Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-232/22

Sprawa rozpatrywana przez TSUE dotyczyła świadczenia przez belgijską spółkę Cabot Plastics Belgium SA (Cabot Plastics), usług produkcji na materiale powierzonym (tzw. toll manufacturing) oraz innych usług pomocniczych na rzecz prawnie niezależnej, lecz powiązanej kapitałowo spółki z grupy – Cabot Switzerland (Cabot Switzerland).

Zgodnie z umową zawartą pomiędzy ww. spółkami Cabot Plastics, oprócz usługi głównej, zobowiązała się również do świadczenia szeregu usług dodatkowych, takich jak m. in.:

• przechowywanie i zarządzanie surowcami oraz produktami,
• wydawanie zaleceń optymalizujących produkcję i zapewnianie wsparcia w tym zakresie,
• przeprowadzanie kontroli technicznych,
• przedstawianie uwag dot. potrzeb operacyjnych zakładów produkcyjnych,
• ułatwianie formalności celnych,
• wparcie administracyjne w zakresie cła i akcyzy,
• działanie jako oficjalny importer,
• zarządzanie materiałami opakowaniowymi.

Do realizacji zleconych zadań Cabot Plastics wykorzystywała swoje wyposażenie i sprzęt, a wszelkie prace wykonywane były na wyłączność i pod kierownictwem Cabot Switzerland w oparciu o standardy zleceniodawcy.

W wyniku kontroli podatkowej, organy podatkowe uznały, że Cabot Switzerland posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w Belgii, a zatem miejscem świadczenia, i w konsekwencji opodatkowania ww. usług była Belgia. Swoją argumentację organy podparły faktem, iż zakłady produkcyjne, centrum dystrybucji i miejsca składowania należące do Cabot Plastics, a także sprzęt usługodawcy, wykorzystywane na wyłączność i pozostawione do swobodnej dyspozycji usługobiorcy stanowią zaplecze techniczne Cabot Switzerland, przesądzające o istnieniu Fixed Establishment dla tego podmiotu. Ponadto, zdaniem organów, poprzez świadczenie usług pomocniczych, personel Cabot Plastics umożliwiał Cabot Switzerland, prowadzenie sprzedaży gotowych produktów.

Cabot Plastics, nie zgadzając się ze stanowiskiem organów, zaskarżyła rzeczoną decyzję, a ostatecznie sprawa trafiła przed Trybunał Sprawiedliwości UE.

Wątpliwości w sprawie dotyczyły przede wszystkim interpretacji art. 44 dyrektywy Rady 2006/112/WE i art. 11 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. w odniesieniu do tego, czy podatnik mający siedzibę poza Unią Europejską powinien być uznawany za posiadającego stałe miejsce prowadzenia działalności w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma odrębny prawnie usługodawca, jeżeli zasoby ludzkie i techniczne tego drugiego są zapewniane temu podatnikowi na zasadzie wyłączności

W niniejszej sprawie TSUE, odnosząc się w głównej mierze do wyroku C-333/20 (Berlin Chemie) orzekł, że podatnik będący usługobiorcą, którego siedziba działalności gospodarczej znajduje się poza Unią, nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę, odrębny pod względem prawnym, podmiot świadczący dane usługi, jeżeli nie posiada on tam odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, która może stanowić to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe stosuje się nawet wówczas, gdy podatnik świadczący usługi wykonuje na rzecz tego podatnika będącego usługobiorcą, w wykonaniu wyłącznego zobowiązania umownego, usługi w postaci produkcji z materiałów powierzonych oraz szereg świadczeń akcesoryjnych lub uzupełniających, które przyczyniają się do działalności gospodarczej podatnika będącego usługobiorcą w tym państwie członkowskim

Uzasadniając swoje stanowisko TSUE przywołał swoją argumentację, zgodnie z którą kwalifikacja Fixed Establishment nie może zależeć wyłącznie od okoliczności, iż spółka posiada inną spółkę zależną w danym państwie członkowskim. Ponadto, dopiero w przypadku natychmiastowego i stałego dysponowania zasobami usługodawcy jak własnymi można uznać, że zasoby te cechują się odpowiednią strukturą i stałością w kontekście stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. TSUE wskazał również, że w sytuacji, w której producent na zlecenie, świadczy usługi na własne ryzyko (wykorzystując własne zasoby), samo zawarcie umowy na wyłączność nie przesądza o powstaniu Fixed Establishment. Jak wynika z treści wyroku, kluczowe jest również odróżnienie świadczenia usług polegających na produkcji z materiałów powierzonych świadczonych przez Cabot Plastics od usług sprzedaży realizowanych przez Cabot Switzerland. TSUE nadmienił również, że to samo zaplecze nie może być wykorzystywane jednocześnie do świadczenia i odbioru tych samych usług, a świadczenie ww. usług akcesoryjnych, nie ma wpływu na kwestię istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy.

