Kasy online – początki e-raportowania sprzedaży fiskalnej

Proces legislacyjny dot. kas online

Od dłuższego czasu Ministerstwo Finansów planowało wprowadzenie elektronicznego raportowania sprzedaży ewidencjonowanej za pomocą kasy fiskalnej. Pierwszy projekt w tym zakresie pojawił się na stronach Rządowego Centrum Legislacji jeszcze we wrześniu 2017 r., aby w ostatecznej wersji trafić do Sejmu pod koniec kwietnia 2018 r. Prace parlamentarne ruszyły na początku 2019 r. i ostatecznie zakończyły się 22 marca 2019 r., gdy uchwaloną ustawę przekazano Prezydentowi do podpisu.

Niezależnie od trwającego procesu legislacyjnego, producenci kas już od pewnego czasu przygotowują się do wprowadzenia kas online. Umożliwia to rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 28 maja 2018 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, które przewiduje warunki techniczne dla tego rodzaju kas. Co więcej, Ministerstwo Finansów jeszcze w ostatnim kwartale 2018 r. opublikowało dokumenty techniczne dla producentów kas, w tym m.in. opis techniczny protokołu komunikacyjnego, o którym mowa w rozporządzeniu.

Z kolei użytkownicy kas czekają na wprowadzenie nowego rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Projekt tego rozporządzenia jest na etapie prac w Radzie Ministrów i był przedmiotem konsultacji publicznych, opiniowania oraz uzgodnień międzyresortowych.

Kasy online

Obecnie podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej ewidencjonują transakcje za pomocą kasy fiskalnej z papierowym zapisem kopii (tzw. kasy dwurolkowe) lub elektronicznym zapisem kopii.

Przyjęta nowelizacja wprowadza nowy rodzaj kas - kasy online. Będą one na bieżąco w sposób zautomatyzowany i niezależny od podatnika przesyłać dane i zdarzenia z kasy fiskalnej do Centralnego Repozytorium Kas. Repozytorium będzie służyć m.in. do odbierania i gromadzenia danych, jak również, co istotne, ich kontroli i analizy. Na sprzedawcy będzie ciążył obowiązek zapewnienia połączenia umożliwiającego przesyłanie danych między kasą a Repozytorium. Dane, co do zasady, będą raportowane w formie skróconej, natomiast organy podatkowe w przesyłanym do danej kasy haromonogramie będą mogły zdecydować o częstotliwości przesyłania danych oraz określić, które dokumenty mają być przesyłane w formie szczegółowej.

W ten sposób organy podatkowe będą miały na bieżąco dostęp do danych zawartych na dokumentach fiskalnych (np. paragonach, fakturach, raportach dobowych) i wydrukach niefiskalnych (np. dokumentach WZ) emitowanych przez daną kasę.

Kasy online będą również przesyłać do Repozytorium zdarzenia mające znaczenie dla pracy kasy, w tym informacje o fiskalizacji kasy, zmianach stawek podatku, datach dokonania przeglądów technicznych i zmianach adresu punktu sprzedaży. Przesyłanie tego ostatniego zdarzenia powinno pozwolić na ograniczenie uciążliwości dla podatników związanych z informowaniem organów o każdorazowej zmianie miejsca użytkowania kasy.

Nowe kasy online – od kiedy?

Choć ustawa wejdzie w życie 1 maja 2019 r., to nie oznacza, że nowe kasy od razu pojawią się w punktach sprzedaży. Celem ustawodawcy jest stopniowe wprowadzanie kas online tak, aby ostatecznie całkowicie zastąpiły kasy dwurolkowe i kasy z elektronicznym zapisem kopii. W związku z tym, ustawa nowelizująca przewiduje, że:

• do 31 sierpnia 2019 r. możliwy będzie zakup kas z papierowym zapisem kopii. Po tym terminie utracą ważność wszystkie potwierdzenia o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla kas z papierowym zapisem kopii. Oznacza to, że w przypadku konieczności wymiany kasy lub zakupie nowej będzie można wybrać tylko kasy z elektronicznym zapisem kopii lub kasy online.
• do 31 grudnia 2022 r. możliwy będzie zakup kas z elektronicznym zapisem kopii, a po tym terminie utracą ważność wszystkie potwierdzenia dla tego rodzaju kas. Wymiana lub zakup nowej kasy będzie wiązał się już z koniecznością zakupu kasy online.

Niezależnie od powyższego, ustawodawca przewidział specjalne terminy dla wybranych, „wrażliwych” towarów i usług, których sprzedaż obowiązkowo będzie ewidencjonowana za pomocą kas online:

• Od 1 stycznia 2020 r.

- sprzedaż benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych;

- świadczenie usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów.

• Od 1 lipca 2020 r.

- świadczenie usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania;

- sprzedaż węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych.

• Od 1 stycznia 2021 r.

- świadczenie usług fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych, budowlanych, w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, prawniczych oraz związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej (wyłącznie w zakresie wstępu).

Kasy online – co dalej?

W pierwszej kolejności podatnicy dokonujący sprzedaży towarów i usług „wrażliwych” ewidencjonowanych za pomocą kasy fiskalnej powinni odpowiednio zaplanować proces wymiany kas i wykorzystać proponowaną przez ustawodawcę ulgę na zakup kasy online. Z perspektywy danych raportowanych przez kasy online istotne będzie zapewnienie ich prawidłowości. Warto również zastanowić się nad wykorzystaniem tych danych dla celów analityki podatkowej prowadzonej działalności.

Więcej na temat zmian w przepisach podatkowych czytaj w „Przegląd podatkowy: VAT”.