Cyrkularna rewolucja w praktyce

Szczególnie istotne są tu możliwości uniezależnienia rozwoju gospodarczego od dostaw materiałów pierwotnych, pobudzenia innowacyjności, przyspieszenia wzrostu oraz stworzenia bardziej stabilnego rynku pracy. Światowa gospodarka jest już gotowa na zmiany, a ich kierunki wyznaczają m.in. Finlandia, Szkocja czy Holandia.

5 lat doświadczeń Holandii

Europejskim pionierem inicjatyw w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym stała się Holandia. Już w 2013 roku opracowano w tym kraju raport „Opportunities for a circular economy in the Netherlands”, w którym zidentyfikowano szanse na generowanie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia dzięki innowacjom w gospodarce o obiegu zamkniętym. Obejmując 1 stycznia 2016 roku prezydencję Rady UE Holandia stworzyła kampanię „The Netherlands Circular Hotspot”, w ramach której odbywały się konferencje i inne wydarzenia, gdzie przedstawiciele biznesu, naukowcy, studenci, ustawodawcy czy dziennikarze dzielili się wiedzą i doświadczeniami z zakresu circular economy.

Zobacz wideo

Fińska mapa drogowa

W ślad za liderem poszła Finlandia opracowując, pod koniec 2016 roku, pierwszą na świecie mapę drogową dotyczącą gospodarki o obiegu zamkniętym. Mapa określa strategię zrównoważonego rozwoju fińskiej gospodarki na lata 2016-2025. Finlandia zamierza odnieść sukces poprzez działania w pięciu obszarach: zrównoważonej konsumpcji, nowych produktów i usług, minimalizacji zużycia zasobów, bezemisyjnego transportu oraz współpracy środowisk legislacyjnego, badawczo-naukowego, biznesowego i społecznego. Poprzez zastosowanie wytycznych określonych w dokumencie Finlandia ma realną szansę na zbudowanie trwałej konkurencyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym już w ciągu najbliższych lat.

Szkocja - dłuższy cykl życia produktu

Szkocja z kolei koncentruje swoją strategię na całym cyklu życia produktu od fazy projektowania, poprzez ponowne użycie, naprawę, aż do recyklingu, odzysku i końcowego zagospodarowania odpadów. Wśród priorytetów strategicznych znajduje się temat rozszerzonej odpowiedzialności producenta, do której Szkoci, prócz pojazdów, baterii, opakowań i elektroniki, chcą włączyć producentów opon, mebli i materaców. Wsparciem na rzecz pozytywnych zmian ma być głębokie zaangażowanie społeczeństwa i rozwój innowacji w sektorach projektowania, regeneracji, napraw, recyklingu i przedsiębiorczości.

Polska mapa drogowa

W czerwcu 2016 powołany został międzyresortowy Zespół do spraw Gospodarki o Obiegu Zamkniętym, który zapoczątkował prace nad projektem Mapy Drogowej. Obszarami priorytetowymi, na których polski rząd opiera zmiany w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym są: zrównoważona produkcja przemysłowa, zrównoważona konsumpcja, biogospodarka, a także konieczność przeorganizowania modelu funkcjonowania praktycznie wszystkich uczestników rynku, w tym przedsiębiorców, instytucji publicznych i konsumentów. Kolejne odsłony prac zespołu przy wsparciu przedsiębiorców, przedstawicieli nauki i innych interesariuszy pozwolą wskazać realne cele i priorytety działania wraz z ich horyzontem czasowym i instytucjami odpowiedzialnymi za ich realizację.

Circular economy – przykłady rozwiązań biznesowych

Aby osiągnąć trwały sukces, konieczna jest otwartość organizacji i jej gotowość na zmiany, które w istotnym stopniu przestawiają linearne, tradycyjne podejście na nowe tory gospodarki obiegu zamkniętego. Czasami proste, z założenia banalne koncepcje, mogą nieść za sobą wielkie efekty.

Przykłady? Firma Method współpracuje z grupą sprzątającą wybrzeże Hawajów. Z zebranych z tych terenów odpadów z tworzyw sztucznych produkowane są butelki do środków czystości. Podwójny zysk – dla firmy, ponieważ ma dostęp do bezpłatnego surowca oraz drugi, znacznie ważniejszy – zysk dla środowiska.

Z kolei ResQ Club, fińska aplikacja dająca restauracjom możliwość wieczornego zbytu niesprzedanego jedzenia po niższej cenie, to przykład start-upu, który pokazuje, jak szerokie mogą być zastosowania modelu obiegu zamkniętego.

Toyota przeorganizowała swój system produkcji, w wyniku którego firma „odchudziła” liczbę wytwarzanych produktów. Koncepcja Toyota Production System (TPS) opracowana przez założycieli firmy przewiduje natychmiastowe zatrzymywanie linii w momencie pojawienia się wadliwego produktu, aby zapobiec przedostawaniu się niepełnowartościowych części do dalszych etapów produkcji, oraz stosowanie systemu pull, który zakłada wytwarzanie tylko takiej liczby części, która jest potrzebna do bieżącej produkcji (Just in time).

AIRBNB - Serwis, który od 2008 roku ułatwia znalezienie, wynajęcie lub zarezerwowanie unikatowych miejsc na całej kuli ziemskiej, pod koniec 2015 roku ogłosił wynik 500 000 noclegów na dobę. W sierpniu 2017 roku padł kolejny rekord - 12 sierpnia z noclegów skorzystało 2,6 miliona ludzi. Od 1 czerwca do 31 sierpnia 2017 z zakwaterowania oferowanego za pośrednictwem tego portalu skorzystało 45 mln gości. Airbnb podaje, że w porównaniu z latem 2016 r. największy wzrost popularności zaobserwowano w Azji, a zwłaszcza w Chinach. Chińskie miasta należą do najszybciej rozwijających się rynków portalu.

IKEA – firma samowystarczalna energetycznie. Szwedzka sieć wzięła odpowiedzialność za to, ile oraz jakiego rodzaju prądu zużywa w sklepach i fabrykach. Polska będzie pierwszym poza Skandynawią krajem, w którym firma będzie rekompensowała gigantyczne ilości pobieranego prądu produkując zieloną energię. IKEA postanowiła, że będzie wykorzystywać tyle farm wiatrowych, ile pomoże jej wyrównać zużycie energii z sieci. Wytwarzanych w nich będzie około 473 GWh rocznie – dokładnie tyle, ile firma zużywa w swoich sklepach i fabrykach.

Przykładów przybywa z roku na rok, a to dopiero początek cyrkularnej rewolucji. Biznes powinien wykorzystać szanse płynące z gospodarki o obiegu zamkniętym i już teraz podjąć działania, które pozwoliłyby na zdobycie przewagi konkurencyjnej oraz zajęcie pozycji lidera na tle zarówno branży, jak i polskiej gospodarki.