Korzystny wyrok TSUE z pewnością wzmocni zmieniającą się linię interpretacyjną w zakresie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla celów VAT w strukturach toll manufacturing. Ponadto, wyrok będzie stanowił również istotny argument w innych sytuacjach, gdzie dyskusyjne jest powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej zagranicznego przedsiębiorcy, współpracującego z podwykonawcami (usługodawcami) w danym kraju.

***

Ruling of the Court of Justice of the European Union in case C-232/22

Fixed establishment for VAT in toll manufacturing structure
Tax Alert (08/2023) | June 30, 2023.

On Thursday, June 29, 2023, the Court of Justice of the European Union ruled a case C-232/22 Cabot Plastics Belgium SA v. État belge (Belgium) concerning fixed establishment in the manufacturing industry.

The case at hand concerned the provision of toll manufacturing and other ancillary services by Cabot Plastics Belgium SA (Cabot Plastics), a Belgian company, to a legally separate but capital-related group company, Cabot Switzerland (Cabot Switzerland).

According to the agreement between the companies, Cabot Plastics, in addition to the main services, also undertook to provide several ancillary services, such as:

• storing and managing raw materials and products,
• making recommendations to optimize production and providing support in this regard,
• conducting technical inspections,
• providing comments on the operational needs of production facilities,
• facilitating customs formalities,
• providing administrative support for customs and excise duties,
• acting as an official importer,
• managing packaging materials.

To carry out the commissioned activities Cabot Plastics used its own equipment and facilities and performed all the works exclusively and under the direction of Cabot Switzerland based on the principal's standards.

As a result of the tax audit, the tax authorities concluded that Cabot Switzerland had a fixed establishment in Belgium, and therefore the place of supply, and consequently taxation of the above services, was Belgium. The authorities supported their argumentation by the fact that the production facilities, distribution center and storage sites belonging to Cabot Plastics, as well as the service provider's equipment, used exclusively and at the free disposal service recipient's, constitute Cabot Switzerland's technical facilities, prejudging the existence of its fixed establishment. In addition, according to the authorities, by providing ancillary services, Cabot Plastics' personnel enabled Cabot Switzerland, to conduct sales of finished products.

Cabot Plastics disagreed with the authorities' position and challenged the decision in question. Ultimately the case was brought before the Court of Justice of the EU.

The doubts in the case focused on the interpretation of Article 44 of Council Directive 2006/112/EC and Article 11 of Council Regulation (EU) No. 282/2011 dated March 15, 2011 with regard to whether a taxpayer established outside the European Union should be considered to have a fixed establishment in the Member State in which a legally separate service provider is established, if the human and technical resources of the latter are provided to that taxpayer on an exclusive basis.

In the present case, the CJEU, referring mainly to the judgment C-333/20 (Berlin Chemie), ruled that a taxpayer who is a recipient of services and whose place of business is outside the EU does not have a fixed establishment in the Member State in which the legally separate provider of the services in question is established, if it does not have an appropriate structure in terms of human and technical resources there that could constitute such fixed establishment. The above applies even if the taxpayer providing the services performs the toll manufacturing and other ancillary services exclusively for the benefit of the principal, which may contribute to the recipient's economic activity in that member state.

Supporting its position, the CJEU cited its arguments that the qualification of fixed establishment cannot depend solely on the circumstance that a company has another subsidiary in a Member State. Moreover, it is only when the service provider's resources are immediately and permanently at its disposal, as if it were its own, that these resources can be considered to be characterized by an appropriate structure and permanence in the context of a fixed establishment. The CJEU also pointed out that in a situation where a toll manufacturer provides services at its own risk (using its own resources), the mere conclusion of an exclusive contract does not prejudge the existence of a fixed establishment. As the judgment indicates, it is also crucial to distinguish between the provision of toll manufacturing services provided by Cabot Plastics and sales services provided by Cabot Switzerland. The CJEU also noted that the same facilities cannot be used simultaneously to provide and receive the same services, and the provision of the accessory services, does not affect the existence of a fixed establishment of the service recipient.

The favorable CJEU judgment will certainly strengthen the changing tax authorities’ approach regarding the fixed establishment for VAT purposes in toll manufacturing structures. In addition, the judgment will also provide an important argument in other situations where the existence of a fixed establishment of a foreign entrepreneur working with subcontractors (service providers) in a given country is in question.