Prewspółczynnik metrażowy a odliczenie VAT od wydatków związanych z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną

Mimo kształtowania się w ostatnich miesiącach raczej korzystnej dla podatników linii orzeczniczej sądów administracyjnych (pisaliśmy o tym m.in. w alercie "Możliwość odliczenia VAT od wydatków związanych z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną"), wciąż niejednokrotnie wydawane są wyroki negujące prawo do zastosowania w odniesieniu do wydatków na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną klucza odliczenia opartego na liczbie metrów sześciennych dostarczonej wody/odebranych ścieków.

Choć sądy zasadniczo nie kwestionują istoty proponowanej przez podatników metodologii, to wskazują, że jej reprezentatywność każdorazowo wymaga szczegółowego uzasadnienia. Taką linię orzeczniczą można zaobserwować na podstawie wydanych w ciągu ostatnich tygodni negatywnych dla jednostek samorządu terytorialnego orzeczeń Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Mowa w szczególności o wyrokach z dnia 8 stycznia 2019 r. (sygn. III SA/Gl 980/18), 29 stycznia 2019 r. (sygn. III SA/Gl 981/18) oraz 4 lutego 2019 r. (III SA/Gl 968/18), w których sąd przychylił się do wyrażonego przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stanowiska, zakładającego brak możliwości zastosowania w odniesieniu do wydatków na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną prewspółczynnika opartego na liczbie metrów sześciennych dostarczonej wody/odebranych ścieków (tzw. prewspółczynnika metrażowego).

Tło spraw – zakres prawa do odliczenia VAT naliczonego

Przedmiot każdej ze spraw stanowiła kwestia zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną, wykorzystywaną w celu świadczenia usług dostawy wody i odbioru ścieków zarówno w ramach działalności gospodarczej (świadczenie usług na rzecz podmiotów spoza scentralizowanej struktury danej gminy, w tym przede wszystkim mieszkańców), jak i innej niż gospodarcza (wykorzystanie na własne potrzeby). Ze względu na brak możliwości dokonania alokacji bezpośredniej, każda z gmin zwróciła się do organu z zapytaniem, czy w odniesieniu do przedmiotowych wydatków uprawniona jest zastosować bardziej reprezentatywny aniżeli przewidziany w rozporządzeniu ws. prewspółczynnika sposób obliczania proporcji. Uzasadnienie stanowiska we wszystkich przypadkach ograniczono zasadniczo do stwierdzenia, że oparty o faktyczne wykorzystanie infrastruktury prewspółczynnik metrażowy jest najbardziej adekwatny, podczas gdy metoda przewidziana w rozporządzeniu nie odpowiada specyfice związanej ze świadczeniem usług w obszarze gospodarki wodno-ściekowej. Dyrektor KIS uznał argumentację wnioskodawców za nie dość precyzyjną, a w konsekwencji za niewystarczającą do potwierdzenia możliwości stosowania prewspółczynnika metrażowego.

Stanowisko WSA w Gliwicach

WSA w Gliwicach w każdym z analizowanych wyroków utrzymał w mocy negatywne dla skarżących interpretacje. Choć co do zasady nie zanegowano wynikającego z art. 86 ust. 2h ustawy o VAT prawa do wyboru innej metody kalkulacji prewspółczynnika, podkreślono, że to na podatniku każdorazowo ciąży obowiązek wykazania, iż jest to metoda bardziej reprezentatywna. W konsekwencji wniosek o wydanie interpretacji w tym przedmiocie nie może być sformułowany lakonicznie i ogólnikowo – samo wskazanie na adekwatność alternatywnej metody kalkulacji proporcji, bez odwołania się do konkretnych, znajdujących zastosowanie w przypadku danego podatnika danych i okoliczności, nie może zostać uznane za wystarczające. Konieczne są bardziej precyzyjne dane.

Co szczególnie istotne, w ocenie WSA w Gliwicach rozwinięcie uzasadnienia dopiero na etapie wnoszenia skargi lub podczas rozprawy w żadnym stopniu nie może być traktowane jako uzupełnienie wcześniejszych braków w argumentacji. Tym samym, precyzję w przedstawianiu swoich racji należy zachować od początku, tj. już na etapie przygotowywania wniosku o wydanie interpretacji.

Podsumowanie

Choć istotna część wyroków sądów z ostatnich miesięcy potwierdzała możliwość stosowania prewspółczynnika metrażowego w odniesieniu do wydatków na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną, pamiętać należy, iż w żadnym przypadku ich rezultatem nie jest automatyczne potwierdzenie prawa do korzystania ze wskazanej metody przez wszystkie gminy ponoszące wydatki „mieszane” w obszarze gospodarki wodno-ściekowej. Analiza wybranych orzeczeń WSA w Gliwicach potwierdza, że nawet jeśli co do zasady JST podobnie organizują swoją działalność w tym zakresie, i tak każdorazowo zobowiązane są do przedstawienia konkretnego, odwołującego się do indywidualnej sytuacji danego podatnika uzasadnienia stosowania prewspółczynnika metrażowego.