Artykuł
Jak wprowadzić circular economy w firmie?
Sustainability Insights (1/2018)
Cechą, która wyróżnia gospodarkę o obiegu zamkniętym, jest możliwość jej zastosowania w skali zarówno jednostkowej, jak i globalnej.
Podczas gdy temat gospodarki o obiegu zamkniętym staje się coraz pilniejszy, wiele organizacji wciąż nie wie, jak może go wykorzystać oraz gdzie upatrywać dla siebie szansy.
Biznes powinien podjąć działania, żeby wykorzystać tę zmianę jako dźwignię do dynamicznego rozwoju. Firma, która nie przywiązuje wagi do potencjału płynącego z gospodarki o obiegu zamkniętym, skazuje się na straty w postaci marnotrawstwa zasobów, niedostatecznego wykorzystania surowców naturalnych, produktów i środków trwałych. Każde przedsiębiorstwo już teraz może podjąć działania na poziomie swojego funkcjonowania, by krok po kroku zbliżać się do cyrkularnej doskonałości.
Grafika: Kluczowe założenia gospodarki o obiegu zamkniętym
Gospodarka o obiegu zamkniętym – od czego zacząć?
Co powinno być pierwszym krokiem, jeśli firma nigdy wcześniej nie miała do czynienia z gospodarką o obiegu zamkniętym? Czy można przeistoczyć teoretyczne pojęcia circular economy w prosty do zrozumienia, praktyczny i dający się zastosować model biznesowy?
Firmy poszukujące przewagi konkurencyjnej będą musiały podjąć się tego zadania. Istnieją już sprawdzone przez międzynarodowe firmy metody, które ułatwiają ten proces.
Fundacja Ellen MacArthur opracowała zestaw sześciu działań, ujętych w schemacie ReSOLVE, które mogą pomóc przedsiębiorcom i rządom przestawić się na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Są to:
- regeneracja (Regenerate),
- współużytkowanie (Share),
- optymalizacja (Optimise),
- zamykanie obiegów (Loop),
- wirtualizacja (Virtualise),
- wymiana (Exchange).
Działania te pozwolą zwiększyć efektywność wykorzystania zasobów, wydłużyć ich żywotność oraz odejść od czerpania z zasobów nieodnawialnych na rzecz odnawialnych. Każde z działań intensyfikuje działanie pozostałych.
Grafika: Schemat ReSOLVE
Właściwe podejście powinno opierać się na analizie rozwiązań stosowanych na poziomie całego łańcucha wartości firmy. Konieczne jest dokładne zbadanie obszarów, w których organizacja może poszukiwać nowatorskich i skutecznych metod wdrożenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Obszary te rozciągają się od wewnętrznego funkcjonowania firmy, poprzez jej produkty i usługi, aż po komunikację z rynkiem. Ich wielokryterialna analiza powinna uwzględniać m.in. odpowiedzialny łańcuch dostaw, stosowane technologie, cykle życia produktów, procesy postępowania z odpadami, partnerstwa z innymi podmiotami czy modele sprzedaży.
Oto proste pytania, by się przekonać czy model gospodarki o obiegu zamkniętym jest odpowiedni dla Twojej firmy:
- Czy Twoje produkty są zaprojektowane z myślą o niskich kosztach jednostkowych lub niskiej trwałości?
- Czy Twoje produkty zostały zaprojektowane w sposób umożliwiający ponowne użycie, demontaż lub naprawę?
- Czy Twoje produkty / usługi mogą być współdzielone?
- Czy Twoja firma minimalizuje ilość wygenerowanych odpadów?
- Czy myślisz odpowiedzialnie wykorzystując zasoby i materiały?
- Czy używasz materiałów pochodzących z recyklingu?
- Czy kiedykolwiek wziąłeś pod uwagę zmianę projektu swojego produktu z myślą o korzyściach dla firmy i środowiska?
Zgodnie z metodyką opracowaną przez Deloitte, punktem wyjścia do skutecznego poszukiwania cyrkularnych rozwiązań jest ocena dojrzałości przedsiębiorstwa w poszczególnych obszarach na podstawie aktualnie stosowanych schematów i stanu zaawansowania koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym w organizacji.
Grafika: Model dojrzałości gospodarki w obiegu zamkniętym w firmie
Docelowo ta metoda pozwala określić ścieżki umożliwiające osiągnięcie przez organizację stanu dojrzałości cyrkularnej. Firma posiada silnie zintegrowany system doskonalenia - procesy są w pełni kontrolowane, a ciągłe ich ulepszanie przebiega płynnie poprzez wdrażanie innowacyjnych idei i technologii.
Warto pamiętać, że działania w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym mogą być prowadzone na różnych poziomach i są uzależnione od wielu czynników definiujących możliwości ich wdrożenia. Nie ma jednego rozwiązania gwarantującego sukces wszystkim firmom.
Grafika: Zakres wsparcie Deloitte we wdrażaniu założeń circural economy w firmach
Podczas wprowadzania nowego modelu biznesowego firmy wykorzystują własny, typowy dla siebie ekosystem biznesowy i na nim budują indywidualną koncepcję gospodarki o obiegu zamkniętym.
Strategie zrównoważonego rozwoju wciąż nie są w biznesie odpowiednio poważnie traktowane. Brakuje faktycznego poszukiwania korzyści i wartości, które mogą wypływać z wdrożenia tego typu myślenia w organizacji. To często kwestia świadomości na poziomie Zarządów. Ci, którzy zetknęli się z tą tematyką zaczynają realnie wprowadzać ją w życie, bo wiedzą, że pewne zachowania długofalowo bardzo się opłacą. - Irena Pichola, Partner Deloitte, Lider zespołu ds. zrównoważonego rozwoju w Polsce i w Europie Środkowej
Nowy model biznesowy stwarza ogromne możliwości dla przedsiębiorców. Globalni liderzy przemysłu, tacy jak: Renault, Coca-Cola czy Dell, już zaczynają czerpać ogromne korzyści z ich wykorzystania. Zmiany są potrzebne i mogą być wprowadzane w dużych, od lat istniejących firmach. Jednocześnie o globalnych wyzwaniach nie zapominają również mniejsi przedsiębiorcy – start-upy, którzy odważnie wchodzą na rynek z innowacyjnymi rozwiązaniami zachęcając otoczenie do pozytywnych zmian.
Autorka:
Dominika Paca, Konsultant w zespole Energy, Sustainability and Economics
dpaca@deloittece.com
Subskrybuj "Sustainability Insights"
Subskrybuj na e-mail powiadomienia o nowych wydaniach tego biuletynu.
