Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia w sprawie grup VAT

W objaśnieniach wprost wskazano, że czynności zmierzające do utworzenia grupy VAT, a także samo utworzenie grupy VAT, nie stanowią schematu podatkowego podlegającego raportowaniu – o ile w ramach utworzenia grupy VAT nie zostaną podjęte dodatkowe czynności, niezwiązane z utworzeniem grupy VAT.

Takie rozstrzygnięcie należy ocenić zdecydowanie pozytywnie, gdyż ze względu na objęcie obowiązkiem raportowania szerokiego spektrum czynności i zdarzeń, dotychczas istniały znaczne wątpliwości co do konieczności zgłoszenia utworzenia grupy VAT jako schematu podatkowego. Brak obowiązku raportowania pozwoli na ograniczenie obciążeń administracyjnych, polegających w szczególności na konieczności cyklicznego informowania o osiąganych korzyściach podatkowych wynikających z utworzenia grupy VAT.

Utworzenie grupy VAT wymaga występowania powiązań finansowych, ekonomicznych oraz organizacyjnych między członkami grupy VAT. W zakresie powiązań ekonomicznych, konieczne jest istnienie między członkami grupy VAT jednego z trzech wariantów tych powiązań.

• Zgodnie z pierwszym wariantem, powiązania ekonomiczne występują, jeśli przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter. W tym zakresie w objaśnieniach wskazano, że wystarczające jest, że poszczególne spółki prowadzą działalność w tym samym sektorze. Jako przykład podane zostały spółki operujące w sektorze finansowym - bank, bank hipoteczny, agent rozliczeniowy, towarzystwo funduszy inwestycyjnych, zakład ubezpieczeń, agent transferowy, spółka leasingowa, spółka faktoringowa, dom maklerski.
• Drugi wariant powiązań ekonomicznych jest spełniony, jeżeli rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne. Zgodnie z objaśnieniami tę przesłankę będzie można uznać za spełnioną między innymi, gdy działalność prowadzona jest przez różne podmioty w rożnych obszarach gospodarki, ale wspólnie tworzą jedną całość, oferowaną określonej grupie klientów, jako pakiet odpowiadający na ich zapotrzebowanie. Także w tym zakresie posłużono się przykładem z branży finansowej, w którym spółka świadcząca usługi telefonicznej obsługi klienta (call center) zajmuje się sprzedażą usług finansowych i obsługą telefoniczną klientów banku, zakładu ubezpieczeń i spółki leasingowej.
• Trzeci wariant powiązań ekonomicznych przewiduje, że członek grupy VAT całkowicie lub w dużej mierze działa na rzecz innych członków grupy VAT. Co istotne, w zakresie tego wariantu możliwe jest wykonywanie dowolnej działalności (np. doradczej, kadrowej, informatycznej, zarządczej). W objaśnieniach stwierdzono, że działania w dużej mierze na rzecz członków grupy VAT nie należy utożsamiać z większością w odniesieniu do całości przychodów. Jako przykład wskazano, że wystarczy, aby przychody uzyskiwane od innych pomiotów tworzących grupę były wyższe od przychodów generowanych od innych pojedynczych podmiotów.

Należy podkreślić, że w świetle objaśnień tymczasowy brak współpracy pomiędzy członkami grupy VAT wynikający przykładowo z braku zapotrzebowania na usługi doradcze czy księgowe w danych okresach rozliczeniowych, nie skutkuje zerwaniem powiązań.

Podsumowując, kwestia powiązań ekonomicznych jest przez Ministerstwo interpretowana dość szeroko i wydaje się, że spełnienie tego warunku nie powinno nastręczać większych problemów dla podmiotów zainteresowanych utworzeniem grupy VAT. Przed opublikowaniem objaśnień istniały istotne wątpliwości co do interpretacji przedmiotowego warunku, dlatego należy docenić rozszerzenie objaśnień o dodatkowe informacje i przykłady praktyczne.

W kontekście utworzenia grupy VAT należy także pamiętać o fakturach ustrukturyzowanych, które będą wystawiane i odbierane w ramach Krajowego Systemu e-Faktur. W tym zakresie warto zauważyć, że jako dane podatnika (dostawcy towaru/usługodawcy) konieczne będzie wskazywanie nazwy i NIP grupy VAT. Jednak dla celów księgowych, czy też innych podatków, warto na fakturze dodatkowo umieszczać dane konkretnego członka grupy VAT. W objaśnieniach wskazano, że w przypadku faktur ustrukturyzowanych w tym celu można posłużyć się węzłem Podmiot3, w którym można wskazać dane, w tym NIP, członka grupy VAT i rolę w jakiej występuje. W związku z tym wydaje się, że na chwilę obecną Ministerstwo Finansów nie planuje zmian w KSeF związanych z funkcjonowaniem grup VAT.

W objaśnieniach doprecyzowano, że prawa i obowiązki poszczególnych podmiotów związane z kasami rejestrującymi (fiskalnymi) nie przechodzą na grupę VAT. Grupa VAT jest traktowana jako nowy podatnik i w związku z tym konieczne będzie posiadanie kas rejestrujących z danymi grupy VAT – oczywiście o ile grupa VAT nie będzie korzystała ze zwolnień z obowiązku ewidencjonowania. Jednocześnie wyjaśniono, że możliwe będzie skorzystanie z ulgi na zakup kas rejestrujących.

Podsumowanie

Objaśnienia Ministerstwa Finansów są obszerne i poruszają także szereg innych kwestii. Warto pamiętać, że zastosowanie się do objaśnień pozwala na skorzystanie z gwarancji ochrony, wynikającej z przepisów Ordynacji podatkowej.

Należy podkreślić, że pomimo przeprowadzonych konsultacji, niektóre kwestie związane z grupą VAT nie zostały w pełni wyjaśnione w objaśnieniach. Przykładowo nie rozstrzygnięto o możliwości korzystania przez grupę VAT z interpretacji indywidualnych wydanych dla podmiotów, które następnie weszły w skład tej grupy. Ponadto w praktyce nadal duże wątpliwości może budzić kwestia stosowania współczynnika w grupie VAT.

Pełną treść objaśnień można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów: https://www.gov.pl/web/finanse/objasnienia-podatkowe-w-zakresie-grup-vat