2, Ministerstwo Finansów przedstawiło kolejne propozycje zmian, które miałyby uprościć obecnie obowiązujące regulacje w zakresie podatku od towarów i usług i usprawnić rozliczanie podatku.

Pakiet SLIM VAT 3 obejmuje 7 obszarów: (i) poprawę płynności finansowej firm, (ii) VAT w obrocie międzynarodowym, (iii) szerszy zakres zwolnień z VAT, (iv) mniej korekt i przyjazne rozliczanie VAT, (v) prostsze fakturowanie i mniej obowiązków, (vi) obniżenie sankcji VAT, (vii) konsolidacja i ujednolicenie wiążących informacji.

Spośród szeregu planowanych zmian poniżej wskazujemy wybrane, które mogą mieć w naszej ocenie istotne znaczenie dla jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych.

Zmiana w zakresie zaokrąglania proporcji z art. 90 ustawy o VAT

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 90 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku, gdy proporcja określona zgodnie z art. 90 ust. 2-8 ustawy o VAT przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%.

Ministerstwo Finansów proponuje zwiększyć z obecnych 500 zł do 10 000 zł wysokość kwoty podatku naliczonego niepodlegającej odliczeniu, o której mowa w ww. przepisie. W związku z powyższym w sytuacji, w której kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu wynikająca z zastosowania proporcji w skali roku będzie mniejsza niż 10 000 zł, a proporcja z art. 90 ustawy o VAT przekroczy u podatnika 98%, podatnik ten będzie mógł uznać, iż wynosi ona 100%, a w konsekwencji uzyska on pełne prawo do odliczenia VAT.

Jednocześnie MF planuje wprowadzenie odpowiedniego przepisu przejściowego do ustawy o VAT, który umożliwiałby zastosowanie nowych przepisów już do proporcji przyjętej na 2022 r.

Zmiana w zakresie dokonywania korekty podatku naliczonego

Zgodnie z obecnym brzmieniem przepisów ustawy o VAT, gdy podatnik dokonywał odliczenia podatku w sposób częściowy, tj. przy zastosowaniu mechanizmu pre-współczynnika lub współczynnika, w oparciu o proporcję wstępną, ma on obowiązek dokonania korekty odliczonego w ten sposób podatku VAT w oparciu o proporcję rzeczywistą dla danego roku.

W proponowanych zmianach przewiduje się dodanie przepisu, który wskazywałby, iż podatnik może (fakultatywnie) nie dokonywać korekty rocznej, jeżeli różnica pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną nie będzie przekraczać 2 punktów procentowych oraz - w przypadku gdyby proporcja ostateczna okazała się mniejsza niż zastosowana proporcja wstępna - kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu wynikająca z różnicy pomiędzy tymi proporcjami nie przekraczałaby 10 000 zł.

Powyższe rozwiązanie zdaniem Ministerstwa Finansów będzie stanowiło duże uproszczenie w zakresie rozliczeń podatników oraz powinno zminimalizować obciążenia administracyjne związane ze stosowaniem prawa do odliczenia VAT.

Zgodnie z założeniami proponowane zmiany miałyby zacząć obowiązywać począwszy od korekt dokonywanych za 2022 r.

Zmiana w zakresie faktur zaliczkowych

W zakresie faktur zaliczkowych przewiduje się zniesienie obowiązku odrębnego wystawienia faktury zaliczkowej, jeżeli podatnik otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu zaliczki, w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, w odniesieniu do czynności, na poczet których tę zapłatę otrzymał.

Powyższa zmiana wiązać będzie się z koniecznością dostosowania treści art. 106e ustawy o VAT w zakresie obowiązkowych danych, które muszą pojawić się na fakturze. Faktura wystawiona przez podatnika po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi będzie musiała zawierać również dodatkowe dane dotyczące daty uiszczenia zaliczki, jeśli różni się ona od daty wystawienia faktury.

Ministerstwo Finansów na chwilę obecną nie podaje planowanej daty wejścia w życie przedmiotowej zmiany.

Zmiana w zakresie kas online

Proponowana zmiana przewiduje rezygnację z obowiązku drukowania przez podatników dokumentów wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących w postaci raportów fiskalnych i dokumentów niefiskalnych wystawianych przez kasy rejestrujące online (tzw. kasy online), w tym kasy wirtualne.

Zdaniem Ministerstwa Finansów rozwiązanie to pozwoli podatnikom wybrać czy raporty fiskalne oraz inne dokumenty niefiskalne będą przechowywać w postaci papierowej, czy wyłącznie w postaci elektronicznej.

Również w tym przypadku planowana data wejścia w życie omawianej zmiany nie została określona przez Ministerstwo Finansów.

Konsolidacja i ujednolicenie wiążących informacji

Proponowane zmiany dotyczą również obszaru wiążących informacji. Zmiany miałyby przede wszystkim spowodować konsolidację wydawania wiążących informacji, poprzez wyznaczenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jako organu właściwego do wydawania wiążących informacji taryfowych, wiążących informacji o pochodzeniu, wiążących informacji akcyzowych oraz wiążących informacji stawkowych w ramach I instancji oraz rozpatrywania spraw odwoławczych w ramach II instancji (obecnie powyższe zadania realizują różne organy podatkowe). Jednocześnie zakłada się ujednolicenie i doprecyzowanie systemu podatkowego w zakresie wydawania wiążących informacji stawkowych oraz wiążących informacji akcyzowych w celu ułatwienia uzyskania wiążących informacji oraz zapewnienia jednolitości wydawanych wiążących informacji w skali kraju.

Wśród przykładowych planowanych zmian, istotnych z perspektywy jednostek samorządu terytorialnego, w zakresie wydawania wiążących informacji stawkowych Ministerstwo Finansów wymienia m.in.:

• wyraźne określenie terminów dotyczących mocy wiążącej informacji stawkowej;
• rezygnację z określania w wiążącej informacji stawkowej stawki dla towaru lub usługi w przypadku, gdy podatnik jest zainteresowany uzyskaniem wiążącej informacji stawkowej do celów innych niż stosowanie przepisów w zakresie stawek VAT;
• rozszerzenie katalogu podmiotów, które mogą wystąpić o wiążącą informację stawkową o podmioty publiczne w rozumieniu ustawy o partnerstwie publicznoprywatnym czy zamawiających w rozumieniu ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

 
Zakłada się, że proponowane zmiany w tym zakresie wejdą w życie w IV kwartale 2022 r.

Zmiany w prawie bankowym

W proponowanych zmianach zaplanowano również zmianę przepisów ustawy – Prawo bankowe, polegającą na umożliwieniu przekazywania środków zgromadzonych na rachunku VAT na inny rachunek VAT w ramach grupy VAT w celu umożliwienia zapłaty podatku przedstawicielowi danej grupy VAT. Szerzej o grupach VAT pisaliśmy w listopadzie 2021 r. we wpisie pt. Istotne dla JST zmiany w podatku VAT na 2022 r. (21/2021).

Zmiany w zakresie przekazywania środków z rachunku VAT w ramach grupy VAT miałyby wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia zmian w dzienniku ustaw.

***

Zaznaczyć należy, że przedstawione powyżej propozycje MF są obecnie przedmiotem prekonsultacji, zaś ostateczny kształt planowanych przepisów poznamy dopiero w kolejnych etapach prac legislacyjnych.